Maktabgacha ta'lim muassasasida tozalik, tartib nafaqat sanitariya-gigiyena me'yorlariga rioya qilishdir. Bu tarbiyaning muhim qismi bo'lib, bolaning o'zi yoshligidanoq atrofidagi dunyoning go'zalligini anglay boshlashini ta'minlashga yordam beradi. U atrofida ko'rgan barcha go'zal narsalarni saqlab qolish istagi bor. Shu sababli, muassasaning barcha binolarini stilistik jihatdan izchil chiziqda loyihalash yaxshiroqdir. Har qanday bolalar bog'chasi va boshqa binolarning guruhlarida boshqa bolalarning rasmlari, hunarmandchilik, asarlar bo'lishi kerak. xalq ijodiyoti.
Binolarni bezashda quyidagi tamoyillarni yodda tutish tavsiya etiladi:
Vaziyatni amaliy asoslash;
Tozalikka rioya qilish;
Ranglilik;
Dizayndagi kontrast, bolaning o'zi yoqtirgan elementni tezda topishi uchun zarur;
Barcha elementlarni yagona ansambl sifatida birlashtirish.
BADIIY ASARLAR TARBIYANING ENG MUHIM VOSITASIDIR
San'at maktabgacha yoshdagi bolalarni axloqiy va estetik tarbiyalashning tuganmas qurolidir. U bizni go'zallikni qadrlashga, mehribon va sezgir bo'lishga o'rgatadi. Jahon va milliy san’at durdonalari bilan muloqotda bo‘lish natijasi bolaning ma’naviyatini boyitadi. San'atning ko'plab turlari allaqachon bolalar uchun mavjud: adabiyot, rasm, me'morchilik, haykaltaroshlik, kino va teatr. Ulardan foydalaning ta'lim jarayoni albatta.
San'at asarlari darslarni, mustaqil mashg'ulotlarni o'tkazishda ham, maktabgacha ta'lim muassasasida binolarni bezashda ham qo'llanilishi mumkin. Turli bolalar uchun ularning yoshiga mos keladigan asarlar tanlanadi. Ertaklar, natyurmortlar va landshaftlar rasmlari, kichik haykaltaroshlik asarlari (yog'ochdan, gipsdan yasalgan haykalchalar), dekorativ san'atning turli shakllari mos keladi. Barcha tadbirlar musiqa bilan birga keladi.
ESTETIK TARBIYADA TABIAT
Tabiat go'zallikni anglash madaniyatini shakllantirishning eng qulay vositasidir erta yosh... Bu sizga atrofdagi dunyoning uyg'unligini, go'zalligini, ranglarining boyligini ko'rishga o'rgatish imkonini beradi. Tabiat orqali bola ko'rgan narsalari haqidagi taassurotlarini chizmalar, og'zaki hikoyalar shaklida takrorlashni o'rganadi. Ekskursiyalar, sayrlar uzoq vaqt davomida o'z taassurotlarini qoldirishi mumkin.
Tabiat haqida shunchaki mulohaza yuritish, tabiatni aks ettiruvchi rasm asarlari etarli emas. Ekskursiya va kuzatishlardan foydalanish o'qituvchining hikoyasi bilan birga bo'lishi kerak. Pedagogning vazifasi shunchaki bargdagi bir tomchi shudring, poyalarning o‘zaro to‘qnashuvida go‘zallikni ko‘rsatish emas. Bunday tadbirlarda pedagogik xodimlar tomonidan qaysi so'zlarni talaffuz qilish muhim ahamiyatga ega. Yordam maktabgacha yoshdagi bolalar uchun tushunarli tabiatning go'zalligini tasvirlaydigan san'at asarlari bilan ta'minlanadi.
MEHNAT TARBIYA VOSITASI SIFATIDA
Jamoat hayotida qiyinchilik bilan bola vaqti-vaqti bilan duch keladi. Mehnat shulardan biridir. O'yinda mehnat asoslari shakllanadi. Maktabgacha tarbiyachi kubiklardan chiroyli bino yaratishga, o'yinchoqlarni tartibga solishga harakat qiladi, turli kasblarning mehnatini tavsiflash nafaqat ularning xususiyatlari bilan tanishadi, balki ularni taqlid qilishni ham xohlaydi. Bolalar turli rollarda harakat qilishadi (shifokor, o'qituvchi, politsiyachi).
IJODKORLIKNI RIVOJLANTIRISH
Badiiy faoliyat (chizish, loyihalash, ilovalar yaratish, modellashtirish va boshqa faoliyat) o'zini namoyon qilish qobiliyatini shakllantirish, ularning ijodiy qobiliyatlarini ochish uchun asos yaratadi. Musiqa, qo'shiqlar, raqslar ritm hissi, vizual, eshitish idrokini rivojlantirishga yordam beradi, yangi harakatlar, harakatlarni o'zlashtirishga undaydi. Ular sizni xayolot qilishga, diqqatli va mehnatsevar bo'lishga majbur qiladi. Bunday faoliyat qayg'uli voqealardan chalg'itadi, asabiy taranglikni bartaraf etishga yordam beradi va kayfiyatni ko'taradi.
Badiiy mahorat badiiy baho, tajriba va didni shakllantirishga yordam beradi, umumiy fikr go'zallik haqida.
Mustaqil badiiy faoliyat maktabgacha yoshdagi bolalarga o'z g'oyalarini, g'oyalarini amalga oshirishga imkon beradi badiiy ijod... Bunga quyidagilar yordam beradi:
BAYRAMLAR VA MADANIY TADBIRLAR
Bolalar bog'chasidagi bayramlar va boshqa madaniy tadbirlar estetik tajribani, turli xil san'at janrlarida o'zini sinab ko'rish istagini shakllantirishga yordam beradi. Bayramni kutish, uni tayyorlash va o'tkazish bayramdan oldingi umumiy kayfiyatni yaratadi. Ota-onalarning ishtiroki bunday tadbirlarga alohida iliqlik baxsh etadi.
MAKTABGACHA TA'LIM MUASSASALARIDA TA'LIM USULLARI
Bolalarda go'zallikka to'g'ri munosabatni shakllantirishning juda ko'p usullari mavjud:
Umumiy: ishontirish, mashq qilish, muammoli vaziyatlar, hissiy munosabatdan foydalanish;
Ta'lim yo'nalishiga bog'liq - san'atning muayyan turi bilan tanishish usullari;
Badiiy faoliyatni o'rgatish usullari: texnikalar bilan tanishish, namuna, ko'rsatmalar, maslahatlar, o'z-o'zini baholash.
Ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish usullari - muammoli qidiruv usullari.
ESTETIK TARBIYADA O'YNANG
O'yin bola faoliyatining asosiy shaklidir. Bu taqlid qilish, o'ziga turli rollardan foydalanish, bolaning kattalar hayotini idrok etishi. O'yin bola shaxsining barcha asosiy fazilatlarini shakllantiradi. Aynan u birinchi bosqichlarda estetik madaniyatning shakllanishiga eng ko'p ta'sir qiladi. O'yinlarda obrazli tafakkur, xotira, tasavvur, estetik va axloqiy fazilatlarni rivojlantirish.
Go'zallik madaniyatini shakllantirishda o'yin usullaridan foydalanish o'zini oqlaydi. O'yin holatlari ijodiy qobiliyat va qobiliyatlarni rivojlantirish, ijodkorlikka qiziqishni rivojlantirishga hissa qo'shish.
ijodiy faoliyatni rivojlantirishga qaratilgan o'yin vaziyatlari;
qo'shiqlar, ertaklar, musiqiy kompozitsiyalar;
spektakl epizodlarini, badiiy asarlarni namoyish etish;
hikoyalar-chizmalar, qidiruv vaziyatlarni qo'llash.
KICHIK MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI ESTETIK TARBIYALASH
Yosh guruhdagi estetik tarbiya o'ziga xos xususiyatlarga ega. Kichik maktabgacha yosh - bu bolaning tasavvurini rivojlantirish uchun qulay davr. Shu munosabat bilan, qidiruv faoliyatini amalga oshirishni osonlashtiradigan, bolalar muammolarini hal qilishda o'ziga xos tarzda yordam beradigan muhitni yaratish muhimdir. Barcha javoblarni birdaniga bermang. Maxsus o'yinlar, vazifalar, ta'lim faoliyati kelajakda ijodiy qobiliyatlarni optimal rivojlantirish uchun sharoit yaratishga yordam beradi.
Maktabgacha yoshdagi bolalar bilan ishlashda o'qituvchi kichik guruh muassasada ularni topish jarayonini imkon qadar ijodiy yo‘lga qo‘yish zarur. Ijodkorlik sezilmasligi kerak, lekin bolaning hayotiga organik ravishda kirishi kerak. Bolalar bog'chasida bolalar uchun qiziqarli va maksimal darajada boy hayotni tashkil qilish muhim: uni yorqin taassurotlar, hissiy diqqat va turli xil ish shakllari bilan boyitish. Bu bolaning tasavvurini, xotirasini, estetik his-tuyg'ularini rivojlantirish uchun materialdir. Bu davrda san'at bilan muloqot muhim ahamiyatga ega.
Bola go'zallikni endigina tushuna boshlaydi va ifodali ko'rsatish vositalari ularning rivojlanishida rol o'ynashi mumkin.
Ushbu yoshdagi bolalarning rivojlanish istiqbollarini tushunish bo'yicha o'qituvchilar va ota-onalarning umumiy pozitsiyasi muhim ahamiyat kasb etmoqda.
KATTA YOSHDAGI MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI ESTETIK TARBIYALASHNING XUSUSIYATLARI
Keksa yoshda adabiyot va san’at, jumladan, multfilm va filmlar bilan tanishish estetik tarbiyaning asosiy shakliga aylanadi. Kitob qahramonlari, multfilm qahramonlari ideallarga, yaxshilik yoki yomonlik, go'zal yoki jirkanch tashuvchilarga aylanadi.
Estetik tarbiya uchun tayyorgarlik guruhi motivatsion sohadagi o'zgarish ta'sir qiladi. San'atga munosabat ongli bo'ladi, farqlanadi. Bolalar san'atga jiddiy munosabatda bo'lishni boshlaydilar: ular uni estetik jihatdan idrok etadilar, o'qishdan, rasmlarga qarashdan, chizishdan, musiqa tinglashdan zavqlanishadi. Asta-sekin go'zallikning ba'zi shakllariga bo'lgan bunday ishtiyoq ehtiyojga aylanadi. Asosiy vazifa - voqelikka ijodiy munosabatni shakllantirish.
Bu yosh estetik tarbiyaning alohida davri bo'lib, unda tarbiyachi juda muhim rol o'ynaydi. Mohir o'qituvchilar nafaqat go'zallik tuyg'usini shakllantirish uchun poydevorni mustahkamlashga qodir. Ular dunyoga munosabatni rivojlantirayotgan kichkina odamning haqiqiy estetik dunyoqarashini shakllantirishlari mumkin.
Go'zalni anglash tuyg'usining rivojlanishi shaxsning barcha muhim qirralarini shakllantirish bilan uzviy bog'liqdir. Maktabgacha yoshda san'atga muhabbat paydo bo'ladi, ular o'zlarini tasdiqlay boshlaydilar Ijodiy qobiliyatlar, har bir bolaga berilgan mayl. Ularni amalga oshirish uchun yosh va individual xususiyatlarni hisobga olgan holda tashkillashtirilgan ta'lim va o'qitish kerak.
Bolalar juda erta yoshda ularni o'rab turgan go'zallikni sezadilar. Ular musiqani eshitadilar va zavqlanadilar, she'r va qo'shiqlarni yaxshi ko'radilar, chiroyli rasmlar, tabiat hodisalari. Go'zallikka duch kelgan bolalarning o'zlari o'zlari uchun biror narsa yaratishga intilishadi - plastilindan haykalcha yasash, qo'shiq o'ylab topish, raqsga tushish. Go'zallar bilan uchrashuv har doim ijodkorlik va rivojlanishni rag'batlantiradi, dunyoni ijobiy idrok etishga moslashadi. Shuning uchun estetik tarbiya juda muhim - go'zallikni ko'rish va uni o'zingiz yaratish qobiliyatini tarbiyalash uchun chaqaloqqa tizimli ta'sir qilish. Maqolada biz maktabgacha yoshdagi bolani go'zallikni sevishga o'rgatish sirlarini ochib beramiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |