bilet bakteriyalar va ko‘k-yashil suv o‘tlarning tuzilishi, ahamiyati va xilmaxilligi haqida ma’lumot bering. Postembrional rivojlanish xillarini va assidiya metamorfozini tushuntiring. Katta yoshdagi odam organizmi tomirlarida litr qon



Download 1,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/46
Sana02.07.2022
Hajmi1,66 Mb.
#729148
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   46
Bog'liq
9-sinf imtihon javoblari biologiya

1- savolga javob

Hayvonlar jinsi sun’iy yo‘l bilan boshqarilganda edi, qishloq xo‘jaligi uchun juda katta foyda keltirgan
bo‘lardi. Jins tuxum hujayra urug‘langandan keyin ma’lum bo‘ladi. Ayrim jinsli organizmlarda
(jumladan odamda ham) jinslar nisbati odatda 1:1 ni tashkil etadi. Ko‘pchilik ayrim jinsli
organizmlarning erkak va urg‘ochilarida xromosomalari bir xil emas. Ana shu tafovutlar bilan
drozofiladagi xromosomalar soni misolida tanishib chiqaylik. Drozofilada xromosoma to‘plami diploid
holda 8 ta bo‘ladi. Uch juft xromosomalari jihatidan olganda bu pashshalar jinslari bir­biridan farq 
qilmaydi. Lekin bir juft xususiga kelganda muhim tafovutlar mav jud. Urg‘ochi sida ikkita bir xil (juft)
tayoqchasimon xromosomalar bor; erkagida bunday xromosoma faqat bitta, uning juftini ikki yelkali
alohida bir xromosoma tashkil etadi. Erkaklari bilan urg‘ochilaridan farq qilmaydigan, bir xildagi
xromo somalar autosomalar deb ataladi. Erkaklari bilan urg‘ochilarida bir­biridan farq qiladigan
xromosomalari esa jinsiy xromosomalardeyiladi. Shunday qilib, drozofilaning xromosomalari soni oltita
autosoma va ikkita jinsiy xromosomadan tashkil topadi. Urg‘ochi pashshada qo‘shaloq holda (XX), erkak 
pashshada esa (XY) yakka holda bo‘ladigan tayoqchasimon jinsiy xromosoma X­xromosoma, ikkinchi jinsiy 
xromosoma (urg‘ochi pashshada bo‘lmaydigan, erkak pashshada ikki yelkali bo‘ladigan xromosoma) 
Y­xromosoma deyiladi.
Jins belgilanishining xromosoma mexanizmi odamda ham xuddi drozofiladagi
kabi bir xil. Odam xromosomalarining diploid soni — 46 ta. Shu songa 22 juft autosoma va 2 ta jinsiy 
xromosoma kiradi. Ayollarda jinsiy xromosomalar soni ikkita — X­xromosomadan, erkaklarda — bitta X va
bitta Y­xromosomadan iborat bo‘ladi. Shunga ko‘ra, erkaklarda ikki xil spermatozoidlar — X va
Y­xromosomali spermatozoidlar hosil bo‘ladi. 
2-savolga javob: 
1-B,2-A,3-E,4-D,5-C 

Download 1,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish