B. S. Abdullaeva tdpu ilmiy ishlar va innovatsiyalar bo‘yicha prorektor

Adabiyotlar: 
1.
Санитарные правила и гигиенические нормативы Республики Узбекистан 
(СанПиН). Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию, устройству и 
организatsiи режима работы дошкольных образовательных учреждений, не зависимо от 
форм собственности в Республике Узбекистан. – Т., 2018. 
2.
Internet ma’lumotlari, 2020 y. 
3.
Sharqona tarbiya. Internet ma’lumotlari. 
4.
E.U.Qosimov. “Aqili bog‘cha” – uning qanday afzalliklari bor / Xalq so‘zi gazetasi, 2019 
yil, 29 dekabr, №271 (7501). 
5.
A.A.Kulibaev, E.U.Qosimov Jonga shifo so‘zlar. qozoq va o‘zbek tillarida. Ma’naviyat 
darslari uchun badiiy risola. –T.: Yangi asr avlodi, 2019. 275 bet. 
6.
E.U.Qosimov. Ilmni yoshlar tarbiyasidagi ustivorligi / “Mahalla” gazetasi, may 2014 yil. 
7.
Qosimov E.U. Mazmunli ma’ruza ham san’atdir. Respublika seminari. –Namangan, 
NamPI, may 2014 yil. 
8.
E.U.Qosimov. Yolg‘izlikka malham misralar. –T.: NOShIR, 2013. 122 bet. 
֍ 
–
 ֍ 
– 
֍ 
 
UMUMIY O‘RTA TA’LIM MAKTABLARI RAHBARLARI BOSHQARUV 
FAOLIYATI SAMARADORLIGIGA TA’SIR ETUVCHI OMILLAR 
Mamatova S.M. 
Qashqadaryo viloyati Shahrisabz shahri 8-sonli umumiy
o‘rta ta’lim maktab derektori 
Hozirgi kunda O‘zbekistonda ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, huquqiy va madaniy-ma’rifiy 
sohalarda keng kamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda. Rivojlanayotgan bozor munosabatlariga 
asoslangan demokratik, huquqiy davlat, fuqarolik jamiyati xalqimizning jamiyat hayotiga, uning 
taraqqiyotiga bo‘lgan munosabatlarni tubdan o‘zgartirishni talab etadi. Bunda har bir kishi 
o‘zgalarga emas, balki shaxsan o‘zining imkoniyatlariga, qobiliyati va iste’dodiga tayanishi 
lozimligi ilgari surilgan. 
Ma’lumki, ta’lim muassasalarida tashkil etiladigan pedagogik jarayonlarning muvoffiqiyati 
o‘qituvchilarning pedagogik mahorati va kasbiy kompetentliligiga qay darajada bog‘liq bo‘lsa, 
mazkur jarayonlarning rivojlanishi va taraqqiy etishi rahbarlarning bilim, ko‘nikma va malakasi 
hamda tajribalariga bevosita bog‘liq sanaladi. 
Mazkur jarayonlar, o‘z navbatida, rahbar xodimlardan o‘z kasbiy faoliyatida boshqaruv 
funksiyalari va metodlaridan, rahbarlik uslublari va uning turli shakl va usullaridan samarali 
foydalana bilishni, o‘ziga va o‘z ishiga nisbatan talabchan bo‘lishni, maktab, oila va mahalla 
hamkorligini muvofiqlashtirishni, o‘z ishini va o‘z sohasining sirlarini har tomonlama chuqur 
bilishni, o‘zini-o‘zi muntazam rivojlantirib borishni hamda o‘z qobiliyati va imkoniyatlaridan 

---

186 
oqilona foydalana olishni talab qiladi. Ushbu jarayonning muvoffaqiyati pedagogik jarayonni 
qanday tashkil etish va boshqarish bilan bog‘liq jihatlar bilan belgilanadi. 
Pedagogik jarayon
 
– aniq maqsadga yo‘naltirilgan, mazmunan boy, tarkibi jihatidan qat’iy 
shakllangan o‘quv vaziyatida o‘qituvchi va o‘quvchilar orasidagi o‘zaro hamkorlikdir [6]. 
Pedagogik jarayon – shaxslararo munosabatlarda, bevosita va bilvosita ta’sir ko‘rsatish 
jarayonida (tarbiyaviy munosabatlar) insonlarning shaxsiy sifatlarining shakllanishi va 
rivojlanishi, xatti-harakati va dunyoqarashini o‘zgarishi, tajribasining boyishi, bilim, ko‘nikma va 
malakalarining shakllanishi va rivojlanishiga xizmat qiladigan omillar majmuidan iborat ta’limiy 
muhit.