Фойдаланилган адабиётлар
1.
М.Саидов., Х.Зокиров., Б.Алматов. “Тупроқшунослик” монография, “Сурхон
Нашр” нашриёти , 2019 йил. 77-78 бет.
«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
294
2.
А.Сатторов,
Қ.Давронов
“Липаза
ферментахосил
қилувчи
микроорганизмларни ажратиш” Ўзбекистон биология журнали. Тошкент
2001 йил. 9-14 бет.
3.
В.Т.Емцев, Е.А.Мишустин “Микробиология” М.Дрофа, 2006 й. 104-105 стр.
4.
Қ.Давронов “Биотехнология илмий, амалий ва услубий асослари” Тошкент -
2008 й, 108-110 бет
MIRZACHO’L LANDSHAFTLARINING XUSUSIYATLARI VA
DINAMIKASI
Djurayev M.E.–doktorant. Guliston Davlat Universiteti
Mirzacho’l Sirdaryoning O’rta oqimining chap sohillarida Bekoboddan
Chordara suv omborlarigacha bo’lgan ko’hna qayirlarda joylashgan tekislik bo’lib,
umumiy maydoni salkam 1mln gektarni tashkil etadi. U shimoli-g’arbda Tuzkon ko’li
hamda Arnasoy botig’igacha yoki hozirgi Aydar – Arnasoy ko’llari tizimigacha
davom etadi, ushbu ko’llar tizimi uni Qizilqumdan ajratib turadi. Mirzacho’lning
janubiy qismi Turkiston –Nurota tog’lari tomon ko’tarilib, tog’ oldi tekisliklarni hosil
qiladi.
Shu bois ayrim mutaxassislar Mirzacho’lni ikki qismga ajratadilar: 1) shimol
va shimoli sharqdagi Mirzacho’lning qadimgi vodiysidagi haqiqiy Mirzacho’l;
2) janubdagi bukilgan tog’ oldi tekisligi.
Tog’oldi tekisligi asosan delyuvial-prolyuvial shleyf va daryolarning
prolyuvial konus yoyilmalaridan tashkil topgan, tekislik qismi esa Sirdaryoning
akkumulyativ terassalaridan iborat.
Mirzacho’l tuzilmaviy-geologik jihatdan tog’ oralig’i botig’i bo’lib, uchlamchi
davr va butun to’rtlamchi davr mobaynida tog’ yonbag’irlaridan vaqtinchalik va
doimiy oqimlar keltirgan yotqiziqlarni o’zida to’plab borgan.
Mirzacho`l tekisligining yer yuzasi janub va janubi-g`arbdan shimol va
shimoli-g`arbga tomon biroz nishab bo`lib , dengiz sathidan o`rtacha balandligi 250-
300 m. Sirdaryo bo`ylari dengiz sathidan 240-250m baland tursa, shimolda ko`llar
tizimi sohillarida 230m ni tashkil etadi.
Mirzacho’lning tekislik qismi yuzasi lyossimon, qumoq va qumli jinslar bilan
qoplangan bo`lib, ba’zi joylarda sho`rroq gil yotqiziqlari ham uchraydi.
Cho’l hududining shimol va shimoli g`arbda havo massalariga ochiqligi, janub,
janubi-g`arb va sharqdan tog`lar bilan o`ralganligi tufayli, qishgi haroratning nisbatan
pastligi bilan harakterlanadi. Yanvar oyining o`rtacha harorati -1 -3
0
C qish 1,5-2 oy
davom etadi, eng past harorat -35
0
Cgacha tushishi mumkin. Iyul oyining o`rtacha
Do'stlaringiz bilan baham: |