Тахсонжкас
Суғд қишлоқларидан.
Абу Жаъфар Муҳаммад ат-Тахсонжкасий шу қишлоқ-дан.
Абу Язид Холид ибн Казда ас-Самарқандий ат-Тахси-
21
жий ал-Абғорий ҳам шу қишлокдан. Бу киши олим, ҳофиз ал-ҳадис эдилар. Абдулкарим ибн Ҳабиб ал-Бағдодий ва Исҳоқ ибн Яъқуб ас-Самарқандийдан ҳадис ривоят қил-ганлар.
(144-бет)
Худфирон.
Самарқанд Суғдидаги қишлоқ.
Муфти Муҳаммад ибн Абу Бакр ал-Худфироний шу қишлоқдан.
Бу киши муфти, имом, фақиҳ, мударрис ва кишиларни ҳажга юборувчи эдилар. Абу Бакр Муҳаммад ал-Қатаво-нийдан ҳадис ривоят қилганлар.
Милодий 1091 йилда шу қишлоқда вафот этган.
(150-бет)
Хушуфағн.
Суғд қишлоқларидан. Иштихон билан Кушония орали-ғида жойлашган катта ва баракали қишлоқ. Суғднинг энг яхши қишлоғи.
Абу Ҳафс Умар ибн Муҳаммад ал-Бужайрий ал-Ҳушу-фағний шу қишлокдан. У киши имом, қофиз ал-ҳадис (юз минг ҳадисни ёддан билган) ва ТОҚВОДОр олимлардан эди-лар. Бир куни Абу Ҳафс ал-Хушуфағпий қонлиларидаги дарахтнинг тагидаги сояда ўртоқлари Г)ил<)и ўтирган экан-лар ва уларга: "Сизлар дунёнинг энг тоза, хушбўй, соф ҳаволи ва ям-яшил жойида дам оляпсизлар. Жаҳонда Са-марқанд Суғдидагидек, Суғдда Хушуфағн қишлоғидаги каби қишлоқ, қишлоқда эса менинг боғимдай, боғимда эса мана бу дарахтимнинг соясидай энг тоза, хушбўй, соф ҳаво-ли, ям-яшил жой йўқ, - деб айтган эканлар. Бу киши ми-лодий 983 йилда вафот этганлар.
Набиралари Абул Аббос Аҳмад ибн Абул Ҳасан ал-Хушуфағний боболаридан таълиф қилган. "Ал-жомиъ ас-саҳиҳ" ва "Китоб ас-Сафина" (илм дарёсида сузувчи ке-ма)дан таълим олганлар.
(154-бет)
Хайдаштар.
Самарқанд Суғдининг қишлоқларидан бири. Бу қишлоқ ҳақида Абу Саъд ал-Идрисий "Китоб ал-Икмол фи маъ-рифа ар-рижол би Самарқанд" (Самарқанднинг маъри-фатли кишилари ҳақида мукаммал китоб)ларида маълу-мот берганлар.
Абу Бакр Билол ибн Ризо ал-Иштихоний ал-Хайдаш-тарий шу қишлоқдан. Ҳусайн бин Абдуллоҳ ар-£обинжа-нийдан ҳадис ривоят қилганлар. Ўзларидан Абдуллоҳ ибн Муҳаммад ас-Сарахсий ҳадис ривоят қилганлар.
(155-бет)
Дабусия.
Самарқанда ва Бухоро оралиғидаги Суғдддги шаҳарча. Аҳмад ибн Амр ибн Фануний ад-Дабусий боболарининг исми Дабуса эди. Дабуса милодий 713 йилда Қутайба ибн Муслим ал-Боҳилий қўлида мусулмон бўлди (Бу қалъа Дабуса номига "Дабусия" деб номланган).
Абул Ғушайм Зулайм ибн ҲутайТ ад-Дабусий асли пай-ғамбар алайҳис-саломнинг суннатларига амал қидувчи араб бўлганлар. Дабусия аҳлидан. Кунялари "Абул Ғугяайм" эди. Бу киши фозил, аҳли сунна ҳамда ишончли ва кучли му-ҳаддислардан.
Ҳадис илми талабида Ирокда бўлиб, анчагин^ ҳадислар ёзиб олганлар. Имом ал-Бухорий бу кишидан ҳ^дис риво-ят қилганлар.
Милодий 867 вафот этганлар.
Қози Абу Зайд Абдуллоҳ ибн Умар ад-Дабусий соҳиб-ал-асрор, далил билан гапирувчи, назарлари ўтқир ва ҳар бир масалага асосли жавоб берувчи эдилар. Са^арқанд ва Бухоронинг йирик олимлари билан мунозара ҚИлардилар.
Милодий 1039 йилда Бухорода вафот этган. Имом Абу Бакр ибн Тархоннинг ёнларида дафн қилинганЛар.
Абу Усмон Саид ибн Аҳвас ал-Аздий ад-Дабусий Али ибн Ҳажардан ва Хуросон, Ироқ, Шом, Миср муҳаддис-ларидан ҳадис ривоят қилганлар.
Абу Амр Усмон ибн Ҳусайн ад-Дабусий кўцгина ула-м олардан таълим олганлар. Ўзларидан эса Абу Муҳаммад Абдулазиз ибн Муҳаммад ан-Нахшабий ал-Ҳофиз Дабу-сияда таълим олганлар.
Абул Фатҳ Маймун ибн Муҳаммад ад-Дабусий - Дабу-сия аҳлидан Марвда яшаганлар. Солиҳ шайх, тақводор, пар-ҳезкор ва сидқ аҳлидан бўлган. Абдураҳмон ибн Муҳаммад ас-Сарахсийдан фиқҳ ва ҳадис илмларида таълим олганлар. "Ал-ансоб" муаллифи бу кишидан таълим олган.
Милодий 1141 йилда вафот топган. Қабри Марвда.
Ўғиллари Абул Қосим Маҳмуд ибн Маймун ад-Дабу-еий фозил фақиҳлардан эдилар. Юсуф ибн Айюб ал-Ҳама-доний ва Абу Мансур Мух,аммад ибн Али ал-Каронийдан ҳадис илмидан таълим олганлар.
Милодий 1136 йилда Марнда н<1(|>от этгаилар.
Абу Қосим Али ибн Абу Яъл<> .|д Дабусий ўз асрида фиқҳ, усул илмида ягона, наҳн илми < <>х,иГ>и, араб тили билимдони эдилар. Бағдоддаги "11и юмия" модрасасида дарс берганлар. Бу киши жадал илмида тсиги йўқ олим ва на-заркарда бўлиб, ғанимга қарасалар пними йўқ бўлар эди. Бу зот пок, сахий эдилар.
Абу Саҳл Абдукарим ибн Абдур<1Х,м<>п ал-Колободий, Абул Ҳасан Али ибн Аҳмад ал-АстрабодиЙ М бошқа ма-шҳур олимлардан таълим олганлар.
Милодий 1090 йилда Бағдодда вафот этганлар.
(157-бет)
Роғин.
Самарқанд Суғдидаги қишлоқ.
Абу Муҳаммад Аҳмад ибн Муҳаммад ар-Роғиний ад-Дабусий шу қишлоқдан. Бу киши Муҳаммад ал-Ҳарло-сий, Аҳмад ибн Исмоил ал-Исоилий, Муҳаммад ибн Фазл ва бошқа уламолардан таълим олганлар.
Ўзларидан эса Абдулазиз ибн Муҳаммад ан-Нахшабий ал-Ҳофиз ҳадис ривоят қилиб, устозлари ҳақида "Муъжам аш-шуюх" (Шайхлар қомуси) китобларида қуйидагиларни зикр қилган: "Мен бу киши билан бирга Дабусияда ўн беш
кун бирга яшадим ва у зотдан "Мағози ал-Воқидий" Воқи-дий (Воқидийнинг ғозийлар китоби)дан таълим олдим".
(160-бет)
Do'stlaringiz bilan baham: |