Berdaq atinda



Download 2,16 Mb.
bet54/149
Sana06.04.2022
Hajmi2,16 Mb.
#531460
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   149
Bog'liq
QORAQALPA

Qadaǵalaw ushın sorawlar

  1. Frazeologiyalıq sóz dizbegi degenimiz ne?

  2. Erkin sóz dizbeginen turaqlı sóz dizbeginiń ayırmashılıǵı?

  3. Turaqlı sóz dizbekleriniń sóz shaqaplarına qatnası?

  4. Frazeologiyalıq dizbeklerdiń ózine tán ózgeshelikleri nelerden ibarat?



Ádebiyatlar

  1. Айназарова Г.. Қарақалпақ тилиндеги теңлес еки компонентли фразеологизмлерю Нөкис, 2005.

  2. Бердимуратов Е. Ҳәзирги қарақалпақ тили. Лексикология. Нөкис, 1994

  3. Ещбаев Ж.. Қарақалпақ тилиниң қысқаша фразеологиялық сөзлиги. Нөкис, 1985.

  4. Пахратдинов Қ., Бекниязов Қ.. Қарақалпақ тилиндеги фразеологизмлер. Нөкис, «Билим», 2012.

17-tema. Qaraqalpaq tilindegi sózliklerdiń túrleri


Joba:

  1. Lingvistikalıq emes sózlikler.

  2. Lingvistikalıq sózlikler.



Tayanısh sózler: Orfografiyalıq sózlik, orfoepiyalıq sózlik, awdarma sózlik, frazeologiyalıq sózlik
Sózlikler sózlerdiń mánilerin úyreniwde yamasa basqa tillerdiń sózlerin úyreniw ushın keń qollanıladı. Sózlikler maqsetsiz dúzilmeydi. Máselen, orfografiyalıq sózlik sózlerdiń durıs jazılıwın hám sózlerdiń durıs aytılıwın, túsindirme sózlik ádebiy tildiń sóz baylıǵı hám onıń birneshe mánilik ózgesheliklerin túsindiriw ushın, eki tillik awdarma sózlik basqa tillerdiń sózlerin, olardıń mánilerin úyreniw maqsetinde dúziledi. Bul atalǵan sózliklerden basqa da tilde terminologiyalıq sózlik, dialektlik sózlik, frazeologiyalıq sózlik, sinonimlik sózlik hám t.b. sózlikler qollanıladı. Sonıń ishinde turmısta eń kóp qollanılatuǵın túrleri orfografiyalıq sózlik, awdarma sózlik hám túsindirme sózlikler.
Orfografiyalıq sózlik. Orfografiyalıq sózlik jazba tildegi sózlerdi ádebiy til qaǵıydası tiykarında durıs jazıw ushın dúziledi. Onda ádebiy tildiń orfografiyalıq qaǵıydaları basshılıqqa ahnadı.
Orfografiyalıq sózlik alfavit tártibinde beriledi. Alfavit tártibi dizimge alınǵan sózdiń eń sońǵı háribine shekem saqlanadı. Orfografiyalıq sózlikke, tiykarınan, jazılıwı qıyın túbir sózler, túbir sózlerge qosımtalardıń qosılıwı menen jazıwda ózgeriske ushıraytuǵın sózler, birigip, qosılıp hám bólek jazılatuǵın qospa sózler kirgiziledi.
Kóbinese orfografiyalıq sózlikke tómendegi sózler engiziledi.
Túbir sózlerge qosımtalar qosılǵanda ózgeriske ushıraytuǵın sózler: xalıq-xalqı, erin-erni, mektep-mektebi, taraq-taraǵı, qulıp-qulpı hám t.b.
Qaraqalpaq tiliniń mektep oqıwshılarına arnalǵan birinshi orfografiyalıq sózligi 1941-jılı shıqtı. Ekinshi orfografiyalıq sózlik 1959-jılı, úshinshi sózlik 1980-1990-jılları basıldı. Al úlken akademiyalıq orfografiyalıq sózlik 1980-1990 (D.S.Nasırovtıń avtorlıǵında 44000 ǵa jaqın sózi bar)-jılları basıldı.1992-jıl avtorlar toparı menen «niń qısqasha orfografiyalıq sózligi» shıqtı. Latınsha orfografiyalıq sózlik 1997-jılı E.Dáwenov hám M.Dáwletovlar tárepinen dúzildi.

Download 2,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish