Beynin I i m I i -js

ğında, bir kişinin nasıl birine dönüştüğü, D N A ’sındaki moleküler
seçeneklerden çok daha fazlasıyla belirlenmektedir.
Hatırlarsanız, eğer Y krom ozom unu taşıyorsanız, bir şiddet
suçu işleme olasılığınızın yüzde 828 kez fazla olduğunu söylem iş­
tik. Bu ifade gerçeklere dayalı olsa da sorulacak asıl soru şu olm a­
lıdır: Neden bütün erkekler birer suçluya dönüşm ez? Erkeklerin
yalnızca yüzde biri cezaevlerine kapatıldığına göre18, nedir olup
biten?
Bu soruya ancak, genlerinizdeki bilginin tek başına davranış
hakkında çok da fazla şey söyleyem eyeceği yanıtını verebiliriz.
M aryland’in kırsal bölgelerinde, maym unları doğal ortamlarında
yetiştiren Stephen Suom i’nin çalışmalarını ele alalım . Araştırmacı,
böyle bir çevrede maymunların toplum sal davranışlarını doğduk­
ları günden başlayarak izleyebilmiştir
.19
D ikkatini çeken ilk şeyse,
maymunların şaşılası ölçüde erken bir yaşta farklı kişilikler sergi­
lemeye başlamaları olm uştu. N eredeyse bütün sosyal davranışlar
dört ila altı ay arasında akranlarla oyun sırasında ortaya çıkıyor,
bunlar defalarca uygulanıyor ve geliştiriliyordu. Bu gözlem in ken­
disi bile yeterince ilginçti ama Suomi bununla yetinmeyerek dav­
ranışlarla ilgili gözlem lerini, çeşitli horm on ve m etabolit düzeyleri­
nin düzenli arlıklarla ölçüldüğü kan testleriyle ve vanı sıra genetik
analizlerle birleştirdi.
216

---

H Ü K Ü M D A R L I K T A N S O N R A Y A Ş A M
Sonuçlar, m a y m u n y a v r u la r ın ı n yüzde 2 0 ’sinin to p lu m sal kaygı 
(anksiyete) y a ş a d ığ ın ı g ö s t e r iy o r d u . Yeni ve ılımlı ölçüde stres y a­
ratıcı t o p lu m s a l d u r u m l a r k a r ş ı s ı n d a g ö sterd ik leri sıra dışı k o rk u
ve endişe d a v r a n ı ş l a r ı , k a n l a r ı n d a k i u zun süreli stres h o r m o n u a r­
tışlarıyla iliş k ilen d irile b ilm ek te y d i.