Avtomobil elektr jihozlariga qo‘yiladigan asosiy texnik talablar

Akkumulatorning razryadlanish va zaryadlanish tavsifnomalari

Akkumulator qiymati o’zgarmas tok bilan razryad (zaryad) qilinganda uning EYUKi E, kuchlanishi Uakk , elektrolit zichligi  ni razryadlanish (zaryadlanish) vaqti t ga bog‘liqligi, akkumulatorning razryadlanish (zaryadlanish) tavsifnomasi deb ataladi.

Akkumulatorning razryadlanish tavsifnomasi. Akkumulatorlar batareyasi qiymati o’zgarmas bo’lgan tok bilan razryad qilinganda, elektrolit zichligi  to’g‘ri chiziqli qonuniyat bo’yicha o’zgaradi (1.46-rasm), chunki har daqiqada reaksiyaga kirishayotgan kislota va aktiv moddaning miqdori bir xil bo’ladi.

Akkumulatorning EYUKi E to’g‘ridan-to’g‘ri elektrolitning zichligiga bog‘liq bo’lganligi sababli, u ham zaryadlash vaqti o’tishi bilan to’g‘ri chiziqli qonuniyat bo’yicha kamayib boradi.

Akkumulatorning kuchlanishi Ur nisbatan murakkab qonuniyat bo’yicha o’zgaradi. Razryadning boshlanish davrida kuchlanishning keskin kamayishi kuzatiladi ("a-b" kesma). Kuchlanishning bu kamayishi akkumulatorning ichki aktiv qarshiligi R0 ning zanjirga ulanishi bilan bog‘liq. Bundan keyin, kuchlanish Ur tez, lekin bir tekisda kamayadi ("b-с" kesma). Kuchlanishning bu kamayishi, akkumulyatordagi qutblanish jarayoni bilan bog‘liq. Bizga ma’lumki, qutblanish EYUKi akkumulator razryadga qo’yilgan birinchi daqiqalarda kimyoviy reaksiyalar natijasida plastinaning aktiv massa g‘ovaklari ichidagi elektrolit zichligi, umumiy idishdagiga nisbatan kam bo’lib qolishi, ya’ni konsentrasiyalar farqi yuzaga kelishi bilan bog‘liq. Qutblanish EYUK ining ortib borishi, yoki Ur ning qutblanish qarshiligida kamayib borishi plastinalarga singayotgan kislota miqdori bilan umumiy idishdan plastina g‘ovaklariga kelayotgan kislota miqdori diffuziya hisobiga muvozanatga kelmaguncha davom etadi ("c" nuqta).