‘£b e k is t 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi kamilova firuza kuchkarovna kamilov zafarjon kamolovich xalqaro turizm bozori

A loq alarn in g m aqsadli hududlari. 
Turistik firm alar m arketing 
aloqalarining maqsadli hududlari tizim ini batafsilroq ko‘rib chiqamiz. 
M arketing aloqalar kimga yo‘naltirilgan? Albatta, turistik bozorlarda 
o ‘z turfirm alari faoliyati bilan qatnashayotgan barcha tashkilot, firma 
va aniq shaxslarga. 7-rasmda marketing aloqalarining asosiy adresatlari 
ko‘rsatilgan.
Adresatlardan asosiylari quyidagilar:
1. 
Firma xodimlari.
Firm a o ‘z oldiga qo‘ygan maqsadlarga erishi- 
shi, asosan, boshqaruv organining personal bilan o ‘zaro munosabati- 
ning qay darajada ekanligi, xodim larning qanchalik motivlashtirilgan- 
ligi, jam oada qanday (psixologik) ruhiy holat hukmronligiga bog‘liq.

---

A lo q a t iz i m i
* •
T eskari alo q a
7-chizm a. Turistik korxonalar marketing aloqalarining asosiy
adresatlari
Ushbu holatda kom m unikatsiyalarning eng ko‘p foydalaniladigan 
vositalari — bu, m ehnat natijalarining m oddiy rag‘b ati, xizm atda 
k o ‘tarilish tizim i, xodim lar o ‘rtasidagi m unosabatlar va hom iylik. 
Buning natijasida turistik firma kutgan natija — xodim lam ing o ‘z ishiga, 
firm aga b o ‘Igan m unosabati, m ehnatga ijodiy yondashish, yaxshi 
m a ’naviy-psixologik iqlimning yuzaga kelishidir.
2. 
Haqiqiy va potensial iste ’molchilar.
Maqsadli bozor tizim i o ‘zining 
turli xil shakl, vositalari bilan ajralib turadi. Turistik tashkilot kutgan 
javob reaksiya aniq m arketing holatidan ancha farq qilishi m um kin. 
A loqalar manbayi, ya’ni firm a tom onidan taklif etilgan turistik m ah- 
sulot sotib olinishi bilan ifodalanadi.
3. 
Marketing dallollari.
Bular jum lasiga savdo dallollari (turbyuro, 
ekskursiya byurolari, turistik agentliklar), shuningdek, alohida marketing 
vazifalarini bajaruvchi shaxs va firmalar (masalan, marketing tadqiqotlari 
agentligi, reklama agentliklari va hokazo) kiradi. Berilgan adresatning 
xususiyati shuki, m arketing dalloli m a’lum m uddatgacha firm aning 
m aqsadli bozor va aloqaviy hududlar bilan aloqa o ‘rnatadi. A loqa 
vositalari marketing dallollariga reklama, chegirm alar tizim i, m usobaqa 
va targ‘ibot orqali yetib boradi. Kutilayotgan natija ham korlik o ‘zaro

---

ishonch va o ‘zaro yordam m uhitida marketing tadbirlarini amalga 
oshirishdir.
4. Aloqaviy hududlar turistik firma muvafTaqiyatiga m a’lum shartlar 
bilan ta ’sir ko‘rsatadi. Aloqalarning asosiy vositalari, targ‘ibot qilish, 
reklama, homiylik chora-tadbirlari, shahar ijtimoiy m uam m olarini 
yechishdagi ishtiroki, javob reaksiyasi sifatida esa firma va uning faoli- 
yati o ‘zgarishi, flrmaning ijobiy imidjini shakllantirish va q o ‘llab-quv- 
vatlash jarayonlari xizmat qiladi.
5. Turistik xizmatlarni ishlab chiqaruvchilar, oziq-ovqat xizmatlarini 
yetkazib beruvchilar transport xizmatiga oid tashkilotlar. Aloqaviy ta ’sir 
vositasi sifatida reklama targ'ibotidan foydalanish mumkin. Kutiladigan 
javob reaksiyasi o ‘zaro kelishilgan shartlar asosida hamkorlik.
6. Davlat hokim iyati va boshqaruv organlari. Bular bilan o ‘zaro 
munosabatni o ‘rnatish va qo‘llab-quw atlash uchun um um davlat das- 
turlarida, nam oyishlar, ko‘rgazmalarda ishtirok etish m um kin. Ku­
tiladigan javob reaksiyasi turistik tashkilot faoliyatini tashkil etishning 
eng yaxshi tartibini o ‘rnatishdir.