B. A. Xakimov biologiya fanidan masalalar

Geterozis 
– duragaylarning hayot qobiliyatlari ko‗rsatkichlarining ota-onalariga nisbatan 
yuqori ko‗tarilishi. 
Gipoksiya
— havoning tarkibida kislorodning yetishmasligi holati. 
Gomogametali
jins — bir xil jinsiy xromosomaga ega bo‗lib o ‗xshash gametalami hosil 
etuvchi 
organizm. 
Gomozigota
- bir genning bir xil allellariga ega zigota, organizm.
Gomologik 
— yunoncha — gomonos — o‗xshash. Kelib chiqishi va tuzilishi o‗xshash 
organlar yoki ularning qismlari.
Guanin (G)
— nuklein kislotalar tarkibiga kiradigan purin asosi.
Gumus
— tuproqning oxirigacha parchalangan organik moddasi. 
Idioadaptatsiya
— yunoncha idios — o‗ziga xos, lotincha adaptio — moslanish. 
Organizmlarning muhit sharoitiga moslanishi.
Individ 
— lotincha individum — bo‗linmaydigan. Hayotning bo‗linmaydigan boshlang‗ich 
birligi. Evolutsiya nuqtayi nazaridan bir zigota, sporalardan rivojlangan organizmlar.
Induktor
- oqsil biosintezida ishtirok etadigan past molekulali modda. 
Informatsion 
RNK (iRNK) — genlardan ribosomalarga oqsil sintezi haqida axborot beruvchi 
RNK.
Insersiya 
— (ingl. insertion — kiritmoq) DNK bo‗lagi genomning ma‘lum joylariga kirishi.
Interfaza 
- hujayraning birbolinishi bilan yanagi bo‗linishi orasidagi bosqich.
Interferensiya
- xromosomaning bir joyida ro‗y bergan krossingoverni boshqajoyidagi 
krossingoverga 
ta‘siri. 
Interferon 
– virusli kasalliklarda organizm hujayralarida hosil bo‗ladigan oqsil.
Interkinez 
— meyoz bo‗linishning ikki boiinish o‗rtasidagi davr.

---

211 
Xakimov Bahodir Absamatovich 91 971 61 42
Intron
– polipeptid yoki RNK strukturasi haqida axborot tutmaydigan nukleotidlar ketma-
ketligi. Intronlar mavjudligi splaysingga sabab bo‗ladi, bunda intronlar kesib tashlanib, ekzonlar 
qayta ulanadi. Intronlar mutatsiyasi yuzaga chiqmaydi va bu mutatsiyaning zarari sezilmaydi.
Invaginatsiya
(simbioz- ko‗p bujayralarning birga yashashi tufayli deydi) gipotezasi ko'ra 
eukaiiot hujayrasi bitta hujayradan kelib chiqqan deydi. 
Inversiya
— xromosomalar ichida qayta tuzilish. Xromosomalarning ikki nuqtadan uzilishi va 
uzilgan qismining 180° ga burilishi natijasida genlaming xromosomada joylashish tartibining 
o‗zgarishi.
Irsiyat 
– irsiylanish jarayoni orqali organizmlarning avlodlar almashinishi davomida moddiy 
va funksional uzluksizlikni ta‘minlovchi xususiyat. 
Irsiylanish 
– ko‗payish jarayonida irsiy moddaning bir avloddan ikkinchisiga o‗tkazilishi. 
Genlar joylashishiga qarab eukariotlarda yadro (autosoma yoki geterosoma) va sitoplazmatik 
(mitoxondriya, plastida) irsiylanish kuzatiladi.
Ixteostega
— yunoncha ixtius — baliq, stege — qopqoq. Devon davrida tarqalgan suvda va 
quruqlikda yashovchilar — stegotsefallarning bir xili bo‗lib, ular baliqlarning jabra, dum suzgich 
qanotlarini o‗zida saqlagan.