“БАҲолаш иши ва инвестициялар” кафедраси

5.1-жадвал
Самарадорлик мезонлар 
 
Кўрсаткичлар 
ЕТТБ 
мезонлари 
ОТБ мезонлари 
1. 
Лойиҳада субъектнинг ўз иштироки 
Мин 25% 
Мин 25% 
2. Активларнинг 
рентабеллик 
коэффициенти (РОА) 
- 
12% 
3. Қарзни 
узиш 
харажатлари 
коэффициенти (ДСР)
1,5 
Учинчи йилда 1,5 
4. 
Ички даромадлилик меъёри(ИРР) 
15% 
Мин 13% ва сармоянинг 
ўртача қийматидан кқпроқ 
 
Лойиҳа менежерининг вазифаси инвестиция лойиҳасини самарадорлик нуқтаи-
назаридан баҳолабгина қолмасдан, шу билан бирга, кредитни узишнинг муайян графигини 
ҳам тузишдан иборат. Бунинг учун ойларга бўлинган, кейинги йиллар учун эса йил 
чоракларига бўлинган молиявий прогноз тузган яхшироқ. Фақат шундагина қайси пайтда 
лойиҳа пул маблағлари тақчиллигини сезишини, қайси пайтда эса қарз узиш учун етарли 
маблағ бўлишини кқриш мумкин. Бундай қараш, айниқса, мавсумий (қишлоқ хўжалигига 
таалуқли) йўналишга эга бўлган лойиҳаларга тегишли. Кейинчалик, инвестиция лойиҳаси 
амалга оширилгач, вужудга келган вазиятга қараб, моделга турли тузатишлар киритиш, 
бундай вазиятнинг сабаблари ва оқибатларини топиш мумкин.
 
 
 
 
 
 
 
5.2-жадвал 
Ўзбекистонда халқаро молия институтлари кредит линияларининг асосий 
мезонлари 
 
ЕТТБ 
ХМК 
ОПЕК фонди 
АҚШ 
Эксимбанки 
КфВ 
ОТБ 
Кредитларнинг 
мақсадли 
ишлатилиши
Кичик корхоналарни қўллаб-қувватлаш, импорт асбоб-ускуналар ва технологияларни сотиб олишни молиялаш, 
шунингдек, сублойиҳаларни молиялаш билан боғлиқ бўлган ишчи сармоясига кетадиган харажатларни қисман 
коплаш. Ишчи сармоясини, шунингдек хизмат кўрсатиш соҳасини алоҳида молиялаш 
Қарз олувчи 
Ўзбекистон Республикаси Қонунларига мувофиқ хусусий, кичик ёки ўрта корхоналар (хусусий секторнинг 

---

назорат иштироки бўлган қўшма сармоя ҳам бўлиши мумкин) 
Кредитлаш даври
Максимал 7 йил, 2 йилдан ошиқ бўлмаган имтиёзли 
давр билан. 
Фойдаланишга 
топширил-ган 
кундан бошлаб 6 
ойлик имтиёзли 
давр билан бирга 
кқпи билан 7 йил 
1,5 йилдан 5 
йилгача, 
имтиезли 
давр 
1,5 
йил.
Максимал 8 йил, 
имтиёз 
ли давр 3 йил 
Кредитнинг 
максимал суммаси 
5 
млн 
АҚШ 
долларигача, бироқ 
лойиҳа 
бошланғич 
қийматининг 
75%идан 
ошиқ 
бўлмаган миқдорда. 
2 
млн 
АҚШ 
долларига
ча, бироқ 
лойиҳа 
бошланғич 
қийматини
нг 75%дан 
ошиқ 
бўлмаган 
миқдорда. 
1 млн АҚШ 
доллари, бироқ 
лойиҳа 
бошланғич 
қийматининг 
75%дан ошиқ 
бўлмаган 
миқдорда 
5 
млн 
АҚШ 
доллари, 
бироқ 
лойиҳа 
бошланғич 
қийматининг 
85%дан 
ошик 
бўлмаган 
миқдорда 
2,5 
млн 
евро, бироқ 
лойиҳа 
бошлан 
гич 
қийматинин
г 
75%дан 
ошик бўлма 
ган миқдор 
да
3 
млн. 
АҚШ 
доллари, 
бироқ 
лойиҳа 
бошланғич кий-
мати 
нинг 75% дан 
ошиқ бўлма 
ган миқдор 
да
Кредитнинг 
минимал суммаси 
100 минг АҚШ доллари 
50 минг АҚШ 
доллари 
Қз маблағлари 
(қз сармояси) 
Лойиҳа бошланғич қийматининг 25%идан кам бўлмаган миқдорида. Буни қарз олувчи ўз маблағлари, лойиҳани 
амалга ошириш учун зарур бўладиган бинолар, иншоотлар, машина ва асбоб-ускуналар ишлаб чиқаришдан 
олдинги даврнинг айланма сармояси ва молиявий харажатларини коплашга кетадиган бошқа маблағлар 
кўринишида таъминлаши мумкин.
Гаров таъминоти 
Кредит суммасининг 120%идан кам бўлмаган миқдорда (хукумат ва учинчи шахслар кафолатлари, суғурта 
полислари, асосий воситалар, бинолар, иншоотлар (баҳоланган қийматининг 70 %игача миқдорида), асбоб-
ускуналар (баҳоланган қийматининг 60-70% миқдорида). 
Кредит 
учун 
фоизлар 
ЛИБОРнинг 
фоиз 
ставкасига 
асосланган фоиз + 
ЕТТБ 
маржаси 
+ 
Қз.Р. Миллий банки 
маржаси
ЛИБОРни
нг 
фоиз 
ставкасига 
асосланган 
фоиз 
+ 
ХМК 
маржаси + 
Қз.Р. 
Миллий 
банки 
маржаси 
- 
- 
ЕвроЛИБОР
нинг фоиз 
ставкасига 
асос-ланган 
фоиз+ КфВ 
маржа-
си+Уз.Р. 
Миллий 
банки 
маржа 
си 
ОТБ 
фоиз 
ставкаси + Уз.Р. 
Миллий 
банки 
маржаси 
Кредитни таш-кил 
этиш учун 1 марта 
тўланадиган восита-
чилик хаки 
Барқарор валютадаги 
кредит суммасининг 
1,5% миқдорида 
барқарор 
валютадаг
и кредит 
суммасини
нг
1% 
миқдорида 
Барқарор 
валютадаги 
кредит 
суммасининг 
1,5% миқдори 
да 
Барқарор 
валютадаги 
кредит 
суммасининг 
0,1% миқдорида 
кредит 
суммасинин
г 
0,75% 
миқдорида. 
барқарор валю-
тадаги 
кредит 
суммасининг 1% 
миқдорида. 
Мажбурият 
учун 
воситачилик хаки 
Барқарор валютадаги кредитнинг фойдаланилмаган 
суммасидан йилига 0,5% ҳисобида, у кредит 
шартномаси имзоланган вақтдан бошлаб, кредит 
маблағлари қарз олувчи томонидан тўлиқ ишлатилиб 
бўлингунча ажратиб турилади.
- 
Барқа 
рор валюта 
даги кредит 
нинг 
фойдаланил
ма 
ган 
суммасидан 
йилига 
0,25% 
ҳисоби 
да 
Барқа 
рор валюта 
даги кредит 
нинг 
фойдаланилма 
ган суммасидан 
йилига 
0,75% 
ҳисоби 
да 
Кредитни бошқарш 
учун воситачилик 
хаки 
Тўлов кунидаги жорий курс бўйича маҳаллий валютадаги кредит суммасидан йилига 0,15% ҳисобида 
Кредитнинг Тўлов 
муддати 
ҳар 6 ойда (8 феврал ва 8 август)