B. S. Abdullaeva tdpu ilmiy ishlar va innovatsiyalar bo‘yicha prorektor

 
Adabiyotlar
: 
1.
Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari. –T.: RTM, 2017. – 45 b. 
2.
“Ilk qadam” maktabgacha ta’lim tashkilotlari davlat o‘quv dasturi. –T., 2018. 
3.
Ibragimova G. Interfaol o‘qitish jarayonida bo‘lajak o‘qituvchilarda kreativ funksiyani 
rivojlantirish. Monografiya – T.: Fan texnologiya, 2011. –52 b. 
4.
Tolipov O‘.Q., Usmonboeva M. Pedagogik texnologiyalarning tatbiqiy asoslari. – T.: 
Fan, 2006. – 247 b. 
5.
M.Rasulova, D.Abdullaeva. Bolalarni maktabga psixologik tayyorgarligi. –T., 2000. 
 
֍ 
–
 ֍ 
– 
֍ 
 

---

388 
MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR HULQIDAGI SALBIY O‘ZGARISHLARNI 
KORREKSIYALASH METODIKASI 
 
Chorieva F.A. 
Qarshi davlat universiteti, mustaqil izlanuvchi
 
O‘sib kelayotgan yosh avlodni kelajakda shaxs sifatida shakllanib, yetuk inson bo‘lib kamol 
topishi hamda hayotda o‘z o‘rnini topib ketishi uning tarbiyalanganlik darajasiga bog‘liq. Bola 
tarbiyasi shu qadar muhim va ziddiyatliki, har bir davr, makon va zamon uchun muhim va 
ma’suliyatlidir.
Bu borada sharq mutaffakiri Beruniy: “Bola xulqini mo‘tadillikda saqlashga alohida e’tibor 
berish kerak, bunga esa bolani qattiq g‘azablanish, qo‘rqish, xafalik va uyqusizlikdan saqlash 
orqali erishiladi”, - degan fikrni bildiradi [2; 15]. Bolalarning yoqtirgan narsasini topib berishga 
va sevmagan narsasini ko‘zidan uzoqlashtirishga doimo tayyor bo‘lib turish kerak. Bu ishning ikki 
tomonlama foydasini, bir tomondan – bolaning ruhiyatiga foyda qilishi va bora-bora unga 
xushxulqlik odat bo‘lib qolishini ko‘rsatadi. Aks holda yomon xulq turli mijoz buzilishini keltirib 
chiqarishini aytib o‘tadi. Masalan, g‘azab kuchli qizdiradi, qayg‘u kuchli ozdiradi, xafsalasizlik 
nafsoniy quvvatni bo‘shashtirib mijozni balg‘amlikka moyil qiladi. Ikkinchidan, xulqning 
mo‘tadilligi natijasida ham nafas, ham badan sog‘lom bo‘ladi. Demak, xulq mo‘tadilligi bilan 
odob-axloq tarbiyasini amalga oshirish va bolalarda yaxshi xulqni tarbiyalash mumkinligi, bu 
bilan ularda mehr-muhabbat hislari ham shakllanib borishini ta’kidlab o‘tadi. Shunday ekan, 
maktabgacha yoshdagi bolalar xulq-atvoridagi salbiy o‘zgarishlarni korreksiyalash tizimi sifatida 
pedagogik faoliyatni loyihalashtirish muhim ahamiyat kasb etadi.
Pedagogik faoliyatni loyihalash - maktabgacha yoshdagi bolalar hulqidagi salbiy 
o‘zgarishlarni korreksiyalash jarayonida bolalarning ma’naviy-axloqiy sifatlarni rivojlantirishning 
namunasini yaratishga yo‘naltirilgan ijodiy faoliyat.
Maktabgacha yoshdagi bolalar xulqidagi salbiy o‘zgarishlarni korreksiyalash jarayonini 
loyihalash bevosita tarbiyachi-pedagoglarning tayyorgarlik darajasiga ham bog‘liq. Mazkur 
jarayonda tarbiyachi-pedagogda faoliyatning motivatsion-ehtiyojga doir, kognitiv faoliyatga doir, 
emotsional-irodaviy va refleksiv-baholashga doir tayyorgarligi yetarli bo‘lishi maqsadga muvofiq. 
Shuningdek, tarbiyachi-pedagog bolalar xulqidagi salbiy o‘zgarishlarni korreksiyalashda nazariy-
metodologik asos – tizimli-faoliyatga doir yondashuv, ijtimoiy-madaniy yondashuv, sheriklik-rolli 
yondashuvga tayanishi lozim.
Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar hulqidagi salbiy o‘zgarishlarni korreksiyalashda 
tarbiyachining o‘z faoliyatini loyihalashtirishning texnologik xaritasini ishlab chiqishi va bevosita 
faoliyatga tadbiq etishi lozim.