Blok-sxema va uning elementlari

Label 1, 2, metka1, … ;

5. 
   Foydalanuvchi turlarini tavsiflash bo’limi.
   

Pascal tilida kattaliklarning bir necha standart turlari mavjud. Agar dastur ichida nostandart turlar ishtilsa, ular foydalanuvchi tomonidan tavsiflab qo’yiladi.
Type <tur nomi>=<turning tavsifi>;
Masalan: Type days= set of 1..31;

6. 
   O’zgaruvchilarni tavsiflash bo’limi.
   

Umumiy ko’rinishi: var :;
Masalan: var a,b,c:Integer; sum:Real;

7. 
   Funksiya va protseduralarni tavsiflash bo’limi.
   

Function…;
Procedure…;
Har bir funksiya va protsedura (qism datur) o’z tarkibida local o’zgarmaslar, nishonlar, turlar, o’zgaruvchilar va boshqalarga ega bo’lishi mumkin.

8. 
   Dasturning asosiy qismi.
   

Dasturning asosiy qismi begin va end lar orasiga joylashadi.
Pascal tilida ma’lumot tulari.

1. 
   Soda turlar
   

1. 
   Butun tur;
   
2. 
   Haqiqiy tur;
   
3. 
   Belgili tur;
   
4. 
   Mantiqiy tur;
   
5. 
   To’plam tur;
   
6. 
   Sanoqli tur;
   

2. 
   Murakkab turlar.
   

1. 
   Satrlar;
   
2. 
   Yozuvlar;
   
3. 
   Ko’rsatkichlar;
   
4. 
   Faylli tur.
   

1. 
   Butun tur.
   

1. 
   Byte 0…255;
   
2. 
   Word 0…65535;
   
3. 
   Shortint -128…127
   
4. 
   Integer -32768…32767
   
5. 
   Longint -2147483648…2147483647
   

2. 
   Haqiqiy tur
   

1. 
   Real 2.9∙10^-39…1.7∙10³⁸
   
2. 
   Single 1.5∙10⁴⁵…3.4∙10³⁸
   
3. 
   Double 5∙10^-324…1.17∙10³⁰⁸
   
4. 
   Extended 3.4∙10^-4932…1.1∙10⁴⁹³²
   
5. 
   Comp -9.2∙10^-18…9.2∙10¹⁸
   

3. 
   Belgili tur. Xizmatchi so’zi “char” belgilar shtrix ichiga olib yoziladigan bir dona ixtiyoriy belgi bo’lishi mumkin. Masalan: ‘a’, ‘z’, ‘ ’ .
   
4. 
   Mantiqiy tur. Xizmatchi so’zi “boolean”. Bu turdag o’zgaruvchilar qiymati faqat ikki xil bo’ladi: true va false. O’zgaruvchilarning o’zi esa shartdan iborat bo’ladi.
   

Masalan: var D:Boolean;
D:=(x>y); yoki
D:=(5>3);

5. 
   To’plam tur. “set of…” xizmatchi so’zi orqali e’lon qilinadi.
   

Var a:set of 1…100;
Days:set of1…31;
B:set of(5,10,15);

6. 
   Sanoqli tur:
   

Type months=(jan, fev, march…);
Var name: months;
Sanoqli turdagi elementlarning keyin kelganlari oldingilaridan katta hisoblanadi.