Б. Т. Тошмухамедов ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта

Умумий геодинамика Ерни яхлит қамраб олади, унинг қобиқларини тузилиши ва ривожланишини қайта тиклашга ҳаракат қилади. Умумий геодинамиканинг тадқиқотлар кўлами Ернинг ички қобиқларини ҳам ўз ичига олади, ички ҳаракатлар жараёнларини, моддалар дифференциясини аниқлайди. Баъзида уни чуқурлик геодинамикаси ҳам деб аташади.
Литосфера плиталари геодинамикаси Ернинг юқори қобиқларини литосферани ва уни ташкил этувчи литосфера плиталарини ўрганишни ўз олдига мақсад қилиб қўяди. Бу йўналиш, асосан, литосфера плиталарининг тарихига асосланади. Унинг асосий мақсади литосфера плиталари ҳаракатининг, кинематикасини аниқлаш, шу билан биргаликда мазкур жараёнлар мобайнида содир бўладиган океаниқ ва қитъа пўстни, айниқса улар чегаралари шаклланишини қайта тиклашдир. Литосфера плиталари ҳаракатларини аниқ ҳисоблаш мумкин, бу эса магматизм, бурмаланиш, сейсмик ва бошқа жараёнларни олдиндан жойини аниқлаш ва асослаш имконини беради.
Ҳудудий геодинамика, биринчи навбатда океанлар, Ер пўсти, уларнинг чеккалари, бурмаланган минтақалар ва платформаларнинг ҳосил бўлиши, тузилиши ва ривожланиши қонуниятларини очиб бериш билан шуғулланади. Регионал геодинамика усуллари ёрдамида уларни ички тузилишидаги хоссаларини аниқлаш мумкин, бу эса геологик тасвирлаш ишларида, башоратлашда ва фойдали қазилмаларни қидириш ва разведка қилишда жуда мухимдир. Ҳудудий геодинамик тадқиқотлар асосида тектоник районлаштириш бажарилади. Литосфера плиталари ва улар жойлашган ўлкаларни қайта тиклаш хилма-хил палеогеодинамик усуллар ёрдамида амалга оширилади.
Геодинамиканинг ўрганиш объектлари бўйича сохаларга ажратилиши маълум даражада шартлидир. Чунки ҳудудни хоссаларини аниқлаш, литосфера плиталари структурасидаги тўтган ўрнини белгилашни талаб қилади. Ўз навбатида литосфера плиталари тузилмаларини ўрганиш эса Ерни геодинамик ривожланишини умум глобал миқёсда билишни талаб қилади.
Тарихий геодинамика Ернинг тарихидаги геодинамик жараёнларнинг умумий йўналишини тиклашни ўзига мақсад қилиб қўяди. Мазкур нуқтAu назарга биноан, уни тўла асосда эволюцион геодинамика деб ҳисоблаш мумкин, чунки Ер ривожланишининг бошланғич босқичлардаги геологик жараёнлар ривожланиши такрорланмас хусусияларга эга.