Axborot xavfsizlikga oid mahalliy normativ-huquqiy hujjatlarni tuzish

Guruh ish natijalarini o’zaro baxolaydilar,
Ma’lumotni daftarga qayd etadilar.

3-bosqich. Yakuniy bosqich (__ daq.)

Mashg‘ulot yakuni Faol ishtirok etgan o‘quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi va rag‘batlantiradi Uyga vazifa berilishi: Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi

Baholari bilan tanishadilar Topshiriqni yozib oladilar

23-mavzu. Elektron raqamli imzo
Elektron hujjatlarni tarmoq orqali almashishda ularni ishlash va saqlash xarajatlari kamayadi, qidirish tezlashadi. Ammo, elektron hujjat muallifini va hujjatning o’zini autentifikasiyalash, ya’ni muallifning haqiqiyligini va olingan elektron hujjatda o’zgarishlarning yo’qligini aniqlash muammosi paydo bo’ladi.
Elektron hujjatlarni auyentifikasiyalashdan maqsad ularni mumkin bo’lgan jinoyatkorona harakatlardan himoyalashdir. Bunday harakatlarga quyidagilar kiradi:
- faol ushlab qolish
- tarmoqqa ulangan buzg’unchi hujjatlarni (fayllarni) ushlab qoladi va o’zgartiradi.
- maskarad – abonent S hujjatlarni abonent V ga abonent A nomidan yuboradi;
- renegatlik — abonent A abonent V ga xabar yuborgan bo’lsada, yubormaganman deydi;
- almashtirish — abonent V hujjatni o’zgartiradi, yoki yangisini shakillantiradi va uni abonent A dan olganman deydi;
- takrorlash - abonent A abonent V ga yuborgan hujjatni abonent S takrorlaydi.
Raqamli imzo ishlashi bo’yicha oddiy qo’lyozma imzoga o’xshash bo’lib, quyidagi afzalliklarga ega:
- imzo chekilgan matn imzo qo’ygan shaxsga tegishli ekanligini tasdiqlaydi;
- bu shaxsga imzo chekilgan matnga bog’liq majburiyatlaridan tonish imkoniyatini bermaydi;
- imzo chekilgan matn yaxlitligini kafolatlaydi.
Elektron raqamli imzo tizimi ikkita asosiy muolajani amalga oshiradi:
- raqamli imzoni shakllantirish muolajasi;
- raqamli imzoni tekshirish muolajasi.

"TASDIQLAYMAN" O'quv ishlari bo'yicha dirеktor o'rinbosari ___________ D.Karimov