B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк

0 ‘q itish n in g tarb iyaviy a h a m iyati
Tasviriy s a n ’at pred m eti o 'q u v c h ila rd a badiiy-axloqiy m a d a -
niy a tn i s h a k lla n tiris h g a x iz m a t qiladi. S h u n g a k o 'r a tasviriy 
s a n ’a tn in g asosiy va bosh vazifasi en g avvalo o 'q u v c h ila rn in g
estetik didlarini o'stirish, m eh n a tg a , ijodga qiziqtirish, vatanga, 
xalqiga e ’tiqodli bo'lishg a o'rg atish va ularga ijobiy h is-tuyg'u larn i 
singdirish kabilarni am alga o shirishd an iboratdir. Shu bo isdan 
tasviriy s a n ’at a w a l a m b o r tarbiyaviy xarakterga ega bo'lishi kerak. 
M ak tab tasviriy s a n ’ati o 'q u v c h ila rn i h a r t o m o n la m a barkam ol 
qilib tarbiyalashda m u h im a h a m iy atga egadir.
Tarbiya masalasi tasviriy s a n ’at darslarida na tu ra va obyekt 
tanlash, ularni tahlil qilishdan bo sh lan ib , rasm chizish jara y o n id a
davo m etadi. Rasmi chiziladigan narsa, voqea, obekt yoki s a n ’at 
a sarin in g ta h lilid a , avvalo, u n in g tarbiyaviy to m o n i g a e ’t ib o r
beriladi.
M a s a l a n , d a r s d a o d d iy k o 'z a rasm i c h iz ila d ig a n b o 'l s a , 
o'qituv ch i k o 'z a n in g nim a m aq sad da ishlatilishi, uni kim yasagani, 
o ‘zbek kulolchiligi, am aliy s a n ’ati, kulolning m eh n a ti va s a n ’ati 
haqida, s o 'n g ra uning tuzilishi, rangi xususida m a ’lu m o t beradi. 
D a rs n in g a n a s h u n d a y ta r z d a tashkil etilishi o 'q u v c h il a r n i n g
xalqiga, am aliy s a n ’atga m ehri ortishiga sabab bo'ladi. Tasviriy 
s a n ’atga d o ir h a r b ir m a s h g 'u l o td a b u n d a y ja r a y o n sistem ali 
tak rorla n a d i.
140

---

0 ‘q itish n in g ilm iylik prinsipi
D idaktik prinsiplar asoschisi Y .O .K om enskiy: „ X u d o a q l d a n
b u tu n la y m a h r u m q ilm agan yosh larn in g barchasi t a ’lim oladi. 
In sonni aqlli, d o n o , zakovatli, yaxshi fazilatli, yuksak m a ’naviyatli 
qilib tayyorlashga y o rd am beradigan ba rc h a narsalar yoshlarga 
o'rgatiladi. O 'qitiladigan narsalar m a v h u m em as, balki haqiqiy, 
t o 'g 'ri obyektiv, ilmiy b o i i s h i k e r a k " 1, — deb ko 'rsa tga n edi.
Tasviriy s a n 'a tn in g b a rc h a darslarini ilmiylik prinsipi asosida 
olib borish imkoniyati da sturd a t o ‘la t a ’m inlangan.