Биология кафедраси тўйчиева Зиёда Абдихолиқ қизи

Заҳарли ковакичаклиларнинг заҳаридан заҳарланганда юзага келадиган к линик манзара
Заҳарланганда кузатиладиган умумий белгилар (симптомлар): терининг қизариб қолиши, ҳар хил қизарган йўлакчалар, пуфакчалар ҳосил бўиши билан бирга баъзан, юрак уруши тезлашиб, одамни титроқ (қалтироқ) тутади. Зарарланган тери соҳасида кучли куйдирувчи оғриқ пайдо бўлади, қичиш ва шунга ўхшаш белгилар юзага келади. Кубомедузаларнинг заҳари нафас олиш ва юрак фаолияти фалажлигига сабабчи бўлади. Актиниядан заҳарланганда эса кучли дерматит ва жуда қаттиқ оғриқ пайдо бўлади. Терида папулалар ҳосил бўиб, тана ҳарорати кўтарилади, мушакларнинг ҳолсизлиги ва бош оғриғи кузатилади.
Одам биринчи марта заҳарланганда, 2-3 кунда соғаяди. Қайта заҳарланганда эса, аввалги папулалар некрозга учрайди. Лекин заҳарланиш ҳеч қачон ўлим билан тугамайди.
Aureliдан заҳарланганда, ҳар терида юқорида айтиб ўтилган аломатлар кузатилади (қизариш, оғриқ сезиш, папулаларни пайдо бўлиши ва ҳаказо), лекин заҳарланишдан анафилаксия ҳосил бўлиши натижасида нафас олиш марказининг бузилиши, тезкор адинамия, брадикардия кузатилади. Бунга сабаб заҳар таркибида конгестин бўлишидир.
Физалиядан заҳарланганда зарарланган жой ва бутун тана аъзоларининг заҳарланиши кузатилади. Клиник манзара тез ривожланади: ўша заҳоти куйдирувчи оғриқ ва тиниқ қизил рангли папулалар ҳосил бўлади. Бир неча дақиқадан сўнг аниқ ифодаланган адинамия, мушакларда оғриқ пайдо бўлади. 10-20 дақиқадан сўнг бу белгилар йўқолади. Зарарланган тери соҳасида некроз бўлиши табиийдир.
Циания заҳари билан заҳарланганда ўткир интоксикация кузатилади. Унинг пайпаслагичлари терига тегиши билан куйдирувчи оғриқ пайдо бўлади. Зарарланган соҳа қизариб, қалин жойлашган папулалар ҳосил бўлади. Узун қизғиш чизиқлар (50-60 см гача) вақт ўтиши билан қораяди. Одамни титроқ тутади, нафас олиш ва юрак уриши сусаяди, ўткир мушак ҳолсизланиши юзага келади. Заҳар таркибида юрак капиллярлари ва нерв системасига таъсир этадиган гистамин моддасининг бузилиши одамни ўлимига сабаб бўлади.