Баъзи геологик ва геоморфологик терминларга изоҳ. А абиссаль

БИОГЕН – организмларнинг ҳаѐт фаолияти жараѐнида ҳосил бўлади.
БИОГЕН (органик) ОҲАКТОШЛАР – органик йўл билан ҳосил бўлган оҳактошлар. Бу термин жонзотларнинг бутун склетидан ѐки синиқ қолдиқларидан таркиб топган оҳактошларга мансуб.
БИОСФЕРА – Ернинг ташқи, организмлар яшайдиган, мураккаб тузилишли қобиғи. Тирик организмларнинг массаси биосферада n·1014-2·1016 тонна. Биосфера тропосфера – Ер ҳаво қобиғининг қуйи қисми (атмосфера), сув қобиғи (гидросфера) ва Ернинг устки, қаттиқ тош қобиғи (литосфера) дан иборат. Ердаги тирик организмлар массаси n·1018г. Бисоферага қуруқликдаги ўсимликлар ва дарахтлар, денгиз ва кўллардаги планктон, сув ости сувўтли майдонлар киради.
БОТҚОҚЛИК – йилнинг кўп қисми давомида ортиқча намланган ернинг бир участкаси. Ботқоқлик ўзига хос ўсимликлар тарқалиши ва торфга айланувчи чиримаган органик моддаларнинг тўпланиши билан бошқа участкалардан ажралиб туради.
БРЕКЧИЯ – йирик бўлакли чақиқ жинс. Диаметри 20 мм дан йирик бўлган силлиқланмаган (қиррали) ҳар хил жинслар бўлакчаларининг табиий цементланишидан ҳосил бўлади. Брекчияни ташкил этувчи бўлакчаларнинг ўлчами бир хил ѐки ҳар хил бўлиши мумкин ва табиий цемент турлари билан ҳам фарқ қилади.
БРЕКЧИЯСИМОН ЖИНСЛАР – чўкинди тоғ жинслари. Буларга дарзланиш брекчиялари ѐки сохта брекчия бўлган қиррали ҳол-ҳол жинслар мансуб.
В
ВУЛКАНИЗМ – Ернинг чуқур қатламларидан магматик массанинг ва унга қўшилиб, газ-сув маҳсулотларининг Ер юзасига томон ҳаракати натижаси билан боғлиқ жараѐнлар ва ҳодисалар тушунилади. Вулканизмнинг платформа, геосинклиналь, ороген турлари фарқланади.
ВУЛҚОН – вақти-вақти билан ернинг чуқур қисмидан Ер юзасига магма, вулқон материаллари, қайноқ сув ва буғлар отилиб чиқадиган юмалоқ ѐки ѐриққа ўхшаш Ернинг туйнигидир. Кўпинча вулқон деб, магматик маҳсулотлар отилиб чиқиши натижасида ҳосил бўлган, тепасида кратери бор баландлик тушунилади.
ВУЛҚОН ТОҒЛАРИ – суюқ ва қаттиқ маҳсулотлар отилиб чиқиши натижасида ҳосил бўлган конуссимон баландликлар. Кўпинча улар айрим вулқонлардан ѐки бир йўналишда чўзилган вулқон конусларидан иборат бўлади, баъзан улар қўшилиб, вулқон тоғ тизмаларини ҳосил қилади.