Biologik faol moddalar texnologiyasi

 
Aktinomitsetlar -
mikroorganizmlar bo‗lib, o‗zida ham bakteriya ham zamburug‗larning 
hususiyatlarini jamlagandir. 
Tuzilishi va biokimyoviy hususiyatlariga ko‗ra aktinomitsetlar bakteriyalarga o‗xshashdir, 
ko‗payish harakteriga, gifalar va mitselliylar hosil qilishiga ko‗ra zamburug‗larga o‗xshashdir.
Achitqilar 
Bir hujayrali harakatsiz mikroorganizmlar bo‗lib, kattaligi 10-15 mkm dan oshmaydi. 
Achitqilarning hujayra shakli ko‗pincha dumaloq yoki ovalsimon, kam hollarda tayoqchasimon 
va o‗roqsimon bo‗ladi.
Achitqilarning hujayra tuzilishi zamburug‗larga o‗xshash bo‗lib, yadro va vakuoliyalarga egadir. 
Achitqilarning ko‗payishi kurtaklanish, bo‗linish va sporalar orqali amalga oshadi. 
36
SatoshiOmuraEditor. The Search for Bioactive Compounds from Microorganisms. 
Springer-Vedag. © 1992 Spring-Verlag New York, Inc. Softcover reprint of the hardcover Ist edition 1992. 

---

103 
 
 
 
 
 
 
Achitqilar tabiatda keng tarqalgan bo‗lib, ularni tuproqda va o‗simliklarda, shakar tutgan ozuqa 
mahsulotlarida, turli sanoat chiqindi mahsulotlarida uchratish mumkin.
Ozuqa mahsulotlarida achitqilarni ko‗payishi ularni buzulishiga, achishiga va bijg‗ishiga olib 
keladi. 
Achitqilarning ba‘zi turlari shakarni etil spirtiga va karbonat angidridga o‗zgarishiga sababchi 
bo‗lishi mumkin.
Bu jarayon spirtli achish deb nomlanib oziq-ovqat va vino ishlab chiqarish sanoatida keng 
qo‗llaniladi.
Achitqilarning ba‘zi kandida turlari insonda – kandidoz kasalligini keltirib chiqaradi
37
. 
Mikroorganizmlarni biotexnologiyada qo‗llanishi. 
Tabiatda mikroorganizmlarning katta miqdori mavjud bo‗lib, ularning barchasi biror bir 
mahsulotni sintezlashga yoki ma‘lum reaksiyalarni amaga oshirishga qodirdir. Aynan shu hususiyati 
biotexnologiyada keng qo‗llaniladi.
Biroq, shulardan faqat 100 yaqin mikroorganizmlar amaliy jihatdan qo‗llanib kelinadi 
(bakteriyalar, zamburug‗lar, achtqilar, viruslar, suv o‗tlari).