Bank ishi” fanidan Ma’ruza matnlari 1-mavzu: Bank ishi fanining predmeti va vazifalari. Reja

Marja ­­- bu savdo, birja, sug‘urta va bank amaliyotida tovarlar narxi, valyuta va qimmatli qog‘ozlar kursi, foiz stavkalari va boshqa ko‘rsatkichlar farqini aniqlash uchun ishlatiladigan atama. Bank amaliyotida bu tushuncha quyidagicha ta’riflanadi. Marja - bu:

• 
  нархлар, курслар, ставкалар қртасидаги фарқ;
  
• 
  депозит, гаров таъминоти Ғки валюталар курсининг йқл ққйилиши мумкин бқлган тебранишлари бқйича ққшимча улуш;
  
• 
  мол асосида битимларда, очиқ фьючерс шартномалари бқйича кқрилиши мумкин бқлган талофатлардан суҒурталаш мақсадида брокерга Ғки ҳисоб-китоб палатасига топширилган пул суммасини Ғки гаровни англатади;
  
• 
  форвард валюта курсларини баҳолаш усули;
  
• 
  биржа бозорида харидор қимматли қоҒозларни харид қилиш Ғки сотишда брокерлик кредитидан фойдаланганида тқлайдиган сумма;
  
• 
  қарз олувчи кредит қийматига ққшиб тқлайдиган устама.
  

Soddaroq qilib aytganda, marja - bu tijorat bankining daromad foizi bilan xarajat foizi o‘rtasidagi farq yoki olingan va to‘langan foizlar o‘rtasidagi farq. Aynan marja bank foydasi va xarajatlarni qoplash manbaidir. Uning miqdori absolyut va nisbiy miqdorlarda ifodalanishi mumkin.

Absolyut miqdorlarda marja quyidagicha aniqlanadi:

M

=

Muayyan davrda olingan foizlar summasi

–

SHu davr ichida to‘langan foizlar summasi

Masalan, marjali ssudalar bo‘yicha marjaning absolyut summasi quyidagicha hisoblanadi:

Mss

=

Ssudalar to‘lovlari bo‘yicha foizlar summasi

–

Kredit resurslari bo‘yicha foizlar summasi