Biologiya 9-sinf

3. Amilazaning kraxmalga ta’sirini o‘rganing. Olma, non, guruch, shakar va kartoshka bo‘laklariga
 
yod eritmasidan tomizib, mahsulotlar tarkibida kraxmal mavjud yoki mavjud emasligini aniqlang. 
Javobingizni izohlang. 
Kerakli jihozlar
. Pr
obirka, suv, yod, don maysasi, Olma, non, guruch, shakar va kartoshka bo‘laklari
Amilaza fermenti kraxmalni shakargacha parchalaydi. Amilaza fermenti unayotgan donlarning tarkibida va 
odam so‘lagida ko‘p bo‘ladi. Shuning uchun ferment shirasini unayotgan d
on maysalaridan (sumalakni 
eslang) yoki so‘lakdan tayyorlash mumkin. Buning uchun og‘izni bir
-
ikki ho‘plam suv bilan yaxshilab
chayqaymiz, so‘ng bir ho‘plam suvni 2
-
3 daqiqa davomida og‘izda ushlab turiladi va bo‘sh stakanga
solinadi. Shu yo‘l bilan tayyorlangan so‘lak eritmasi amilaza fermenti shirasi hisoblanadi. Т
ajriba uchun 
yana yodning 1 % li va kraxmalning 0,5 % li eritmasi tayyorlanadi. 
Ishning borishi
. 
1
. Ikkita quruq probirka olamiz. 
2
. Birinchi probirkaga 1-2 ml suv va 1-2 ml kraxmal 
eritmasi quy
iladi va yaxshilab aralashtiriladi. Uning ustiga 1 tomchi yod tomiziladi. Ko‘k rang hosil bo‘ladi.
3
. Ikkinchi probirkaga 1-2 ml amilaza fermenti shirasidan va 1-2 ml kraxmal eritmasidan quyamiz va 5 
daqiqa o‘tgandan keyin tomchi yod tomiziladi. Bunda probirkada ko‘k rang emas, balki qizg‘ish yoki sariq
rang paydo bo‘ladi. Bu kraxmalni ferment ta’sirida parchalanganidan darak beradi.
24-BILET 
1. Genotipik va fenotipik o‘zgaruvchanlik nima? Misollar orqali tushuntiring.
 

---

Organizmlarning belgi va xususiyatlari bilan o'zaro farq qilishi yoki bir turga mansub organizmlarning 
birbiridan farq qilish xossasiga o‘zgaruvchanlik deb ataladi. O'zgaruvchanlik tufayli turlar xilma
-xilligi ortadi. 
O'zgaruvchanlik 
–
fenotipik (irsiylanmaydigan) va genotipik (irsiylanadigan) xillarga bo'linadi. Organizm 
genotipining o'zgarishi bilan boradigan va bir nechta avlodlarda saqlanadigan o'zgaruvchanlik 
genotipik 
(irsiy) o‘zgaruvchanlik deyiladi. Ba’zan bular aniq ko‘zga tashlanadigan o'zgarishlar bo‘lib, ularga: kalta