Bog‘dorchilik o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan kasb-hunar kollejlari o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan «O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati»

2- amaliy mashg‘ulot
7. SUBTROPIK O‘SIMLIKLAR VA REZAVOR
МЕVАLAR MORFOLOGIYASINI O‘RGANISH (2 soat)
Ishning maqsadi: Talabalarni subtropik meva ekinlarining
yer ostki va yer ustki qismlari tuzilishi, o‘sishi va rivojlanishi bilan ta nishtirish.
Material va jihozlar:

1. 
   Turli yoshdagi subtropik meva ekinlarining ko‘chatlari, ular ning yer ostki va yer tistki qismlarini ko‘rsatuvchi jadvallar, gerbariy materiallari.
   
2. 
   А. Ribakov, S. Ostrouxova. O‘zbekiston mevachiligi. – T.: O‘qituvchi. – 1981, 48–61-betlar.
   

Qisqacha tushuntirish: Subtropik mevali o‘simliklar guruhiga anor, anjir, xurmo, chilonjiyda kabi o‘simliklar kiradi.
Anor. O‘zbekistonda anor qadim zamondan beri yetishtirilib kelinmoqda. Anor avlodiga ikkita tur kiradi. Mevasining tarkibida 14–21 foiz qand, 0,8–4 foiz kislota mavjud. Anorning gullash davri uzoqqa cho‘zilib, gullari ko‘p, yirik va qizil rangli bo‘lgani tufayli, u ajoyib dekorativ o‘simlik bo‘lishi ham mumkin.
A nor bo‘yi 2 m dan 5 m gacha bo‘lgan ko‘p shoxli kichikroq daraxt yoki buta hisoblanadi. Anor daraxtining yer ustki qismlari har 10–15 yilda kesib tashlanadi, chunki bu paytga kelib u qariydi va hosili kamayadi. Ildizlari baquvvat, ko‘p tarmoqlangan va uzoq vaqt yashaydigan bo‘ladi. Shoxlari tikanli, nordon anorlarning tikani shirin anorlarnikidan ko‘p bo‘ladi. Gullari yirik. Mevasida 6–12 ta uya bo‘lib, juda ko‘p donalari bo‘ladi.
19-rasm. Anor.
Anjir. Anjir o‘simligining
«Kazaki anor» navi.
avlo diga 1000 ta gacha tur kira -
di. O‘zbekistonda anjir, asosan, farg‘ona vodiysi va Samarqand viloyatida keng tarqalgan. Anjir daraxtining bo‘yi 4–15 m gacha, shoxlari qalin, tarvaqaylab o‘sgan bolib, sutsimon o‘tkir shirasi bor. Ildizi tuproqqa 6 m gacha chuqurlikka ketadi. juda ko‘p ildiz bachkilari chiqaradi.
Anjir gullari mayda, bir jinsli, nok shaklida to‘pgul hosil qilib,