Beynin I i m I i -js

D ilinizin aldığı konum u her an bilinçli şekilde izlem iyor olm anız
şaşırtıcı değildir; çünkü bu bilgi ancak nadiren işinize yarar.
Aslına bakarsanız, üzerinde kendim ize soru sorm aksızın bilin­
cinde olduğum uz pek az şey vardır. Sol ayağınızdaki ayakkabı size
şu anda nasıl bir his veriyor? Arkada çalışan klim anın vızıltısı han­
gi tonda? Tıpkı değişim körlüğünde gördüğüm üz gibi, duyularımız
için bariz olm ası gereken şeylerin çoğunun farkında değilizdir as­
lında; ancak dikkatle ilgili bütün kaynaklarım ızı sahnenin küçük
i 
parçalarına akıttıktan sonradır ki, ne kaçırdığım ızın ayırdına va­
rabiliriz. Konsantrasyon gücüm üzü devreye sokm adan önce, bu
ayrıntıların farkında olm adığım ızın bile farkında değilizdir. Ö y­
leyse dünyayı algılama biçim im iz, dışarıyı doğru biçim de temsil
etm eyen bir inşa işleminin sonucudur. Bunun da ötesin d e, aslında
yalnızca ve yalnızca bilmeye gereksinim duyduğum uz şeyleri gör­
düğüm üz halde, tam ve zengin bir resimle karşı karşıya olduğum uz
yanılgısına da kapılmışızdır.
Beynin daha fazla ayrıntı toplam ak için dünyayı sorgulam a hi­
çim i, 19 6 7 ’de Rus psikolog Alfred Yarbus tarafından incelenm iş­
ti. Bir göz izleme cihazı kullanarak insanların baktıkları nokta­
ları kesin biçim de belirleyebildi Yarbus, deney katılımcılarından
R cpin’in B eklenm edik Z iyaretçi tablosuna (bkz. izleyen sayfa)
bakm alarını istem işti." Katılımcıların yapacağı iş oldukça basit­
ti: Tablodaki insanların “ beklenm edik ziyaretçi” gelm eden hemen
önce ne yapm akta olduklarını; kimi koşullarda da, bu insanların
: S

---

D U Y U L A R I N T A N I K L I Ğ I : D E N E Y İ M G E R Ç E K T E N A S I L B İ R Ş E Y D İ R ?