Avzu. Matematik statistikaning predmeti va asosiy masalalari. Tanlanma

Chastotalar poligoni deb kesmalari , , ... , nuqtalarni tutashtiruvchi siniq chiziqqa aytiladi. Poligonni yasash uchun abstsissalar o’qida variantalar, ordinatalar o’qida esa ularga mos chastotalar qo’yib chiqiladi. So’ngra nuqtalar to’g’ri chiziq kesmalari bilan tutashtirilib, chastotalar poligoni hosil qilinadi.

11.2 – rasm.


Nisbiy chastotalar poligoni deb kesmalari , , ... , nuqtalarni tutashtiruvchi siniq chiziqqa aytiladi. Nisbiy chastotalar poligoni chastotalar poligoniga o’xshash usulda yasaladi. 11.2–rasmda quyidagi taqsimotning nis–biy chastotalar poligoni tasvirlangan:
11.4 – j a d v a l

	2	4	6	8
	0,1	0,5	0,25	0,15

Uzluksiz belgi bo’lgan holda gistogramma yasash maqsadga muvofiqdir, buning uchun belgining barcha kuzatilayotgan qiymatlarini o’z ichiga olgan oraliq uzunligi ga teng bo’lgan bir nechta qism oraliqlarga bo’linadi va har bir qism oraliq uchun i nchi oraliqqa tushgan variantalar chastotalarining yig’indisi topiladi.
Chastotalar gistogrammasi deb asoslari uzunlikdagi qism oraliqlardan iborat bo’lgan, balandliklari esa nisbatga teng bo’lgan to’g’ri to’rtburchaklardan iborat pog’onasimon shaklga aytiladi. Chastotalar gistogrammasini yasash uchun abstsissalar o’qida qism oraliqlar ajratiladi, ularning ustida esa abstsissalar o’qiga parallel holda masofada kesmalar o’tkaziladi.
i nchi qism to’rtburchakning yuzi i nchi oraliq variantalari chastotalarining yig’indisi ga teng; binobarin, chastotalar gistogrammasining yuzi barcha chastotalar yig’indisiga, ya’ni tanlanma hajmiga teng.
11.5 – j a d v a l

h q 5 uzunlikdagi qism oraliq	Qism oraliq variantalari chastotalarining yig’indisi	Chastota zichligi
5 — 10	4	0,8
10 — 15	6	1,2
15 — 20	16	3,2
20 — 25	36	7,2
25 — 30	24	4,8
30 — 35	10	2,0
35 — 40	4	0,8

11.3–rasmda 11.5–jadvalda berilgan taqsimotning chastotalar gistogrammasi tasvirlangan.

11.3 – rasm.


Nisbiy chastotalar gistogrammasi deb asoslari uzunlikdagi qism oraliqlardan iborat bo’lgan, balandliklari esa nisbatga teng bo’lgan to’g’ri to’rtburchaklardan iborat pog’onasimon shaklga aytiladi. Nisbiy chastotalar gistogrammasi chastotalar gistogrammasiga o’xshash usulda yasaladi.