Empirik davridagi ensiklopedist olimlarni ko‘rsating
bet 52/163 Sana 12.01.2017 Hajmi 0,9 Mb. #270
Empirik davridagi ensiklopedist olimlarni ko‘rsating:
M. Maxkamov
S. Xudayberganov
N.L.Romanchenko
Ibn Si no
Gippokr at
Sokr at
Energiya almashinuvi va sarfini o‘rgangan olimlar:
Lib ix
M. Maxkamov
Romanchenko N.L
Fo yt
Rubn er
F.S. Xudayberganov
Kaliyli o‘g‘itning xususiyalari:
lipidlar x/q
mahsulot kraxmalligini oshira di
oqsilmiqdorini oshira di
yog‘liligini oshiradi
uglevodlar to‘planishi va transportirovkasida ishtirok eta di
quvvatni oshiradi
Pestitsidlar qo‘llashdan maqsad:
zararkunandalargaqarshi kurash da
ozuqaviylikni oshiradi
o‘simliklarkasalligiga qarshi kurash da
o‘sishni tezlashtirishda
o‘simliklarnio‘sishini stimulyasiyasi da
vitaminlarni oshiradi
Bug‘doy murtagining kimiyoviy tarkibi:
monosaxaridlar
essensial yog‘ kislota lari
xolesterin
oqsil, uglev od
laktoza
vitamin lar
Don mahsulotlarning kimyoviy tarkibini ayting:
yog‘lar 35 – 20%
oqsillar 50 – 60%
oqsil lar 10 – 12%
uglevod lar 60 – 70%
yog‘ lar 2 – 4%
uglevodlar 15 – 20%
Dukkakli mahsulotlarning kimyoviy tarkibini ko‘rsating:
yo g‘2%
uglevo dlar52%
uglevodlar 55%
yog‘ 10%
oqs il 23%
oqsil 35%
Arpani kimyoviy tarkibi:
oqsil lar 34,9%
oqsillar 50%
yog‘ lar 17,3%
yoglar 10%
uglevod lar 26,5%
uglevodlar 40%
Go‘shtdagi azotsiz ekstraktiv moddalar:
gliko gen
pirouzum k- ta
glikoproteid
sut kislota si
glyuko za
oqsil
Qand miqdoriga boy bo‘lgan sabzavotlar:
lav lagi
sabzi
qovoq
qo vun
tar vuz
sholg‘om
Mahsulotlardagi enterokokklarning chidamliligi:
600 S xaroratda 30mi nut
700 S xaroratda 5mi nut
850 Sxaroratda 10mi nut
25 0 S xaroratda 15 minut
45 0 S xaroratda 15 minut
20 0 S xaroratda 5 minut
Mineral o‘g‘itlar zanjiri manfiy bo‘lgan elementlar:
ionosfera
yog‘ochlar
ko‘mir
tup roq
atmos fer
hayvon lar
Qishloq xo‘jaligi oziq – ovqat mahsulotlari sifatida azot o‘g‘itlarining almashinuviga manfiy ta’sir qiluvchi omillar:
o‘simliklarning vegetatsion bosqichini qisqar ishi
yomg‘ir ko‘p yog‘ishi
shamol ko‘payishi
qishni kech kirishi
etilishning kechik ishi
mahsulotlar sifatini pasay ishi
Mexanik himoyalanishning prinsiplari:
klechatkaga boy bo‘lgan va qiyin xazm bo‘ladigan mahsulotlarni chek lash
ovqatni uglevodlarga boyitish
o‘simlik mahsulotlariga maxsus ishlov berish
hayvon yog‘larini iste’mol qilish
ovqatni sovuq iste’mol qi lish
ovqattayyorlashjarayonidaishlovberish (maydalash, artish. usullaridan foydalani ladi
Savdo korxonalari omborxonasiga qo‘yiladigan gigienik talablar:
muzlatkichlar ikkitadan kam bo‘lmasligi ke rak
poli betondan, devori 1.8m balandlikda moyli bo‘yoq bilan bo‘yal gan
SXM 50- 60m
isitgichlar bo‘lishi lozim
transport qaytishi uchun joy bo‘lishi kerak
xonalar qorong‘i, 5m kv dan kam bo‘lmasligi lo zim
Kolbasa mahsulotlarini tayyorlanishi bo‘yicha guruhlari:
qaynatilgan
tuzlangan
filtrlangan
yarim dudlangan
dudlangan
tozalangan
Kolbasa namligi bo‘yicha ularning turlari:
qaynatilgan 50- 75%
qaynatilgan 70- 80%
dudlangan 27- 30%
yarim dudlangan 35- 50%
yarim dudlangan 40- 50%
toza dudlangan 30- 70%
Ratsion II ga qanday mahsulotlar kiradi:
no‘xat
non
olma
go‘sht
baliq
sut, pishloq
Profilaktik ovqatlanishning vazifalari:
vitamin preparatlari
zararlimoddalarni organizmdan chiqib ketishini ta’minlash
zararlimoddalarni to‘planishini oldini olish
davolovchi profilaktik ovqatlanish ratsionlari
organizmreaktivligini kuchaytirish
umumiy toksik
Kimyoviy moddalar yordamida konservalashning turlari:
antioksidantlar
Pb birikmalari
oqsillar
antiseptik moddalar
antibiotiklar
Ng birikmalari
Prezervlardagi konservalash samarasi qaysi omillar ta’sirida ro‘y beradi:
tuzlash
qaynatish
bug‘latish
marinirovka qilish
fitonsidlar ta’sirida
konservalash
Oziq-ovqat mahsulotlari sabab bo‘lishi mumkin bo‘lgan bakteriyali kasalliklar:
infeksiyalar
botulizm
ORVI
ovqat toksikozlari
toksikoinfeksiyalar
gripp
5- ratsionda oqsil, yog‘, karbon suvlarga ehtiyoj qancha:
oqsil58 gr
karbonsuvlar 172 gr
yog‘ 8 gr
oqsil 12 gr
yog‘53 gr
karbon suvlar 17 gr
3 maxsus ratsionda tavsiya qilingan protektorlar:
pektin
fenilalonin
sistin
sistein
getatsin
metionin
Profilaktik ovqatlanishda pektin moddasini ratsionga qo‘shishning sabablari:
ta’mini yaxshilash
rangini yaxshilash
kalloidxususiyati
yuqoriadsorbsiya xususiyati
parchalangandametall ionlarini xosil qilish
xidini yaxshilash
4- ratsionda oqsil, yog‘, karbon suvlar extiyoji qancha
oqsil 60 gr
oqsil65 gr
yog‘ 30 gr
yog‘45gr
karbon suvlar 40 gr
karbonsuvlar 181 gr
Savdo zaliga qo‘yiladigan talablar:
balandligizal kengligiga bog‘liq 300 m kv da 3,3 m
yorug‘lik 165
balandligi 2 m
prilovkalar eni 30 sm
prilavkalareni 90 sm
yorug‘lik1:8
UOKga bo‘lgan talablar:
politez va oson yuviladigan material bilan qoplangan bo‘lishi kerak.
devori 1,5 m moyli bo‘yoq bilan bo‘yalgan bo‘lishi kerak
poli betondan
yorug‘lik1:8
devori1,8 m balandlikda moyli bo‘yoq bilan bo‘yalgan bo‘lishi kerak
yorug‘lik 1:5
Ovqatlanish bilan bog‘liq bo‘lgan xozirgi kundagi kasalliklar:
botulizm
ORVI
ochlik
semirish
allergikkasalliklar
gripp
Monosaxaridlar tutmaydigan mahsulotlar:
kartoshka
grechka
sabzi
sholg‘om
suli
makkajo‘xori uni
Ionli radiatsiya ta’sirida konservalashni usullari:
radapperizatsiya
radilizatsiya
radurizatsiya
dudlash
tuzlash
qaynatish
Nonning namligini toping:
bug‘doynoni 1va2 nav uchun 42- 45%
javdar noni30%
javdar noni 48- 50%
bug‘doynoni 45%
bug‘doy noni 1 va2 nav uchun 28%
bug‘doy noni 35- 40%
Baliqni yog‘ligiga qarab turlari:
yog‘li – 28% gacha
yog‘li – 8% dan ko‘p
yog‘siz4% gacha
yog‘siz1 % gacha
o‘rtacha yog‘li – 4- 8 %
o‘rtacha yog‘li – 2 %
YOg‘larni asosiy biologik ahamiyati:
yog‘lar deposi
vitaminlar deposi
quvvatmanbai
xujayrava membrana asosi
plastikvazifa
uglevodlar deposi
Qaysi vitaminlar yog‘da yaxshi eriydi:
A
E
D
RR
V1
D
YOg‘lar tarkibida bo‘lgan biologik faol moddalar:
steroidlar
fasfinlar
fosfotidlar
sterinlar
takoferollar
linolen
O‘ta to‘yinmagan yog‘ kislatalarini nomi:
olein,linol
ksenin
sistin
sterinlar
linolen
araxidon
Kolbasadagi namlikning ko‘rsatkichlari:
qaynatilganda72- 75%
dudlanganda 45- 50%
dudlanganda27- 35%
yarim dudlanganda 25- 40%
yarim dudlanganda 35- 50%
qaynatilganda 70- 72%
Nonda uchraydigan kasalliklar:
kartoshka kasalligi
semizlik
oqsil kasalligi
suvsizlanish
bakteriyalar bilan zararlanish
mog‘or bosish
Har kuni non orqali ta’minlanadigan ko‘rsatkichlarni ayting:
uglevodlar150- 200g
quvvatlilik800- 1000 kkal
yog‘lar- 10g
oqsillar- 50g
quvvati 500- 600 kkal
oqsillar- 35g
Loyixa turlarini ko‘rsating:
grafik usuldagi loyixa
matematik loyixa
individualloyixa
qaytaqurush uchun loyixa
tipovoyloyixa
xammasi to‘g‘ri
Gazlangan yaxna ichimliklarni ko‘rsating:
sirop
sharbat
qaynatma
gazlangan suv
mors
mineral suv
Har oyda korxonada o‘tkaziladigan tadbirlar:
xonalarni dezinfeksiyalash
yakuniy tozalash
bir martalik tozalash
tibbiy ko‘rik
deratizatsiya
saralash
Tayyor bo‘lgan ovqatni tarqatishga bo‘lgan talablarni ayting:
birinchi 75 0 Sdan kam bo‘lmasligi kerak
yaxna ichimliklar 100 S
birinchi 850 S dan kambo‘lmasligi kerak
yaxna ichimliklar 140 S
ikkinchi ovqat va garnir 650 S
ikkinchi ovqat va garnir 500 S
500 m 2 maydonga ega bo‘lgan savdo korxonasiga xulosa bering:
1 ta tushirish maydoniga ega bo‘lishi kerak
2 ta tushirish maydoniga ega bo‘lishi kerak
rastalar kengligi 0,6 m
rastalar kengligi 0,8 m
devorlar 1,8 m moyli bo‘yoq bilan qoplanganbo‘lishi kerak
devorlar 1,3 m moyli bo‘yoq bilan qoplanganbo‘lishi kerak
Kolbasalarni gigienik tekshirishdagi asosiy organoleptik ko‘rsatkichlari:
baton qobig‘ining xolati
qiymaning zichligi
qobiq rangi
baton rangi
qobiqrangi va butunligi
ta’mi
Kolbasalarda epidemiologik bexatarlikni ko‘rsatkichlari:
E.soli
potogen bakteriyalar
obdaminalis
UMS
25 gr mahsulotdagi salmonellalar
UVS
Gazlashtirilmagan yaxna ichimliklar:
sharbatlar
mineral suv
gazli suv
mors
qaynatmalar
siroplar
Gazlashtirilgan yaxna ichimliklar:
gazli suv
sirop
sharbatlar
qaynatma
mors
mineral suv
Ichimliklar tayyorlash uchun ishlatiladigan suv qanday ko‘rsatkichga ega bo‘lishi kerak:
rangli
tiniq
yot xidsiz
mazali
rangsiz
xira
Ovqatlanish korxonalarida har oyda bir marta o‘tkaziladigan proflaktik chora- tadbirlarni ko‘rsting:
tozalash
sterizatsiya
dizenfeksiya
yuvish
dezinseksiya
deratizatsiya
Diabetlar uchun tayyorlanadigan ichimliklarda qanday shirin moddalar qo‘llaniladi:
saxarin
glyukoza
saxaroza
fruktoza
sorbit
ksilit
Gazlashtirilgan yaxna ichimliklarning ayniganlaklarini ko‘rsatuvchi belglar:
loyqalanish
shirin maza
tiniq.
achigan maza
cho‘kma
rangli
Tabiiy mineral suvlar qanday mikroelement tutadi:
kislorod
azot
magniy
temir
yod
brom
Sutning gigienik ko‘rsatkichlarini belgilang:
tiniqligi
minerallar tarkibi
rangsizligi
yog‘liligi
zichligi
bo‘yoqlarning mavjudligi
Nonning gigienik ko‘rsatkichlarini ayting:
azot
yog‘li
kislotaligi
g‘ovakligi
namligi
oqsilli
Non qayyorlash uchun ishlatiladigan unning fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlari:
namligi 50%
kislataligi 5
kislotaligi1,5- 3 gacha
yopishqoqligi 30%dan kam emas
namligi 14%
kleykovinasi 10%
Nonda uchraydigan kasalliklar:
piyoz kasalligi
kartoshka kasalligi
gripp
mog‘or bosishi
pigment xosil qiluvchi bakteriyalar bilan zararlangan
viruslar bilan kasallangan
Sut tarkibida qanday vitaminlar ko‘proq uchraydi:
A, B2, D
vitamin V6
vitamin S
tiamin, askorbinat kislota
keratin, xolin, tokoferol
vitamin RR
Tarkibidagi oqsillarga ko‘ra sutning turlari:
laktoalbuminli
laktoglobulinli
araxidonli
leysitinli
kazeinli
keratin
To‘yinmagan yog‘ kislotalarini ko‘rsating:
ksenin
sistin
olein, linol
linolen
araxidon
azot
Kolbasalarning namligi:
qaynatilgan 70- 72%
qaynatilgan 72- 75%
dudlangan 45- 50%
dudlangan 27- 35%
yarim dudlangan 35- 50%
yarim dudlangan70- 75%
Ishlab chiqarish korxonalari ishchilarini ovqatlanish tartibi:
nonushta 30%
nonushta 40%
tushlik 45%
tushlik 60%
kechki ovqat 25%
kechki ovqat 15%
Sutdagi vaminlarning turlari:
A
D
V2
E
F
S,F
Tarkibidagi aminokislotalarga ko‘ra sut turlari:
sistin
lizen
kazeinli
laktoglobulinli
laktoalbuminli
sistein
Sutni pasterizatsiya qilish turlari:
uzoq muddatli 63- 65 0 S, 30 daq
bir zumda 85- 95 0 S, 2- 3 sek
qisqa muddatli 72- 75 0 S, 20- 30 sek
bir zumda 2000 S
uzoq 63- 65 0 S, 1 soat
qisqa 72- 75 0 S, 2 soat
Sut orqali yuqadigan kasalliklar:
sil
gepatit
paragripp
oqsim
ichak infksiyalari
gripp
Smetanani yog‘liligi bo‘yicha turlari:
1nav 36%
oliy nav 40%
oliy nav 36%
2 nav 25%
1 nav 30%
2 nav 30%
Smetanani kislotaligi bo‘yicha turlari:
oliy nav 40- 90gr T
oliy nav 65- 90grT
2 nav 30- 80gr T
2 nav 65- 125 grT
1nav 36- 78gr T
1 nav 65- 110gr T
Tvorogning turlari:
20% yog‘li 200- 225grT
yog‘siz 220- 270 grT
9% yog‘li 210- 240 grT
60% yog‘li
50% yog‘li
70% yog‘li
Sutni fizik-kimeviy ko‘rsatkichlari:
zichligi- 1,027- 1,034
zichligi 2,027
yog‘liligi 3,2- 4,5%
yog‘liligi 5%
kislotaligi 16- 18 gr T
kislotaligi 15 gr T
Sut tarkibidagi oqsil turlari:
kazein
globulin
albumin
sistein
lizin
lizotsum
Sigir suti tarkibida suv, oqsil, uglevod miqdori:
suv – 87,3%
suv – 90%
uglevod – 4,8%
uglevod – 5,6%
oqsil – 3,2%
oqsil – 4,2%
Tuzlangan baliqni tuz miqdoriga qarab turlari:
o‘tkir tuzlangan – 38% gacha
o‘tkir tuzlangan – 14% dan ko‘p
kam tuzlanagan 5 % gacha
kam tuzlangan 10% gacha
o‘rta tuzlangan – 10- 14 %
o‘rta tuzlangan – 27 %
Ovqatni laboratoriyada tekshirish usullari:
immunologik
mikroskopik
bakteriologik
radiologik
bakterioskopik
virusologik
Aminokislotalar tarkibi bo‘yicha quyidagi guruhlarga bo‘linadi:
monogen
dioksigen
geterotsiklik
aromatik
alifatik
gomogen
Pestitsidlarni qo‘llashdan maqsad:
yovvoyi o‘simliklarni o‘sishdan to‘xtatadi
o‘simlik kasalliklariga qarshi
suv kelishini yaxshilaydi
qushlarga qarshi
tuproqni yumshatadi
zararkunandalarga qarshi
Zaharlanishi turi bo‘yicha pestitsidlarning tasnifi:
pereoraltushishi bo‘yicha
jigarni qo‘ritishi bo‘yicha
soch to‘qilishi bo‘yicha
teriorqali o‘tishi bo‘yicha
ingalyasiontushishi bo‘yicha
tirnoqlar sinishi bo‘yicha
N.Polchenko bo‘yicha pestitsidlardan o‘tkir zaxarlanish guruxlari 86% - kuchli ta’sirli pestitsidlar:
12– yuqori zaharli
10– kam zaxarli
6 – yuqori zaxarli
6 – kam zaxarli
2 – o‘rta zaxarli
11 – o‘rta zaxarli
Berilish maqsadiga ko‘ra pestitsidlarning turli ko‘rinishi:
geterotsidlar
gerbitsidlar
defoliantlar
akrotsidlar
insektitsidlar
nemototsidlar
Kimyoviy tuzilishiga ko‘ra pestitsidlarni turlari:
GOS
mishyakli
fosfororganik
xlororganik
qo‘rg‘oshinorganik
akrotsid
Turg‘unligi bo‘yicha pestitsidlarning tasnifi:
emiriluvchi
kam turg‘un
turg‘un
o‘rta turg‘un
tez emiriluvchi
so‘riluvchi
Donning tarkibiy qismi:
urug‘ligi
oziq
qobiq
endosperm
o‘zak
gul changi
Ovqat adekvatligini turlari:
ishtaxantng yo‘qligi
ovqat yoqmaslik
etarli ovqatlanmaslik
ortiqcha ovqatlanish
balanslashmagan ratsion
ratsionning mutanosibligi
Ovqatlanish bilan bog‘liq kasalliklar:
travmatik
nospetsifik
lor kasalliklar
alimentar- spetsifik
infeksion
xirurgik kasalliklar
Sut va sut mahsulotlarini saqlanish muddatlari:
sut - 3 soat
sut - 2 soat
smetana - 48 soat
smetana - 72 soat
tvorog - 48 soat
tvorog - 36 soat
Sut tashish sisternalarni tozalashning bosqichlari:
dezinfeksiyalash
quritish
yuvish
tozalash
plombalash
markirovkalash
Tayyor oziq- ovqat mahsulotlarini savdoga chiqarishga javobgar shaxslar:
apparatchi
omborchi
laborant
ekspeditor
direktor
sex boshlig‘i
Ishlab chiqarish sexida ish boshlanishidan oldin xodimlar tomonidan o‘tkaziladigan asosiy chora- tadbirlar:
dushqabul qilish
qo‘llarni dezinfeksiya qilish
qo‘lni yuvish
qo‘llar tozaligini tekshirtirish
sanitarkiyim kiyish
ovqatlanish
Harakatdagi savdo korxonalarining turlari:
avtofurgonlar
magazinlar
telejkalar
latoklar
minimarketlar
universamlar
Savdo shakli bo‘yicha magazin turlari:
sotuvchisi bor magazinlar
sotuvchi yo‘q magazinlar
o‘z- o‘ziga xizmat qiluvchi magazinlar
supermarketlar
magazin avtomatlar
minimarketlar
Stakanlar yuvish uchun vodoprovod bilan ta’minlanishi kerak bo‘lgan kioskalarning turlari:
kvas sotuvchi
choy sotuvchi
sharbatlar sotuvchi kioskalar
ayron sotuvchi
gazli suv sotuvchi
qimiz sotuvchi
YAxna ichimliklarning saqlanish muddati:
limonadlar - 7 kun
limonadlar 15 kun
diabetlar uchun ichimliklar - 15 kun
fanta, koka- kola - 6 oy
morslar - 7 kun
kvaslar - 15 kun
Vegetariancha ovqatlanishning qoidasi:
hayvonmahsulotlari organizmda chidaydigan bakteriya va zararli moddalar hosil qiladi
o‘simlik mahsulotlari o‘zida quyidagilarni saqlaydi (biologik aktiv birikmalar, vitaminlar, mineral moddalar fitonsidlar, fermentlar, organik kislotalar ovqat tolalari)
o‘simlik mahsulotlari o‘zida mineral modda saqlaydi
o‘simlik mahsulotlari odam organizmida aterioskleroz chaqirmaydi
hayvon mahsulotlari organizmda zararli moddalar hosil qiladi
o‘simlik mahsulotlari o‘zida vitaminlar saqlaydi
Pestitsidlarni tasnifi:
radiologik
biologik
qo‘llanilishiga ko‘ra
kimiyoviy tuzilishiga ko‘ra
toksikligiga ko‘ra
fizik
Don mahsulotlariningkimyoviy tarkibini ayting:
oqsillar 50 – 60%
oqsillar 10 – 12%
uglevodlar 15 – 20%
uglevodlar 60 – 70%
yog‘lar 2 – 4%
yog‘lar 35 – 20%
CHoy olish texnologiyasi ketma- ketligini ko‘rsating:
ekstragenlash
yumshatish
quritish
barglarini o‘rash
fermentlash
filtrlash
Qanday komponentlar choyga maxsus xususiyat beradi:
vitaminlar
kofein
efir moylari
organik kislotalar
taninlar
uglevodlar
Qanday oziq- moddalar choyda bor:
mineral va mikroelementlar
oqsillar
yog‘lar
uglevodlar
V- gruppa vitaminlar
organik kislotalar
Parranda go‘shtini kimyoviy tuzilishi bo‘yicha turlari:
kaptar, bedana
tovuq va kurka go‘shti
qirg‘ovul
suv qushlari
tuyaqush
uy qushlari
Asosiy polimer va sintetik materiallarni ko‘rsating
polietilen va polipropilen
polisaxarid
polistirol
formaldegid
polivinilxlorid
polixloranilid
Asosiy polimer va sintetik materiallarni ko‘rsating
polisaxarid
ftoroplast
formaldegid
poliamid
polivodorod
polietilentereftalat
Tashqi ko‘rinishi va organoleptikani optimallashtiruchi moddalarni ko‘rsating:
rang fiksatorlari(bo‘yoqlar kiradi)
konservantlar
aromatizatorlar va ta’m beruvchi moddalar
stabilizatorlar
shirin qiluvchi ovqat qo‘shimchalari
akrilamid
Konservantlarga kiruvchi ovqat qo‘shimchalarini ko‘rsating:
mikrobga qarshi moddalar ximiyaviy preparatlar
bifinillar
mikrobga qarshi antibiotiklar
poliakrilamid
oksidlanishga qarshi preparatlar
konservantlar
Tabiiy bo‘yoq turlari:
ko‘mir
benzoy kislota
ultramarin
sorbin kislota
oltin
nitrolak
Kamed turlarini ko‘rsating:
konjakli
guanil
ribonukleotid
dekstrin
ksantanli
sulili
Pestitsidlarni xavfliligini aniqlashni mezonlari:
turg‘unligi
tolerantligi
zichligi
sanitariya ximoyachegarasi
«kutishmuddati»
formulasi
Xlororganik pestitsidlarni ko‘rsating:
DDT
GXSG
rogor
tiodan
xlorofos
karbofos
Keng ishlatilayotgan konservantlarni ko‘rsating:
guanil
ribonukleotid
benzoy kislota
oltingugurt dioksid
tiodan
sorbin kislota
Modda va energiya almashinuvini ko‘rinishlari:
aerob oksidlanish
katabolizm
energet fond
fosforillanish
anaerob oksidlanish
anabolizm
Organizmda boshqariladigan quvvat sarfining ko‘rinishlari:
jismoniy harakat
dissimilyasiya
assimilyasiya
aqliy harakat
ishlab chiqarish harakati
anaboliz
Tuxum tozalash bosqichlarini ayting:
1 seksiyaga - 0,5% li kalsiy sodasiga suv harorati 40 xaroratdan kam bo‘lmagansharoitda yuvish
1 seksiyada - issiq suvda 5- 10 minut ivitish
11 seksiya - 2% li xlorli oxak eritmasida dizinfeksiyaqilish bunda suvharorati 40 xarorat kam bo‘lmasligi
11 seksiya - 0,5% kalsiy sodasidasuv harorati 40- 50 xarorat bo‘lganida 5- 10davomida tozalash
111 seksiyada - 2% xlorli oxak eritmasida yoki 0,3 xlorli eritmasida5 minut davomidadizinfeksiya qilish
10 minut davomida yuvish kerak
Savdo korxonasi xovlisi (maydoni)ning asosiy ko‘rsatkichlari:
asfaltlangan bo‘lishi
asfalt bo‘lishi shart emas
ko‘kalamzorlashtirishi, qulay yo‘laklarning borligi
botqoq bo‘lishi
botqoq bo‘lmasligi
changbo‘lishi
Savdo korxonasining tushirish maydonchasining soni:
650 m2 gacha bo‘lsa- 3 ta
1500 m2 gacha bo‘lsa - 10ta
900 m2 gacha bo‘lsa - 4 ta
500m2 gacha bo‘lsa - 8 ta
360 m2 gacha bo‘lsa - 2 ta
800m2 gacha bo‘lsa - 6ta
Non ishlab chiqarish korxonalarida qo‘llaniladigan ovqat qo‘shimchalarini ko‘rsating:
kaliy bromat
kaliy bixromat
ortofasfat kislota
kaliy permanganat
tiosulfat kalsiy
perofosfat kislotasi
Xamir qorishda qatnashadigan komponentlarni ko‘rsating.
un
shakar
tuz, suv
glyukoza
xamirturish
laktoza
Tabiiy yaxna ichimliklar tarkibiga kiruvchi mineral elementlarni ko‘rsating:
temir
oltin
yod
qo‘rg‘oshin
brom
choy
Kola ichimligining tarkibiga kiruvchi komponentlar:
kola yong‘og‘i
vitaminlar
kuydirilgan qand, suv
neorganik kislotalar
bo‘yoqlar
essensiyalar, organik kislotalar
Kvas turlari:
nonli
go‘shtli
okroshkali
suli uni kvasi
Moskva kvasi, rus kvasi
guruch uni kvasi
Ovqatlanish gigienasifanining vazifasi:
mahsulotni ximiyaviy tarkibinio‘rganadi, ratsional va mutanosibovqatlanishni o‘rgatadi
aholinixaqiqiyovqatlanishholatiga baho beradi
epidemiologik
mahsulotlarnigigienikekspertizasi, ogohlantiruvchiva joriy - sanitariya nazorati
fiziologik
anatomik
Ovqatlanishgigiena fani asosiy metodlari:
fiziologik
matematik
epidemiologik
eksprimental
bioximik, fizik- ximiyaviy
anatomik
Ovqatlanish gigenasi sohasida amaliy faoliyat davridagi taniqli olimlar:
Buqrot
Alisher Navoiy
Sokrat, Galen
Amir Temur
Ibn- Sino
Beruniy
Quvvat almashinuvini o‘rgangandastlabki olimlar:
YU.Libix
Buqrot
Suqrot
Rubner
Foyt
Beruniy
Ovqatlanishning yangi nazariyalarini ko‘rsating:
xomeyish
isitib eyish
vegetariancha,tirik energiya
nomutanosiblik
ziddiyotlar, mutanosib
pishirib eyish
Ratsional ovqatlanishni qoidalari:
fiziologik ehtiyojini qondirish
nutrientlar tasiri
"Gomeostaz" muvozanatini saqlash, ishchanlikni taminlash
nomutanosiblik
quvvat ehtiyojini qondirish, plastik vazifani bajarish
mutanosiblik
2-ratsionda qanday mahsulotlar bor:
go‘sht
dukkakli mahsulotlar
baliq
qaliyga boy mahsulotlar
o‘simlik moyi,pishloq
vitamin RR ga boy mahsulotlar
Parhez profilaktik ovqatlanishda qanday mahsulotlar chegaralanadi:
yog‘lar
tuxum, shakar
yog‘li mahsulotlar
osh tuzi,
yashil no‘xat
tuzlangan mahsulotlar
Podagrada parhez buyurishdan maqsad:
purin almashinuvini yaxshilash
oshqozon osti bezi faoliyatini himoyalash
oshkozonni sekretor faoliyatini himoyalash
siydik kislotasini kamaytirish
asab tizimini himoyalash
jigarsekretor faoliyatini himoyalash
Ovqatdan zahaplanishning uchta gupuhi:
mikpobsiz
virusli
zamburug‘li
mikpobli
kam o‘pganilgan
gazli
Oziq- ovqat mahsulotlapida nitpatlapni aniqlashning asosiy usullapi:
polyarografik
kalopimetpik
elektpokimyoviy (ionli)
spektral
gazoxpomatogpafik
klinik
Go‘sht mahsulotlarining turlarini ko‘rsating:
sort
sifatsiz sort
sifatli sort
sort
sort
past sort
Go‘shtning organoleptik ko‘rsatkichlari:
kislotaliligi
yopishqoqligi
rangi
xidi
ta’mi
namligi
Unning fizik- kimyoviy ko‘rsatkichlari:
kislotaliligi
rangi
yopishqoqligi
xidi
namligi
ta’mi
Unning xavfli zararlanganligini ko‘rsatuvchi gigienik me’yoriy ko‘rsatkichlari:
sporalar 0,5% dan ko‘p
metall qorishmasi 6 mg/kg
sporalar 50,0% dan kam
uzuntumshuk talxagi 0,04% dan ko‘p
randak qoldig‘i – 0,01%
uzuntumshuk talxagi 40,0% dan kam
Nonning asosiy organoleptik ko‘rsatkichlari:
nonning tashqi xolati
kislotaliligi
yopishqoqligi
rangi
nonning shakli
namligi
Bombajning ko‘rinishlari:
analitik
katalitik
fizik
kimyoviy
biologik
infeksion
Konservalarda nazorat qilinuvchi tarkibiy qismlarni ko‘rsating:
choy
sok
yog‘
shakar
tuz
non
Normallashtirilgan sutning yog‘lilik ko‘rsatkichlari:
4,8%
12,2%
24,8%
6%
3,2%
21,9%
Sanitar- bakteriologik tekshiruv turlari:
epidemiologik
klinik
rejali
rejasiz
shoshilinch
bakteriologik
Ovqatlanish korxonalarida ishlovchi qaysi xodimlarning qo‘llaridan surtma olinadi:
vrachlardan
sotuvchilardan
oshxona ishchilaridan
pishiriq sexlari ishchilaridan
ofitsiantlardan
shofyorlardan
Baliq mahsulotlarini ko‘rsating:
tuzlangan baliq
mol go‘shti
cho‘chqa go‘shti
seld
baliq konservasi
qo‘y go‘shti
Baliq tarkibiga kiruvchi komponentlar:
oqsil 12- 18%
oqsil 15- 22%
uglevod 0,5%
uglevod 1,5%
yog‘ 0,2- 28%
yog‘ 0,3- 34%
Baliqning yog‘ tarkibi bo‘yicha turlari:
yog‘siz baliq 4%gacha
o‘rtacha yog‘li baliq 7- 12%
o‘rtacha yog‘li baliq 4- 8%
yog‘li baliq 8% dan ko‘p
yog‘siz baliq 9%gacha
yog‘li baliq 10% dan ko‘p
YAngi baliqning organoleptik ko‘rsatkichlarini ko‘rsating:
baliq tashqi tomondan toza tiniq shilliq bilan qoplangan
shilliq tiniqligini yo‘qotib xiralashgan
teridan tangasining ajralishi qiyin
jabra jigarrang tusda
jabrasi qizil rangda
noxush xid
Sifati buzilgan baliqning organoleptik ko‘rsatkichini ko‘rsating:
noxush hid
baliq tashki tomondan toza tiniq shilliq bilan qoplangan
shilliq tiniqligini yo‘qotib xiralashgan
jabrasi yorqin qizil rangda
jabra jigarrang tusda
teridan tangasining ajralishi qiyin
Tuzlangan baliq turlari:
yuqori tuzlangan
shirin tuzlangan
ajoyib tuzlangan
kam tuzlangan
o‘rta tuzlangan
qaynoq tuzlangan
Seld turlarini ko‘rsating:
bo‘linmagan
quruq
jabrasiz
nam
boshi olingan
issiq
Ikra tarkibini ko‘rsating:
letsitin 2%gacha
xolesterin 6.9- 18%
ixtulin 17- 18%
ixtulin 19- 25%
albumin 2- 2.5%
letsitin 2%dan ortiq
Baliqni qayta ishlovchi muassasalarni ko‘rsating:
qirg‘oqdagi korxonalar
baliqchilik korxonalari
baliq tozalash sexlari
baliq dudlash sexlari
baliq tutuvchi kemalar
ikra tayyorlash sexlari
Baliqni qayta ishlovchi muassasalarning tarkibiy qismlari:
baliqni tozalash va konservalash sexlari
konservalash sexlari va qirg‘oqdagi korxonalar
kulinar ishlovdan o‘tkazish sexlari va baliq tutuvchi kemalar
baliqni dudlash va kulinar ishlovdan o‘tkazish sexlari
ikra tayyorlash sexlari va sovutish kameralari
sovutish kameralari va baliqchilik korxonalari
Unning ruxsat etilgan namligi:
20% dan kam emas
60% dan kam emas
14% dan ko‘p emas
14% gacha
14%
10% gacha
Nonning gigienik ko‘rsatkichlari:
kislotaliligi, namligi, g‘ovakliligi
azot, ammiak
serovodorodlar
oqsillar, yog‘lar, uglevodlar saqlashi
kislotaliligi, zichligi
barcha javoblar to‘g‘ri
Kazeinli sutlar:
qush suti
sigir suti
echki suti
cho‘chqa suti
tuya suti
barcha javoblar to‘g‘ri
Sutning yog‘liligi:
23,5%
Do'stlaringiz bilan baham: