B abdullayeva, M. Usmonbayeva, O’. Asqarova, F. Ehsonova, S. Hakimov

 
Ta’lim muassasasining moliyaviy mablag’lari 
– ta’lim muassasasi faoliyatini 
yo’lga  qo’yish  uchun  sarflanadigan  naqd  va  naqd  bo’lmagan  pul  qiymatlari.
 
O’quv 
yurtlarining  moliyaviy  mablag’lari  ularning  to’la  ixtiyorida  bo’lib,  ular  hech  bir 
tashkilot  tomonidan  olib  qo’yilmaydi.  Bu  mablag’larni  taqsimlash  huquqi  Maktab 
kengashi,  Akademik  litsey  Pedagogik  kengashi,  va  Kasb-hunar  kolleji  Pedagogik 
kengashi  va  oliy  o’quv  yurti  Ilmiy  Kengashiga  tegishlidir.  Ta’lim  muassasasining 
faoliyati:  1)  davlat  byujdeti  hisobidan;  2)  ta’lim  muassasasining  o’z  mablag’lari 
hisobidan moliyalashtiriladi.  
Barqaror  normativlar  bo’yicha  ajratiladigan,  har  yili  narxlarni  erkinlashtirish 
bilan  aniqlanadigan  davlat  byudjeti  mablag’lari  ta’lim  muassasasidagi  o’quv-tarbiya 
jarayonlari, mehnat jamoasini ijtimoiy rivojlantirish, xodimlarga ish haqi to’lashning 
asosiy  moliyaviy  manbalari  hisoblanadi  va  ular  ta’limga  nisbatan  majburiy  talablar 
darajasiga  erishishni  ta’minlaydi.  Ta’lim  muassasalarini  byudjetdan  moliyaviy 
ta’minlash  normativlarini  ajratish  O’zbekiston  Respublikasi  Xalq  ta’limi  vazirligi, 
Oliy  va  o’rta  maxsus  ta’lim  vazirligi  hamda  Moliya  vazirligi  qarorlariga  muvofiq 
Qoraqalpog’iston  Respublikasi  Xalq  ta’limi  vazirligi,  viloyatlar  Xalq  ta’lim 
boshqarmalari  va  o’rta  maxsus  ta’lim  boshqarmalari,  Toshkent  shahar  Xalq  ta’limi 
boshqarmasi va o’rta maxsus ta’lim boshqarmasi tomonidan amalga oshiriladi. 
Hokimliklar,  mahalla  qo’mitalari  mintaqaviy  ehtiyoj,  shart-sharoitlardan  kelib 
chiqib oshirilgan normativlarni belgilashi, ularni tegishli mablag’lar bilan ta’minlashi 
mumkin. 
O’quv  yurtining  o’z  mablag’lari  quyidagi  asosiy  manbalar  hisobiga 
shakllantiriladi:  ta’lim  muassasasining  xo’jalik  faoliyatidan,  maktab  tomonidan 
ko’rsatilgan pulli xizmatlardan, maktab binosi va jihozlarini ijaraga berishdan olingan 
daromadlar;  davlat,  ijtimoiy,  kooperativ  va  b.  tashkilotlar,  o’quv  kooperativlari, 
sexlar, ishlab chiqarish brigadalari, ota-onalar va b. fuqarolarning ixtiyoriy badallari; 
vazirliklar,  idoralar,  tayanch  va  b.  korxonalar,  davlat  muassasalari,  jamoatchilik 
hamda  kooperativ  tashkilotlarning  maqsadli  qo’yilmalari;  bank  krediti  va  b. 
tushumlar; 
korxona, 
muassasa 
va 
tashkilotlarning, 
alohida 
shaxslarning 
buyurtmalarini  bajarishdan  tushumlar;  maktab  ustaxonalari,  maktab  uchastkasi  va 
issiqxonalari mahsulotlarini sotishdan tushgan daromadlar; xayriya ehsonlari. 
Umumiy ta’lim maktabi kam ta’minlangan oilalarning bolalariga umumiy ta’lim 
fondi,  maktab  fondi  mablag’lari  hisobidan  darsliklar,  o’quv-yozuv  qurollari,  kiyim-
bosh, oyoq kiyimlari sotib olishda, tekin yoki imtiyozli ovqatlanishni tashkil etishda 
moddiy yordam ko’rsatadi. O’rta maxsus kasb-hunar ta’limi muassasalari, oliy o’quv 
yurtlarida  ham  kam  ta’minlangan  oilalarning  bolalari,  imkoniyati  cheklangan 

---

 
199 
o’quvchi,  talabalarga  ta’lim  muassasasining  fondi,  yoshlar  ijtimoiy  tashkilotlari, 
talabalar kasaba uyushmasi tomonidan turli shakldagi moddiy yordamlar ko’rsatiladi.  
Ta’lim  muassasalari  bank  kreditidan  foydalanishlari  mumkin.  Banklar 
tomonidan  ta’lim  muassasasining  kundalik  faoliyati  uchun  qisqa  muddatli  kredit 
ajratiladi. Moddiy asosni mustahkamlash va rivojlanish uchun kelgusida qarzni uzish 
sharti  bilan  ta’lim  muassasasining  ishlab  chiqarish  va  ijtimoiy  rivojlanish  fondi 
hisobidan uzoq muddatli kredit beriladi.