Beynin I i m I i -js

şanslılarsa, kısa/kısa formunu taşısalar bile klinik depresyona ya­
kalanmaları olasılığı, diğerlerine göre daha fazla değildi. Ama eğer
birtakım ciddi sorunlar yaşamak durumunda kaldılarsa (özellikle
de tümüyle kontrolleri dışında kalan sorunlar), bu kişilerde dep­
resyon gelişmesi olasılığı, uzun/uzun kom binasyonunu taşıyanlar-
dakiııc göre iki kat fazlaydı.
İkinci bir çalışma da toplumu derinden ilgilendiren bir endişeyi
konu alıyordu. Anne babasının tacizine uğramış çocukların kendi­
lerinin de benzeri davranışlar sergileyeceği endişesidir bu. Çoğu kişi
21
«

---

H Ü K Ü M D A R L I K T A N S O N R A Y A Ş A M
buna inanır ama bu ifade doğru mudur gerçekten? Araştırmacıların
dikkatini çeken şey, kötü muam ele görmüş bazı çocukların büyü­
düklerinde şiddete eğilim li kişiler olm asına karşılık, aynı durumun
benzer başka çocuklar geçerli olmamasıydı. Bütün aşikâr etkenler
kontrol altındayken, çocuklukta maruz kalınan kötü muamelenin,
kişinin nasıl biri olacağında tek başına belirleyici olmadığı ortaya
çıkıyordu. Şiddeti devam ettirenlerle ettirmeyenler arasındaki farkı
anlamak isteyen C aspi ve meslektaşları, iki çocuk grubu arasmdaki
ayrımın, belirli bir genin ifade ediliş biçiminde* ortaya çıkan bir
farktan kaynaklandığını buldular.23 Genin düşük derecelerde ifa­
de edildiği grupta, davranış bozukluklarının ortaya çıkması ve bu
çocukların ileride şiddet suçu işlemeleri olasılığı daha yüksekti. An­
cak bu istenm eyen sonucun ortaya çıkma olasılığı çocukların taci­
ze uğramış olm aları durumunda çok daha yüksekti. Genin “kötü”
versiyonunu barındırdıkları halde kötü muamele görmemişlerse,