Берилган пунктлар оралиғида йўл йўналишларини танлаш

Кириш
Темир йўлларни лойиҳалаш қурилиш лойиҳаларининг асосий кўринишларидан биридир. Лойиҳавий-схемани ишлаб чиқаришда иқтисодчиларнинг роли аҳамиятлидир. Чунки улар лойиҳаланаётган йўлнинг умумий транспорт тизимидаги аҳамиятини белгилаш, рақобатбардошлик вариантларини ишлаб чиқиш ва баҳолаш, шунингдек ҳисобот даврида ва истиқболда кўзланган юк ва йўловчи ташиш ҳажмини аниқлаш мақсадида иқтисодий қидирув ишларини олиб борилади. Иқтисодчилар ҳар томонлама маъқул тушадиган лойиҳа қарорларнини танлашдаги техник-иқтисодий ҳисобларни бажаришда қатнашадилар.
Олиб борилаётган ишда лойиҳаланаётган йўлнинг бирламчи кўрсаткичларини ва бошқаларни аниқлаш учун иқтисодий-қидирув ишларини олиб бориш кўзланган.


Берилган пунктлар оралиғида йўл йўналишларини танлаш.
Темир йўлнинг йўналишини танлашда аввало ҳудуднинг рельефини ўргандик.
Берилган станциялар оралиғида янги темир йўл йўналишини танланди ва юкли операцияларни бажариш учун иккита лойиҳа станцияларини жойлаштирилди ва лойиҳа станцияларини маҳаллий худуд чегаралари аниқладик.
Трассалаш имконияти борича қисқа йўналиш бўйича, яъни темир йўлни ҳаво йўли бўйича кетма-кет боғловчи таянч пунктлари ва белгиланган нуқталар орқали ўтказилди. Бунинг учун бошланиш бекатидан жўнаш ва охирги бекатга туташиш нуқталари аниқланди. Бекатнинг ўқини километрнинг бошланиши деб қабул қилиб, бекатлар текислиги узунлигининг ярми билан 300-500 м қўшимча масофани қўшиб, ҳаво йўлини бошланиш нуқтаси аниқланди.


Маҳаллий тортиш худуди чегарасини аниқлаш.
Мавжуд ва лойиҳаланаётган темир йўллардан юриш узунлиги мос равишда аниқланди. Тенглик қуйидаги тенглама ёрдамида амалга оширилди:
L¹_M a_M + K_лx + a_л L_л = K_M (l-x) + a_M L_M
Бу ерда:
L_M – мавжуд темир йўл бўйича юриш узунлиги, км;
L_л – лойиҳаланаётган темир йўл бўйича юриш узунлиги, км;
L¹_M - йўналиш бўйича лойиҳаланаётган темир йўл станциялари орқали бирикув ва юкларни учрашиш пунктларигача бўлган узунлик, км;
a_{M ,} a_л – мавжуд ва лойиҳаланаётган темир йўлдаги 1 т км га мос бўлган таннарх, тийин/ткм;
K_M, K_л - шунинг ўзи, мавжуд ва лойиҳавий темир йўлга мос равишда автотранспорт орқали, тийин/км;
l – мавжуд ва лойиҳаланаётган темир йўллар орасидаги масофа, км;
х- лойиҳаланаётган темир йўл станциясидан маҳаллий тортишиш худуди чегарасидаги нуқтасигача бўлган масофа, км.
Ҳисоблар 1- жадвалда акс эттирилди.