Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi darslik

O‘ziyurar kranlar bilan ishlashda montaj qilish yo‘nalishini tanlash. Montaj qilish yo‘nalishini tanlash – bir qancha parametrlar bilan – konstruktiv sxemaning xususiyatlari, ayrim oraliqlar yoki bino qismlarining texnologik jihozlarini ketma – ket montaj qilish uchun topshirish zaruriyati, texnologik liniyalarning joylashuvi va ularning o‘zaro bog‘lanishi bilan aniqlanadi. Montaj ishlarini tashkil etish ob’yektini qurishda ishtirok etuvchi tashkilotlar tomonidan ishlarni paralel bajarishini, binoning ayrim uchastkalarini texnologik jihozlarni montaj qilish uchun, ayrim qismlar, oraliqlar yoki qamrovlarni foydalanishga tez topshirishni ta’minlash kerak.
Ob’yektning asosiy o‘qlariga nisban montaj qilish yo‘nalishiga bog‘liq holda, konstruksiyalarni o‘rnatish alohida oraliqlar bo‘yicha olib boriladigan bo‘ylama montaj va bino yacheykalari ko‘ndalang yo‘nalishda montaj qilinadigan ko‘ndalang yoki seleksion montaj bilan farqlanadi (8.1rasm). Ko‘ndalang montaj binoni foydalanishga topshirish binoning ko‘ndalangiga alohida seksiyalar bo‘yicha nazarda tutilganda yoki mexanizmlarning o‘rnini almashtirishni ancha qisqartirishga imkon beruvchi, ta’sir doirasi katta bo‘lgan kranlardan foydalanilganda qo‘llaniladi.
Bo‘lishi mumkin bo‘lgan harakat yo‘nalishini tahlil qilish faqat o‘zi yurar kranlar uchun va karkasida stropilaosti fermalari bo‘lmagan, bir qavatli fonarsiz sanoat binolarini barpo etishda mumkin.


8.1-rasm. Bino karkasini bo‘ylama (a) va ko‘ndalang (b) montaj qilish sxemasi.
Usul asosan faqat yopma elementlarini montaj qilish uchun asosiy ikki sababga ko‘ra aniqlanadi– strelasining qulochi ancha katta bo‘lganda mavjud montaj kranining yuk ko‘tarish qobiliyati yetarlicha bo‘lmaganda va bir qator ko‘ndalang yacheykalarni navbatdagi texnologik jihozlarni montaj qilish va pardozlash ishlarini bajarish uchun tezda bo‘shatish zarurligi sababli (8.2.-rasm).
Bo‘ylama usulda bino alohida oraliqlar bo‘yicha ketma – ket montaj qilinadi, bu esa qisqa muddatlarda ularni texnologik uskunalarni montaj qilishga topshirishga imkon beradi. Montaj qiluvchi kran montaj amalga oshirilayotgan yacheykadan tashqarida joylashadi va ustyopma plitalarini montaj qilish montaj qilingan stropila konstruksiya ustidan olib boriladi. Tomyopma plitasining fazoda kran strelasi bo‘ylab joylashganligi, nihoyatda ma’qul emasdir.