Biologiya o`qitish metodikasi” kafedrasi botanika (o`simliklar sistematikasi) fanidan

Sariq-yashiltoifa suvo `tlari bo`limi — xanthophycophyta Sariq-yashiltoifa suvo`tlari ayrim xususiyatlari bilan yashil suvo`tlariga o`xshasa-da, lekin sarg`ish rangda bo`lishi, monad hujayralaridagi har xil uzunlikda va har xil tuzilishdagi xivchinlari bilan yashil suvo`tlaridan farq qiladi. Shuning uchun ular har xil xivchinljlar (Heterocontac) bo`limni deb ham ataladi. Uzun xivchini patsimon, kaltasi esa silliq bo`ladi. Zaxira oziqa modda sifätida hujayrasida asosan yog` to`planadi. Tallomining tuzilishj jihatidan deyarli hamma strukturalar kuzatiladi. Shuning uchun sinflarga bo`linishda ham tallomining strukturasi asos qilib olinadi.
Sariq yashil suvo`tlar morfologik jihatdan xilma xil bo`lib ularda boshqa suvo`tlardagi hamma struktura: amyoboid, monad, palmelloid, kokkoid, ipsimon, tarmoqlangan ip, plastinkasimon, sifonsimon ko`rinishdagi shakllarni uchratish mumkin. Vegetativ ravishda ko`payishi koloniya yoki ipni bo`laklarga ,bo`linib ketishi bilan bo`lsa, jinssiz ko`payishida zoosporalar yoki avtosporalar hosil qiladi. Jinsiy ko`payish ba`zi turlaridagina uchrab, asosan izogamiya vosheriyada esa oogamiya ko`rinishda amalga oshadi.
Sariq yashil suvo`tlarni asosan toza chuchuk suv havzalarida, dengizlarda qisman nam tuproqlarning yuzasida uchratish mumkin.
Sariq yashil suvo`tlar 6 ta sinfga bo`linadi:
1. Ksantopodiyalar (Xantopodophyceae)
2. Ksantomonadlar (Xanthomonadophyceae)
3. Ksantokapsalar (Xanthocapsophyceae)
4. Ksantokokklar (Xanthococcophyceae)
5. Ksantotrixiyalar (Xanthotrichopyceae)
6. Ksantosifonlar (Xanthosiphonophyceae)
Ksantosifonsimonlar sinfiga mansub yana bir vakil botridiurn (Botrydium) bo`lib, u zax joylarda, ayniqsa, ariq bo`ylarida 2 mm atrofidagi sharchalarni hosil qiladi. Ostki qismida kuchli shoxlangan rizoidlar bo`lib, tallomi ko`p yadroli va disksimon ko`p xromatoforlari bor. Havo quruq bo`lganda botridiumning sitopiazmasi rizoidlariga o`tib ketadi. Nam sharoitda esa, ayniqsa yorngirdan so`ng sitoplazmasi shishib, butun borlig`i zoosporaga aylanadi Va tepa qismidan teshikcha ochilib, undan zoosporalar favvorachaga o`xshab otilib chiqadi. Zoosporalar substratga yopishib, yana botridiumning tallomini vujudga keltiradi. Ayrim ma` lumotlarga ko` ra, botridium izogamiya yoki geterogamiya usuli bilan ko`payishi mumkin.