Beton turlari va ularning klassifikatsiyasi

Bino va inshootlar konstruktsiyalari va mahsulotlari
Binoning poydevori va yer osti qismi uchun mahsulotlar past yuzasi
yassi yaxlit elementlar ko‘rinishida bajariladi va zichlashtirilgan grunt
yoki betonli tayorlanma ustiga o‘rnatiladi. Kolonnani pastki qismini
o‘rnatish uchun fundement elementini yuqori qismida stakan shaklidagi
chuqurcha qoldiriladi. Stakan chuqurligi kolonna ko‘ndalang kesimining 1-
1,5ni tashkil qiladi. Asosga katta bosim tushishi mumkin bo‘lgan xollarda
yig‘ma poydevorlar qo‘llaniladi. Ular plita va bloklardan iborat bo‘lib,
montaj davrida 2-3 qavatni tashkil etadi(1.1-rasm).

Kolonnalarda rigellarni o‘rnatish uchun konsollar chiqariladi.

Kolonnalar M200- M500 markali og‘ir betondan va M200-M400 markali
konstruktsion yengil betondan tayyorlanadi. Kolonnalar A-III klassga mansub
po‘latdan tayyorlangan fazoviy karkaslar bilan armaturalanadi. Ularni esa
agregat – potok va stend usulida tayyorlanadi. Ko‘p qavatli bino karkas rigellari M400 va M500 markali betondan tayyorlanadi, tavr kesimli, oralig‘i 6 m. Ularning uzunligi 5,5 m, balandligi 450 mm oralig‘i 9 m uchun uzunligi 8,5 m balandligi 650mm, vazni 5,5 t tashkil qiladi. Rigellar oddiy yoki oldindan zo‘riqtirilgan armature bilan armaturalanadi, agregat – potok texnologiyasi bo‘yicha tayyorlanadi.
Orayopma plitalari tekis, bo‘shliqli va qovurg‘ali qilib tayyorlanadi (1.5-
rasm). Ular 6, 9 va 12 m uzunlikda, eni 2, 4, va 1,5m va qalinligi 220-300mm
da tayyorlanadi. Kesimi P shaklidagi qovurg‘ali plitalar (1.5, v - rasm)
8,8x1,5x0,4 m o‘lchamda, massasi 4 t gacha tayyorlanadi. Katta oraliqlar uchun
2T turidagi qovurg‘ali plitalar tayyorlanadi, ularni o‘lchamlari 15x3x0,6 m,
massasi 11 t gacha. Plitalar A-III va Vr-I simli po‘lat armatura to‘ri va
karkaslar bilan armaturalanadi. Oraliqlari 3 m dan katta bo‘lganda
plitalarni oldindan zo‘riqtirilgan yuqori mustahkamlik armaturalar
bilan armaturalash maqsadga muvofiq.
Zinapoya marshlarini o‘rta qismi pog‘anali, ohirgi qismlari zinapoya
maydonchani tashkil qiladigan qilib tayyorlanadi (1.6 - rasm). Marshning
o‘lchamlari 3,9x1,5 m, massasi 2,5 t gacha, ular M200-M300 markali og‘ir
betondan tayyorlanadi. Zinanoya marshlarini konveyer, agregat-potok va
stend usullari bilan tayyorlash mumkin.