“bilig – ilmiy faoliyat”

Jild: 03 | Nashr: 02 | Fevral 2022
“BILIG
 
–
 ILMIY 
FAOLIYAT”
 nashri http://bilig.academiascience.or
 
62 
jamiyat tartiblari va ijtimoiy voqelik jarayoniga munosabat bildirish, ularni badiiy-estetik 
baholash she’riyatimizdagi yetakchi tamoyillardan hisoblanadi” [5, 75]. 
G.Asqarovaning “So‘z va so‘zsizlik haqida so‘z” deb nomlanuvchi she’rda shoira 
kitobxonni nihoyatda nozik masalaga ro‘baro‘ qiladi.
Garchi So‘z muqaddas hilqatdir ayon, 
Garchi bu dunyoda undan yo‘q suluv. 
Hazrati Navoiy bobom aytgandek, 
Insonni hayvondan farq etadi u. 
Biroq,... shu kunlarda so‘zga hushim yo‘q, 
Men uchun sukunat bugun izzatda. 
Tillasi tugagan podishoh kabi, 
Jim, so‘zsiz o‘tirsam deyman uzlatda [1, 33]. 
Ushbu satrlarda o‘quvchini o‘yga toldiragan ajib bir ruhiy holat ifoda qilinadi. She’rdagi 
har bir so‘z ramziy ma’nodorlik kasb etadi. “Men uchun sukunat bugun izzatda. Jim, so‘zsiz 
o‘tirsam deyman uzlatda” misralarida she’riy san’atlardan mohirona foydalanilgan.
She’riyatning o‘ziga xosligi haqida A.Sharopov shunday mulohaza yuritadi: “Qat’iy 
intizom – poetik mazmun, shoir tafakkuri talabi. Koinot, turli galaktikalardagi o‘z orbitasida 
harakat qilayotgan yulduzlar sababsiz bir-birlari bilan to‘qnashib ketmaganidek, haqiqiy 
she’rdagi biron tashbeh, hatto so‘z ham shoir niyat chizig‘idan tashqarida harakat qilmasligi, 
shoirning ezgu niyatiga zid bo‘lmasligi zarur. She’rda ana shunday mukammallik yuzaga 
kelgandagina, u o‘quvchini yulduzli osmonday o‘ziga sehrlab oladi. She’rga yuklatilgan ruh 
esa o‘ta qudratli va muqaddas” [6, 192].
Ruhimda birorta jarangdor So‘z yo‘q, 
Lek faqat yuragim ishqqa oshiqar. 
Bir So‘z aytolmasdan qolarmish azal, 
Chin ishqqa chulg‘ansa asl oshiqlar [1, 34]. 
She’r matniga ahamiyat bersak unda tasavvufiy mazmun-mohiyat ustvor ko‘rinadi. Zero 
so‘z - ilohiy ne’mat bo‘lib, so‘zsizlik ayni ilohiylikka yetishish kabi g‘oya ifodalangan deyish 
mumkin. Ushbu satrlarda ham umr va tiriklik ma’nosi, inson shaxsining o‘z-o‘zini, 
Yaratganni tanishi, oliy saodatga yetishi tengsiz insoniy baxt degan ishonch-e’tiqodini 
yuzaga chiqaradi.