Biokimyo pmd

Qon – siydikda qizil qon tanachalari (gematuriya) yoki erigan qon

pigmentlari (gemoglobinuriya) sifatida aniqlanishi mumkin.

Gematuriyalar buyrak va buyrakdan tashqari bo‘lishi mumkin. Buyrak

gematuriyasi – o‘tkir  nefritni asosiy simptomi. Buyrakdan tashqari

gematuriya siydik yo‘llari yallig‘lanish jarayonlari yoki jarohat olganda

kuzatiladi. Gemoglobinuriya gemoliz va gemoglobinemiya bilan odatda

bog‘liqdir. Gemoglobinni plazmadagi miqdori 1 g/l dan ortgandan keyin

u siydikda paydo bo‘ladi. Gematuriyani odatda sitologik tekshiruv

(siydik cho‘kmasini mikrosko‘p ostida tekshirish), gemoglobinuriyani

esa kimyoviy yo‘l bilan aniqlash mumkin.

Glyukoza – me’yorda odam siydigida minimal miqdorda glyukoza

bo‘ladi. Ularni oddiy sifat reaksiyalari bilan aniqlab bo‘lmaydi.

Patologik holatlarda glyukozani siydikdagi miqdori ko‘payadi

(glyukozuriya). Masalan, qandli diabetda siydik bilan ajralayotgan

glyukoza miqdori sutka davomida bir necha o‘n grammga yetishi

mumkin.

Ba’zida siydikda boshqa uglevodlar, xususan fruktoza, galaktoza,

pentoza aniqlanishi mumkin. Fruktozuriya fruktozani glyukozaga

aylantiruvchi fermentlarni irsiy yetishmovchiligida kuzatiladi;

shuningdek, irsiy pentozuriya va irsiy galaktozuriya ham uchraydi.