Bog‘dorchilik o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan kasb-hunar kollejlari o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan «O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati»

30-rasm. Nok.

«Lastochka» navi.

31-rasm. Orik.

«Guliston» navi.

Olma. Olmaning yozgi navlari to‘la pishib yetilishidan bir hafta ilgari uzilganda ularni uzoq joy-larga olib borish mumkin. Kuzgi navlarini esa yetilib pishishidan 10–15 kun ilgariroq uzish tavsiya etiladi. Qishki navlarini ob-havo sharoiti imkon berganicha daraxt ustida uzoqroq saqlash mumkin. Shunda ham ular yeyish uchun yaroqli bo‘lishidan ancha ilgari uzilgan bo‘ladi.


Nok. Nokni to‘la pishib yetil-gunicha daraxt ustida qoldirilsa, ularning eti yirik donachalarga to‘ladi va o‘sha donachalar tosh-ga o‘xshab qota boshlaydi. Nok mevasining­ urug‘lari asosan jigar-rang tusga kirganda uzish tavsiya etiladi.


Behi. Behi to‘q yashildan och sariq rangga aylana boshla-ganida uzila boshlanadi. Kuzgi nav behilarning rangi sentabr oyining ikkinchi yarmida va

112

qishkilarniki esa oktabr oyining o‘rtalarida och sariq tusga kira boshlaydi.
O‘rik. Pishgan o‘riklarni uzoq joylarga yuborib bo‘lmaydi. Shuning­ uchun uzoq joylarga yuboriladigan­ o‘riklarni pish-masidan ilgariroq­ uzish ke­ rak. O‘riklarni juda ilgari uzish ham yaramaydi, chunki bunday o‘riklar mo‘ljallangan yerga yetib borguncha pishmay qolishi mum-kin.


Shaftoli. Pishgan va oq shafto-lining soya tomonidagisi yashil-roq sariq yoki och sariq rangga kiradi, keyin yashil rangi yo‘qolib oqaradi yoki kumush-oq rangga o‘tadi. Sariq etli shaftolilar pish-ganda yashil sarg‘ish yoki tilla sariq rangga kiradi.