Avtomobil servisida huquq

Kalit so'zlar va iboralar

1. 
   Litsenziya.
   
2. 
   Hukumat vazifasi.
   
3. 
   Litsenziya shartlari va talablari
   

Nazorat savollari

1. 
   Davlat avtomobil transporti boshqarmasi strategiyasi deganda nima tushuniladi?
   
2. 
   Litsenziyalangan shartlarga rioya etilishini kim nazorat qiladi?
   
3. 
   Litsenziyalar berilganligi uchun davlat boji miqdori kim tomonidan belgilanadi?
   

Mavzu 8. XORIJIY MAMLAKATLARDA AVTOMOBILLAR SERVISI

1. 
   Xalqaro avtomobil transporti.
   
2. 
   Assotsiatsiyaning Oʻzbekiston xalqaro avtomobil tashuvchilaridagi oʻrni (“AIRCUZ”).
   
3. 
   Avtomobil tashuvchilarga TIR xalqaro bojxona tizimiga ruxsat olish shartlari va talablari.
   

1. 
   Xalqaro avtomobil transporti .
   

Davlatlar o‘rtasidagi transport va savdo aloqalarining rivojlanishi xalqlarning birlashishiga, integratsiyalashuvi va iqtisodiy rivojlanishiga xizmat qiladi va pirovardida insoniyatning tinch va barkamol rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatadi.
Yevroosiyo qit'asining bir qismidan boshqa qismiga tovarlar oqimi o'tadigan yangi marshrutlarning tijoriy rivojlanishi yangi erlarni ochishdan muhim rol o'ynaydi, chunki bu yo'llar xalqlar va davlatlarni bog'laydi, ularni urushlar va vayronagarchiliklarsiz birlashtiradi. . Transport tizimlari mamlakatning muvaffaqiyatli iqtisodiy rivojlanishining harakatlantiruvchi kuchi, desak mubolag‘a bo‘lmaydi.
Milliy avtotashuvchilar xalqaro avtomobil transporti xizmatlari bozorida yuqori sifatli xizmatlar ko'rsatuvchi vijdonli tashuvchilar sifatida obro'ga ega. Ishonchimiz komilki, Buyuk Ipak yo‘li bo‘ylab avtomobillarda yuk tashishni rivojlantirish O‘zbekiston va butun Markaziy Osiyo mintaqasi iqtisodiy rivojlanishiga xizmat qiladi.
O'zining gullagan davrida Ipak yo'li va uning tarmoqlari Ispaniyadagi Atlantika qirg'og'idan Xitoyning Shanxaygacha cho'zilgan dunyodagi eng uzun yo'l bo'lgan. Bu yoʻldan Oʻrta Osiyoni Hindiston va Yevroosiyo materigining boshqa janubiy mamlakatlari bilan bogʻlovchi koʻplab meridional yoʻllar ham oʻtgan.
Bugungi kunda ushbu yo'nalish Evropa va Osiyo o'rtasidagi Transkontinental ko'prik kontekstida ko'rib chiqiladi. Janubiy va Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlari bilan Yevropa mamlakatlari o‘rtasidagi tovar ayirboshlash hajmining oshishi Markaziy Osiyoda tranzit yuk tashish hajmini oshirish nuqtai nazaridan ham istiqbolli.
Janubi-Sharqiy Osiyodan Yevropaga dengiz transportida yuk oʻrtacha 30-35 kun ichida yetkaziladi. Agar portlarning hozirgi ish hajmini, yuk ortish va tushirish uchun qo‘shimcha vaqt va mablag‘ yo‘qotilishini hisobga oladigan bo‘lsak, dengiz transportining afzalliklari haqida faqat bir vaqtning o‘zida yirik yuklarni qabul qiluvchi tankerlar va kemalarga nisbatan gapirish mumkin.
Janubi-Sharqiy Osiyodan Yevropaga quruqlik orqali yuklarni yetkazib berish 10-12 kun davom etadi. Avtotransportning yana bir afzalligi shundaki, tashilayotgan yuk “eshikdan eshikka” keladi.
O‘zbekistonning geografik joylashuvi yuklarni eng qisqa yo‘lda, deyarli barcha yo‘nalishlarda, jumladan, dengiz portlariga ham tranzit tashish imkonini beradi.
Respublika hududidan 20 ta xalqaro transport yoʻnalishlari va yoʻnalishlari oʻtadi, ular quyidagilarga yoʻnaltirilgan:
- shimoliy va shimoli-g'arbiy yo'nalishda Rossiya Federatsiyasi, Ukraina va Evropa mamlakatlariga chiqish;
- g'arbiy va janubi-g'arbiy yo'nalishlarda Kavkaz, Eron, Turkiya va Evropa mamlakatlariga chiqish imkoniyati mavjud;
- Afgʻoniston, Eron va dengiz portlariga (Chahbahor, Bandar Abbos) chiqish imkoniyati bilan Transafgʻon xalqaro transport yoʻlagini amalga oshirish boʻyicha janubga, shuningdek, Afgʻoniston orqali Pokistonga va dengiz portlariga (Karachi, Qosim, Gvadar) chiqadigan muqobil yoʻnalish. );
- Xitoy Xalq Respublikasiga chiqish bilan sharqiy yo'nalishda. Avtokarvon yo'nalishlari aynan shu yo'nalishlarda harakatlanib, o'zining afzalliklarini isbotlaydi.
Transport kommunikatsiyalarining ahvoli ma’lum darajada davlat taraqqiyoti darajasidan dalolat beradi, yaxshi yo‘llar, o‘z navbatida, mamlakat taraqqiyotiga xizmat qiladi.
Hududidan qadimiy Ipak yoʻlining yoʻnalishlari oʻtuvchi Oʻzbekiston hukumati mamlakatimizning tranzit salohiyatini rivojlantirish, infratuzilmani rivojlantirish, avtomobil transporti qonunchiligini takomillashtirishga katta eʼtibor qaratmoqda.
Mustaqillik yillarida mamlakatimizda yangi qurilgan va rekonstruksiya qilingan avtomobil yo‘llarining umumiy uzunligi 3200 kilometrdan oshdi. Har yili oʻrtacha 220 kilometr yoʻl yotqiziladi va rekonstruksiya qilinadi, 400-500 kilometri kapital taʼmirlanadi, qariyb 1500 kilometri oʻrta darajada taʼmirlanadi. Magistral yo‘llarni takomillashtirish ularni past texnik toifadan yuqori toifaga o‘tkazish imkonini beradi, bu esa transport oqimi xizmatining umumiy sifatini sezilarli darajada yaxshilaydi. Umumiy foydalanishdagi avtomobil yoʻllari tarmogʻining umumiy uzunligi 42530 km. Respublikaning barcha aholi punktlari muayyan shtatlarga chiqishni ta’minlovchi barqaror yo‘l aloqasiga ega.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 20 dekabrdagi farmoni bilan avtomobil yo‘llarini rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlandi. Unda yaqin istiqbolga mo‘ljallangan chora-tadbirlar dasturi – xalqaro transport yo‘laklari uchastkalarini qurish, rekonstruksiya qilish va modernizatsiya qilish hamda yuk tashish xavfsizligini ta’minlash belgilab berilgan.
679 kilometr avtomobil yo‘llari, shu jumladan, xalqaro transport yo‘nalishlari tarkibiga kiruvchi 489 kilometr uchastka va 190 kilometr davlat avtomobil yo‘llari qurish va rekonstruksiya qilish ishlari amalga oshirildi, bu esa eng yuqori toifadagi avtomobil yo‘llari uzunligini ikki barobarga oshirish imkonini berdi. 557 km, ko'priklar va yo'l o'tkazgichlarning umumiy uzunligi 2743 km.
Buyuk Ipak yo‘li doirasida texnik xususiyatlariga ko‘ra xalqaro talablarga javob beradigan, avtomobil yo‘li g‘arbdagi asosiy yo‘llar ro‘yxatiga kiritilgan Andijon-Toshkent-Nukus-Qo‘ng‘irot tez yo‘lining salohiyatini ro‘yobga chiqarish mumkin. -E40 asosiy magistral yo'l sifatida xalqaro avtomobil yo'llari bo'yicha Evropa kelishuvining sharqiy yo'nalishi. Marshrutni loyihalashda, birinchi navbatda, Yevropa-Osiyo ko‘prigining bir qismi sifatida respublika hududi bo‘ylab tranzit tashishni, shuningdek, kollektor yo‘llarini yirik yo‘llarga burish bilan tezyurar yo‘l bo‘ylab ichki tashishlarni ta’minlash hisobga olindi. yuk ishlab chiqarish punktlari.
Navoiy shahrida “quruq port” koʻrinishida xalqaro logistika markazi qurilib, foydalanishga topshirildi va E40 avtomobil yoʻliga tutashgan yoʻl kengaytirildi.
Dasturni amalga oshirish jarayonida O‘zbekistonda avtomobil transportida respublika ichidagi yuk va yo‘lovchi tashish hajmi 60-70 foizga, xalqaro va tranzit transportida esa o‘rtacha 45-55 foizga oshdi.
O‘zbekiston hududidan o‘tuvchi va Rossiya, Ukraina, Afg‘oniston, Pokiston, Eron, Turkiya, Xitoy kabi davlatlarga olib boradigan yigirmata xalqaro ahamiyatga molik avtomobil yo‘llarining texnik darajasini oshirish ishlari davom etmoqda.
Mamlakatimizda avtomobil yo‘llarini rivojlantirish va takomillashtirish, harakat xavfsizligini ta’minlash va avtomobil yo‘llari sifatini oshirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar tranzit salohiyatini oshirish, xorijiy davlatlar bilan iqtisodiy aloqalarni mustahkamlashga xizmat qilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi avtomobil transporti va avtomobil yo‘llari sohasidagi 30 dan ortiq shartnoma va bitimlarning ishtirokchisi, shuningdek, milliy transport kommunikatsiyalarini xalqaro transport tizimlariga takomillashtirish va integratsiyalashuvi bo‘yicha xalqaro tashkilotlar tomonidan ishlab chiqilgan qator dasturlarning faol ishtirokchisi hisoblanadi.
2016-yilda respublika avtomobilchilari tomonidan O‘zbekistonda umumiy transport hajmining 93 foizi tashildi, uning respublika umumiy yuk aylanmasidagi ulushi 45,6 foizni tashkil etdi (quvur transportidan tashqari).
Aloqa, transport vositalarining faol rivojlanishi va xalqaro savdo oqimlari hajmining oshishi sharoitida tranzit institutining ahamiyati ortib bormoqda.
Unga e’tibor kuchaygani tranzit munosabatlari sohasidagi faol norma ijodkorligida o‘z ifodasini topdi. O‘zbekiston qator xalqaro huquqiy hujjatlarni imzoladi, tranzitni tartibga soluvchi salmoqli miqdordagi milliy huquqiy hujjatlar ishlab chiqdi.
Xalqaro tranzitni milliy tranzit tizimiga jalb etishga qaratilgan “Tranzit yuklar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni ishlab chiqilmoqda.
Xizmatlar bozori butun jahon savdosi qiymatining 20-25% ni tashkil qiladi va bu segment, ayniqsa rivojlangan mamlakatlarda, tovar bozorining o'sishidan ancha tez sur'atlarda o'sib bormoqda.
Tranzit o‘z mohiyatiga ko‘ra, milliy kompaniyalar tomonidan yuk va transport vositasi tranzitda bo‘lgan vaqtda yuk egasi va tashuvchiga ko‘rsatilayotgan transport xizmatlarini eksport qilishdan iborat. Bular, birinchi navbatda, infratuzilma kompaniyalari, milliy tashuvchilar, ekspeditorlar, aloqa operatorlari, logistika markazlari, terminallar, axborot-resurs xizmatlari provayderlari xizmatlaridir. Bundan tashqari, tranzit transport vositalariga yoqilg‘i quyish, savdo va umumiy ovqatlanishni tashkil etish, transport vositalarini ta’mirlash va ularga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha keng ko‘lamli tegishli xizmatlarni rivojlantirish katalizatoridir.
Keyingi yillarda respublikada xizmat ko‘rsatish va servis sohasini rivojlantirish bo‘yicha izchil chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Xizmat ko‘rsatish va servis sohasini rivojlantirish bo‘yicha qator me’yoriy hujjatlar chiqarildi.
Tranzit milliy transport tizimlarining, shu jumladan milliy avtotransport vositalarining yuk ko‘tarish quvvati zaxiralaridan samarali foydalanish, ularning o‘sishi va takomillashuvini rag‘batlantirish imkonini beradi. Binobarin, xalqaro tajribaga asoslanib, transport mashinasozligi va uni qo‘llab-quvvatlovchi tarmoqlar jadal rivojlanmoqda.
Xalqaro tranzitning iqtisodiy ahamiyati quyidagilar bilan belgilanadi:
- tashqi savdo va xalqaro yuk tashishni rivojlantirish;
- davlatning transport arteriyalarini yuklash, yangi ish o'rinlarini yaratish, transport va yuk tashish xizmatlari sohasida tadbirkorlik faoliyati.
Buyuk Ipak yo‘lining rivojlanish konsepsiyasi Yevropa va jadal rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasidagi bog‘lovchi bo‘g‘in sifatida. XXI asrda Osiyo-Tinch okeani mintaqasi globallashgan iqtisodiyot sharoitida xalqaro tashishlarni faollashtirish uchun noyob imkoniyatdir.

2.