Oliy nav un-mayin yanchilgan endospermdan (zarrachalarning o‘rtacha o‘lchami 30-40 mkm) iborat bo‘lib, oq ranggi, tarkibida kraxmalning ko‘pligi (79-80 %), oqsillar miqdorining o‘rtacha yoki kamligi (10-14 %) bilan ajralib turadi; ho‘l kleykovinaning chiqishi taxminan 28 %ni tashkil qiladi, kuldorligi 0,55 %dan yuqori emas. Unning tarkibida sellyuloza (0,1 -0,15 %), yog‘ va qand juda kam miqdorlarda bo‘ladi.
I navli un - eng ko‘p tarqalgan. U mayin yanchilgan endosperm zarracha-laridan (o‘lchami 40-60 mkm) va kam miqdordagi kepakdan, ya’ni maydalanmagan qobiq va aleyron qatlamdan (un massasiga nisbatan 3-4 % miqdorda) iborat bo‘ladi. Kraxmal miqdori o‘rtacha 75 % ni tashkil qilib, oqsil miqdori nisbatan ko‘p bo‘ladi (13-15 %), ho‘l kleykovinaning chiqishi 30 %ni tashkil qiladi. I navli un tarkibida qandlar (2 %gacha) bo‘ladi. Unning kuldorligi 0,75 %ni va sellyulozaning miqdori o‘rtacha 0,27-0,3 %ni tashkil qiladi. Birinchi navli unning ranggi sof oq rangli yoki oq rangda bo‘lib, sariq yoki kulrang tuslari ham bo‘ladi.Namligi 14,5% dan oshmasligi kerak,klaeykovina miqdori-30% dank am bo’lmasligi kerak, kuldorligi-0,75% dan oshmasligi kerak,rangi-oq sarg’ish, hidi-hidsiz bo’lishi kerak.
T EGIRMONNING DON TOZALASH BO’LIMI TAVSIFI
Don tozalash bo‘limida don massasini tortishga tayyorlash jarayonlari dastlabki tozalashdan o‘tgandan so‘ng tasmali transportyor orqali avtomatik tarozi (1), undan so‘ng sig‘imi 160 tonnali 8 silosga uzatiladi. Bir kunlik ish unumdorligi 650 tonna bo‘lgan tegirmon sig‘imini ta’minlash uchun bu bunkerlarni yana bir qavatga uzaytiriladi va 160 tn sig‘im hosil bo‘ladi. 220 mm diametrli don oqimi o‘tuvchi “samotek”lar tarozisi ostiga 4 ta pnevmosurgich o‘rnatiladi. RK rusumli avtomat tarozilar orali EL rusumli noriyadan yuqori qavatlarga ko‘tarilib BM rusumli magnit (2) tutqichi orqali SS 75*150 separatoriga (3), tosh ajratuvchi KA-120 ga (4) da don massasidagi toshlardan ajratib, EM-TR 90/240 rusumli kukol trierli blokda dondan mayda begona o‘t urug‘larini ajratib (5) suli ajratgich (6), uskunasida dondan uzun yavoyi sulilarni disklar yordamida ajratib oladi, undan utgan donlarni kobiq qismini ajratish uchun KS-30/65 rusumli (7) uskunada qisman oqlanib, don yuvuvchi DM-DY-12 mashinaga (8) da donlar yuvilib shneklar orqali I-tindirish (9) xampasiga kelib tushadi. Tindirilgan donlar yana bir oqlovchi KS-45/80 (7) uskunada oqlanib qo‘shimcha (10) namlovchi uskunada namlanib II- tindirish (11) xampasida 8 soatgacha tindiriladi. Donlar yana bir bor oqlovchi KS-45/80 (7) uskunada oqlanib kiyin namlovchi (12) da TAH 025 uskunasida namlanib I-may oldi (13) tindirish xampasida 30 minut tindirilib avtomat tarozi orqali tortilib un tortish bo‘limiga yuboriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |