Bilim sohasi: 200 000 – Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq Ta‟lim sohasi

 
3-Masala.
Korxona (firma)ning maxsulotlarni ishlab chikarish va sotish xolatidan kelib 
chikib, kelgusidagi zarrasizlikni ta‘minlash (nuktasini) xolatini aniklang. 
Mahsulot ishlab chiqarish xajmi - 3000 dona 
Mahsulot birligiga o‗zgaruvchan harajatlar - 30 so‗m 
Mahsulot birligida realizatsiya (sotish) bahosi - 36 so‗m 
Doimiy harajatlar - 110000 so‗m 
Ushbu kursatkichlardan foydalanib korxona (firma) ning) biznes-rejasidagi kuyidagi 
kursatkichlarni toping: 
1.
YAlpi foydani? 
2.
Zararsizlik nuktasini (mikdorini). 
Izox: Zararsizlikni ta‘minlash uchun yalpi foyda miqdori doimiy harajatlarni qoplashga 
teng bo‗lishi lozim. 
 
4-Masala. 
Joriy yilda korxona asosiy faoliyatining natijalari kuyidagicha yakunlandi: 
Mahsulot birligidagi bahosi - 30 so‗m 
O‗zgaruvchan harajatlar - 10 so‗m 
Doimiy harajatlar - 60000 so‗m 
Mahsulot birligidagi yalpi foyda - 20 so‗m
Kelgusi yil uchun korxona 50000 so‗m foyda olishi uchun mahsulot ishlab chiqarish xajmi 
qanday bo‗lishligini toping. 
 

---

5-masala.
―AVS‖ kompaniyasi eksportlari bozordagi vaziyatdagi bog‗liq holda 
quyidagicha foyda ko‗rsatkichlarini aniqladi (mln.sum.): 
Agar ekspertlar barcha tovarlarga bo‗lgan talab o‗sib, uning strukturasi o‗zgarmay 
qolishiga qat‘iy ishonadigan bo‗lsa, qaysi strategiyani tanlash kerak bo‗ladi? Nima sababdan?
Agar risk mavjud bo‗ladigan, ekspertlar: 
1-vaziyatni - 40%,
2-vaziyatni - 35%,
3-vaziyatni - 25% baholaydigan bo‗lsa, bu holda qaysi strategiyani tanlagan ma‘qul? 
Aytaylik, tovarni sotish sharoitlari noqulay bo‗lsin. 
Siz qaysi strategiyani taklif qilgan bo‗lardingiz? 
 
6-masala.
Quyida keltirilgan usullarning qaysilari xaridorlir sonini oshirishga, qaysilari 
ta‘minotchilar sonini oshirishga taaluqli? 
1. Diversifikatsiya. 
2. Konversiya. 
3. Korxonalar birlashmalaridan ayrim korxonalarni alohida ajratish. 
4. Bir-birining o‗rnini bosuvchi tovarlar importi. 
5. Tovar harakatlanishida mustaqil kanallarni ajratish. 
6. YAngi qurilish yo‗li bilan raqobatlashuvi ishlab chiqarishni yaratish.