B. S. Usmanov konservalash texnologiyasi asoslari

100 g 
mahsulot 
uchun kkal 
Kartoshka 
89,0 
5,25 
71,73 
315,6 
Sabzi 
86,0 
7,44 
52,96 
247,6 
Lavlagi 
86,0 
7,36 
54,32 
252,9 
Karam
88,0 
12,36 
39,61 
214,2 
Piyoz 
88,0 
11,64 
52,96 
265,7 

---

114 
Ko‗k no‗xat 
88,4 
20,56 
43,27 
261,7 
Sabzavotlarni quritish faqat undan namni qochirish emas, balki murakkab 
fiziologik va bioximik jarayonlarni o‗z ichiga oladi. Quritish jarayonining 
davomiyligi ko‗pgina omillarga, ya‘ni quritish ob‘ektining tabiatiga, xom ashyoni 
maydalash shakli va darajasiga, uning quritish maydonchasidagi qalinligiga, 
quritishga tayyorlash usuliga, quritish haroratiga, havoning almashish tezligiga, 
namligiga va boshqa bir qator omillarga bog‗liq.
Quritish sanoatida PKS-20, KSA-80, KPS-20, KPS-10 kabi uzluksiz 
ishlaydigan lentali liniyalardan foydalaniladi.
Ko‗katlardan ukrop, ekstragon, rayxon, petrushka va seldereylar mayda qilib 
qirqilib maxsus pechkalarda 40-50ᵒC haroratda 2,5-3,5 soat mobaynida quritiladi. 
Quritilgan ko‗katning namligi 14 % dan oshmasligi kerak. 
Quritilgan kartoshka - xo‗raki kartoshka navlaridan olinadi. Quritish oldidan 
tugunaklar yuviladi, po‗chogi archiladi, uzunchoq, parrak, kubik qilib to‗g‗raladi, 
keyin bug‗lanadi, sovutiladi va tarkibida 12% nam qolguncha 75-80% li 
haroratdagi quritgichlarda quritiladi. Sifatiga ko‗ra kartoshka 1-2 navlarga 
bo‗linadi. 
Quritilgan kartoshka sarg‗ich rangda, uzunchoq, qattiq bo‗lsa sinadigan
bo‗lishi kerak. 
Quritilgan ildiz mevalar - lavlagidan, sabzi va oq ildizlardan tayyorlanadi. 
Quritish oldidan ularni po‗chogi archiladi, ugra tarzida to‗g‗raladi, bug‗lanadi (oq 
ildizdan tashqari) va tarkibida 12 % gacha namlik qolguncha quritiladi. 
Quritilgan ildiz mevalar ikki navda ishlab chiqariladi. Ularning ranglari 
tabiiy ranglariga yaqin, konsistensiyasi salgina mo‗rtroq, elastik bo‗lishi kerak. 
Quritilgan karam oq karamdan va rangli karamdan olinadi. Bir xil to‗g‗ralgan oq 
karamni oldin bug‗latadilar, so‗ngra esa tarkibida 14 % nam qolguncha quritiladi. 

---

115 
Quritilgan karam ikki navda ishlab chiqariladi. U bir tekisda to‗g‗ralgan och 
sariq rangli hamda yashilroq rangli bo‗ladi. Rangli karamning rangi oq, 
konsistensiyasi qayishqoq bo‗lishi kerak. 
Bosh piyozning achchiq va nimachchiq navlari quritiladi. Boshpiyoz 
artilgandan keyin ko‗proq halqa qilib to‗g‗raladi va tarkibida14 % nam qolguncha 
quritiladi. Quritilgan piyoz bir va ikki xil navlarda chiqariladi. Uning piyozga xos 
ta‘mi va xidi bo‗lishi kerak. Rangi och sariq yoki pushtiroq binafsha, yashilroq 
tusli bo‗lishi mumkin. 
Quritilgan meva va sabzavotlar maxsus idishlarda (zich berkitiladigan 
idishlar juda qulay), past haroratda ( 0-10ᵒC da) va havoning namligi 60-65 % 
bo‗lgan quruq, ozoda, yaxshi shamollatiladigan xonalarda saqlash lozim. 
Quritilgan meva va sabzavotlar xajmini 25 kg gacha bo‗lgan taxta 
yashiqlarga, qoplarga (pishiq qog‗oz qoplarga) 50 kg gacha xajmli qoplarga, shu 
bilan birga 12,5 kg gacha xajmli karton qutilarga joylanadi.