Biznes boshqarish

II BOB. MARKETINGNI TARKIBIY TUZULISHI VA UNI BOSHQARISHNI TASHKIL ETISH
2.1 Makromarketing va mikromarketing
1986 yilda F.Kotler megomarketing tushunchasini muomalaga kiritdi. Bu tushuncha maqsadli iste'molchilarga nafaqat tovar va xizmatlar taklif etish, balki bozor muhitining makro guruhlari bilan imkoniyat darajasida kelishilgan holda faoliyat olib borishni nazarda tutadi. Ayirboshlashning maqsadi, u yoki bu faoliyatning natijalariga koʻra tijorat va notijorat marketingi farqlanadi. Tijorat marketingi - foyda olish maqsadida daromadi yuqori kompaniyalarda asosan, savdo va xizmatlar sohasida qoʻllaniladi. Ko'p tarqalgan tovarlar va xizmatlar turlariga muvofiq shakllangan faoliyatdir. Ijtimoiy tashkilotlarda maktab, kasalxona, bolalar bog'chasi, qariyalar pansionati kabilarda notijorat marketing tadbirlari o'tkazilib, tashkilotlardagi muammolar aniqlanadi va chora-tadbirlar ishlab chiqariladi. Professor X.Meffert tomonidan tijorat marketingining asosiy shakllari tavsiflangan. Hududiy jihatlariga qarab: milliy, mintaqaviy, lokal va xalqaro (eksport, global va jahon) marketingi: qo'llanish sohasiga qarab iste'mol, sanoat, investitsion va xizmatlar marketingi xarakterlanadi.
Bugungi kunda jismoniy shaxs yoki tashkilotning faoliyat turiga qarab tashkilot marketingi, shaxs marketingi, joy marketingi, ijtimoiy marketing qo'llaniladi.
Tarmoqli marketing - sotish tizimi boʻlib, mahsulot iste'molchi larining oʻzlari ham uning tarqatish jarayonida qatnashishlari yangi tarmoqlarni yaratishlariga imkoniyat beriladi. Tarmoqli marketing - bu tovarlarni mustaqil ravishda tarqatuvchi sotuvchi agentlarning tarmoqli tashkilotini yaratishga asoslangan tovarlar chakana savdosining bir turidir.
Mikrodarajada marketing ishlab chiqaruvchi va iste'molchini oʻrganish uchun dasturlar yaratiladi. Mikromarketing (ingl. Micromar keting) iste'mol bozorining alohida geografik, demografik va psixografik segmentlariga yo'naltirilgan marketing dasturlari ishlab chiqilishi, mahsulotlar ishlab chiqarilishi, firma bozor strategiyalari va reklama kompaniyalari borasidagi aniq maqsadga qaratilgan marketing sa'y-harakatlari.