Banklarda buxgalteriya fanidan

Tayanch so‘zlar va tushunchalar:

Bank ichki nazorati Dastlabki nazorat Joriy nazorat So‘nggi nazorat Riskni baholash

Monitoring Ichki bank auditi Front-ofis Bek-ofis

Nazorat savollari va topshiriqlar:

1. 
   Bank ichki nazorati nima uchun olib boriladi?
   
2. 
   Dastlabki nazorat qachon olib boriladi?
   
3. 
   Joriy nazorat kanday olib boriladi?
   
4. 
   Sungi bank nazorati kanday tashkil etiladi?
   
5. 
   Tekshirish natijalari kanday rasmiylashtiriladi?
   

4 -MAVZU. BANKLARDA BOSH VA YORDAMCHI KITOBLAR

1. Banklarda analitik va sintetik hisobning mohiyati
Banklarda buxgalteriya hisobi ikki yo‘nalishda olib boriladi. Ulardan biri analitik, ikkinchisi sintetik hisobdir. Xar ikkala yo‘nalishdagi buxgalteriya hisobining yuritilishi va umuman banklarda buxgalteriya ishining tashkil etilishi kompyuter texnikasi qo‘llaniladigan sharoitni hisobga olgan holda olib boriladi. Buxgalteriya hisobi jaxon amaliyotida va hisob yuritishning xalqaro andozalarida sintetik hisob o‘rniga Bosh kitob deb nomlanuvchi hisob hujjatlari qo‘llaniladi. Shuningdek, analitik hisob o‘rniga yordamchi kitob deb nomlanuvchi hisob hujjatlaridan foydalaniladi.
Analitik hisob dastlabki hisobning turi hisoblanadi. Bu sintetik hisobning asosidir. Bank tomonidan bajariladigan barcha operatsiyalar dastlab analitik hisobdada aks ettiriladi.
Analitik hisobning vazifalari:

Analitik hisob - bu har bir analitik hisobvaraqlarda mulk, majburiyatlar va xo‘jalik operatsiyalari to‘g‘risidagi batafsil ma’lumotlarni guruhlash, shaxsiy hisobvaraqlarda yuritiladigan buxgalteriya hisobi.
• bank operatsiyalarini buxgalteriya hisobvaraqlarida to‘liq, batafsil va o‘z vaqtida aks ettirish;
• dastlabki pul hisob-kitob hujjatlari ma’lumotlaridan foydalangan holda, bank operatsiyalarini mazmun va shaklda nazorat qilish.
Banklarda buxgalteriya hisobining asosiy ob’ekti bu o‘z mablag‘lari va qarz mablag‘lari bo‘lib, ularning aylanmasi banklarda amalga oshirilgan hisob-kitob, naqd pul, kredit va boshqa bank operatsiyalarida namoyon bo‘ladi. Banklarda buxgalteriya hisobini yuritish paytida bank operatsiyalari, pullarning saqlanishi, ulardan maqsadli va samarali foydalanilishi ustidan nazorat olib boriladi.
Sintetik hisob bank faoliyatining umumlashtirilgan ko‘rsatkichlarini va bu ko‘rsatkichlarning tahliliy tafsilotlarini (tushuntiradi) pul ko‘rinishida o‘z ichiga oladi.

Sintetik hisob - ma’lum iqtisodiy xususiyatlarga ko‘ra mulk, majburiyatlar va xo‘jalik operatsiyalari turlari bo‘yicha umumlashtirilgan buxgalteriya ma’lumotlarini hisobga olish, sintetik hisobvaraqlarda olib boriladi.
Sintetik hisobning vazifalari:
• analitik hisob ma’lumotlarini ma’lum mezonlarga ko‘ra guruhlash (birinchi va ikkinchi tartibli hisobvaraqlar bo‘yicha);
• analitik hisobni yuritish to‘g‘riligini tekshirish.
Guruhlangan sintetik hisob ma’lumotlari bank faoliyatini tahlil qilish va boshqarish uchun ishlatiladi.