Биринчи қисм

Интервью-монолог бир ёки бир неча саволга умумий жавоб олишдир. Журналист саволларни респондентни таништиришдан олдин ўртага ташлайди ва суҳбатдошларнинг барчасидан алоҳида-алоҳида жавоб олади.
Интервью-диалог асосан респондент билан юзма-юз қурилган суҳбат. Бунда журналистдан зарур ахборотни олиш учун суҳбатни керакли ўзанга буришда албатта маҳорат талаб этилади.
Блиц-интервью — жуда тезкор ва қисқа бир саволга уч-тўрт респондентдан олинган жавобдир. Интервьюнинг бу тури бир воқеага бир неча хил муносабатни яққол кўрсатиш имконини беради.
Полилог – давра суҳбати бир муаммо хусусида эксперт-мутахассислар билан даврада суҳбатлашишдир. Ҳар бир мутахассис муаммо ечимини ўз нуқтаи-назаридан келиб чиққан ҳолда бериши суҳбатга жон ва ранг-баранглик баҳш этади. Журналистнинг суҳбатни қизиқарли саволлар билан улаб бориши интервьюнинг бу турига кенг ўқувчилар аудиториясини жалб этиш имконини беради.
Яхши интервьюни уюштира билиш ҳақиқий санъатдир. Чунки респондент
(суҳбатдош)нинг кайфиятига журналистнинг савол оҳанги, хатти-ҳаракатлари таъсир қилиши мумкин. Интервью олишда бир қатор омиллар мавжуд бўлиб, уларнинг барчаси жанр самарадорлигини таъминлайди.
Суҳбат самарадорлигини таъминлаш учун интервью давомида респондент ҳаракатларига эътибор беринг²².

Респондент ҳаракатлари	Бу нимани англатади?
Қўллар чўнтакда	Бошқаришни яхши кўради
Қўллар кўкрак устида чалиштирилган	Сир бой беришни ёқтирмайди
Қўллар кўкрак устида мушт қилиб тугилган	Эгоист, ахборот беришни ёмон кўради
Қўллар белда	Эҳтиёткор
Қўллари стол устида	Худбин
Кафтларига таянади	“Мени эшит”
Тирсаклар стол устида	Сичқон-мушук ўйнашни хуш кўради
Кафтларини қашлайди	Кимнидир, ниманидир кутади
Кафтларини силайди	Суҳбатдошдан яхшилик кутади
Кафтларини артади	Асабий
Суҳбат чоғида майда-чуйда нарсаларни теради	Суҳбатдан қониқиш ҳосил қилмаганини кўрсатади
Қўллар стол устида, гавда олдинда	“Тезроқ тугатайлик”
Бармоқлар бир-бирига чалиштирилган	Ҳурмат кутади
Бармоқлари билан столни чертади	Шошилаяпти
Суҳбат давомида қўллар ҳаракатда	Суҳбатни бошқаришга ҳаракат қилади
Боши билан қўлига таянади	Суҳбатни давом эттирмоқчи эмас
Қўллари бошининг орқасида	“Мен ҳаммасини биламан”
Қўллари чўнтакда, боши пастга эгилган	Ҳорғинлик аломати
Қўллар орқада, боши бир тарафга эгилган	Сабрсизлик аломати
Ҳар бир гапдан сўнг қўли билан оғзини беркитади	Ёлғон гапираяпти
Тез-тез қулоқларини ушлайди	Суҳбатдошини гапини бўлишга ҳаракат

8 www.journalists-network.org

	қилади
Тез-тез кўзларини ишқалайди	Ўзига нисбатан ишончсизлик
Энгагига таянади	Ўйламоқда
Суҳбатдош кўзига тик боқмайди	Айбдорлик ҳисси мавжуд
Пастга қарайди	Бу билан у саволга “йўқ” дея жавоб бермоқчи
Пастга қараб, жилмаяди	Розилик аломати
Оёқлар чалиштирилган	Ҳимояда
Оёқлар чалиштирилган, аммо ҳаракатда	“Ҳаммаси жонга тегди”
Кўзойнак бандини тишлайди	Саволларга жавоб бермоқчи эмас