Автоматлаштириш тизими элементларини эксплуатация жараёнида ишончлиликка синаш Режа; Ишончлиликка синашнинг мақсад­и

7.8. Кузатувга қўйиладиган буюмлар сонини аниқлаш усуллари

Тўлиқ тугалланган [NUN] синовда кузатувга қўйиладиган буюмлар сони етарли даражада бўлиши ва керакли аниқликни таъминлаши зарур.
Кузатувга қўйиладиган буюмлар сонини аниқлашда қуйидаги маълумотлар олдиндан берилади: рухсат этилган хатолик қиймати 0.05; 0,10; 0,15; 0,20 га, ишонч эҳтимоллиги 0,8; 0,9; 0,95; 0,975; 0,99 га тенг бўлиши, айрим вақтларда эса бузилишларнинг тақсимот қонуни берилиши мумкин.
Рухсат этилган нисбий хатолик қуйидаги ифода орқали аниқланади:
, (71)
бу ерда: L_юч – арифметик қийматнинг бир томонлама ишонч эҳтимоллиги юқори чегараси, минг км;
– ўртача арифметик қиймат, минг км.
Кузатувга қўйиладиган буюмларнинг энг кам сонини қуйидаги усуллар билан аниқлаш мумкин.

• 
  нопараметрик усул – бузилишларнинг тақсимланиш қонунлари аниқ бўлмаган ҳолларда;
  
• 
  параметрик усул – бузилишларнинг тақсимланиш қонунлари аниқ бўлган холларда.
  

Нопараметрик усул. Бу усул кузатувдаги энг кам буюмлар сонини аниқлаш усули ҳисобланиб, маълум вақт ичида буюмларнинг бузилмасдан ишлаш эҳтимоллигини аниқлашда ва бузилишлар қонуниятлари ноаниқ бўлганда ишлатилади. Кузатувдаги энг кам буюмлар сони қуйидаги формула орқали аниқланади:
, (72)
Бу ерда: R(L) – буюмнинг рухсат этилган бузилмасдан ишлаш эҳтимоллиги.
Мисол: Агарда 0,95, R(L)0,95 бўлса, у ҳолда назорат остидаги энг кам буюмлар сони қуйидагича топилади:

Параметрик усул. Бу усул тасодифий қийматлар (биринчи бузилишгача ишлаш муддати, ресурс, хизмат муддати, тиклаш вақти, сақланиш муддати ва бошқалар) тақсимланиш қонунлари аниқ бўлганда кузатувдаги энг кам буюмлар сонини аниқлаш усулидир.
Нормал тақсимланиш қонуни учун кузатувдаги энг кам буюмлар сони қуйидагича аниқланади:
, (73)
Бу ерда: Uр – нормал тақсимланиш қонунининг бир томонламали квантили (0 … 3.2);
V – вариация коэффициенти.
Up қиймати нормал тақсимотланиш қонунининг бир томонлама квантили эҳтимоллиги Р асосида аниқланади.