B abdullayeva, M. Usmonbayeva, O’. Asqarova, F. Ehsonova, S. Hakimov

 
 
Ma’qullash
  –  bolalar,  o’smirlarning  xatti-harakatlari,  so’zlari  va  shaxslararo 
munosabatlarini to’g’ri, ma’qul deb topish usuli. 
 
Ma’ruza
  –  yirik  hajmdagi  o’quv  materialini  og’zaki  bayon  qilish  metodi.  U 
qat’iy mantiqiy izchillik, ketma-ketlik, uzatilayotgan axborotlarning ko’pligi, bilimlar 
bayonining  tizimliligi  kabi  o’ziga  xos  xususiyatlarni  namoyon  etadi.  Metodni 

---

 
131 
samarali  qo’llashning  asosiy  shartlari  quyidagilardan  iborat:  ma’ruza  rejasini  tuzish; 
o’quvchilarni  ma’ruza  mavzusi  va  rejasi  bilan  tanishtirish;  ma’ruza  bandlarini 
mantiqiy izchillik va ketma-ketlikda bayon etish; har bir bandini qisqacha xulosalash; 
ma’ruzaning  bir  qismidan  ikkinchisiga  o’tishda  mantiqiy  aloqadorlikni  ta’minlash; 
ma’ruzani muammoli va hissiy tarzda bayon qilish (bunda nutq imkoniyati, misollar, 
aniq  dalillar  va  qiyoslashlardan  foydalaniladi);  o’quvchilarning  bilish  faoliyatini 
mahorat bilan boshqarish; ma’ruzaning muhim jihatlarini ochib berish; o’quvchilarga 
ma’ruzaning  asosiy  o’rinlarini  yozib  borish  uchun  imkoniyat  yaratish;  muhim 
o’rinlarni  ta’kidlab  ko’rsatish;  ma’ruza  mazmunini  ko’rgazmali  tarzda  (namoyish, 
illyustratsiya, videofilm va b.dan foydalangan holda) yoritish.