20-variant
1. Buwın únlesligine boysınbay turǵan sózlerdi ajıratıp jazın?
Bala, teatr, kino, adamlar, oqıwshı, sitntaksis, Bekbay, Aygúl, paxtakesh, salı, gúrsh, ómir, etika, mısal, gózzalllıq, tas, keleshek, áwlad, baratuǵın, kiyatırǵan, kofe, shıpaker.
2. Awızeki sóylew tili stiline tán sózlerdi ayırın.
- SHırwanı niyaqtan onın? – dep dawısladı birew arttan.
- Hawwadaǵı, -dedi qostın aldına attı kese tartıp,- túpálám, úy-dáskeli bolıp qalıpsan. Ele berin gúrlegen xojalıq bolıp ketesen. Ómir jasaw ushın gúres degenin durısdaǵı, usı kárada bir uqtırıp ótpesem bolmas, qoshshım.
3. Tekstten janapaydardı tabın. Olardın mánileri boyınsha tómendegi toparlarǵa ayırın.
Muǵallimge qarsı turıp jillimiz be? Kim batır eken, qarsı turıp ta kórsin shi. Mine, usı sebepli ol rayonnan bir adam barıp awıl menen tanıstırsın degen pikrige de kelisim bermedi. Áne, usı shirigin tabıw kerek.
4. Tekstti kóshirip, bayanlawıshlar qaysı sóz shaqaplarınan alatılǵanın anıqlan.
Bul sorawınızǵa dál juwap beriw oǵada qıyın. Ala kóz juwapqa qánáát tapqanın bildirdi. Qállibek men saǵan sorawlar bersem sheshe alasan ba, aqıllı jigittin biri usı. Meninshe, ómirdi basqalardı kim kóp bilse, sol baxıtlı.
5. Til xat
21-variant
1. Sáykes buwınlardı tawıp ornına qoyın. (ashıq, tuyıq, qamaw)
2. Til – hár bir mil…tin biy…ha baylı… . 3. Ol hár bir milletti siyasiy, eko…mi…lıq, i…miy hám má…niy alǵa il…riletiwde, onın a…dan-balaǵa ótip kiyatırǵan mádeniy baylıq…rın saqlawda en áhmiyetli qural xız…tin atqaradı.
3. Sózlerdin sinonimlerin tabın.
Sulıw-
|
|
Woqıtıwshı-
|
|
Qala-
|
|
Salmaqlı-
|
|
Aspan-
|
|
Tez-
|
|
Tosattan-
|
|
Qasına-
|
|
Úlken-
|
|
Kúshli-
|
|
4. Tekstke morfologiyalıq tallaw jasan. (Túbir hám qosımtanın túrleri)
Aral tenizi úlken tenizler menen tutaspay, materik ishinde jaylasqanlıǵı sebepli onı dúnya júzlik kartada kól dep ataydı. Kólemi jaǵınan da Aral-Kaspiy, Arqa Amerikadaǵı Verxniy hám Afrikadaǵı Viktoriyadan keyingi orında turatuǵın tórtinshi kól. Ol en jas kóllerden bolıp, pliocen dáwirinin aqırında jer qatlamının úyiliwi sebebinen payda bolǵan úlken oypatlıq. Onın ultanındaǵı boz topıraqlı qumlar samaldın tásirinde difiliyaciyaǵa ushırawının sebebinen bir jeri oy bir jeri tegisliklerden ibarat bolǵan Platonı esletedi.
5. Gáp aǵzalarına tallan.
1. Jamǵır ele sheleklep quyıp tur. 2. Toǵay arası pútkilley ózgergen. 3. Qaraǵaylar ústinen jawǵan nóser jawın japıraqlardın ústinen sızatlanıp sırǵanaydı. 4. Ábden jep toyınıp, anǵa shabatuǵınday shertilip turǵan arǵımaq atlar da jal quyrıǵı tómen túsip, ádewir juwasıp qalıptı. 5. Kúni-túni baylawda turǵannan keyin kúnsimer bolıp múlgip turıptı. (K.M.)
5. Gónergen sózler
Do'stlaringiz bilan baham: |