Автоматлаштириш тизими элементларини эксплуатация жараёнида ишончлиликка синаш Режа; Ишончлиликка синашнинг мақсад­и

7.2. Ишончлиликка синашнинг турлари

Ишончлиликка махсус ўтказиладиган синашлар:
1. Тадқиқот синашлари – буюмнинг ишончлилигига таъсир этувчи омилларни ўрганиш учун ўтказиладиган синашлар.
2. Назорат синашлари – муайян буюмнинг ишончлилик даражасини баҳолаш учун ўтказиладиган синашлар.
Синашлар ўтказиш жойи бўйича қуйидагича бўлинади:
1. Стенд шароитидаги синашлар - машина ёки агрегат иш қобилиятининг йўқолиши тў\рисида, яъни уларнинг ишончлилик хусусиятлари кўрсаткичлари тў\рисида маълумот беради. Синаш усулларини ишлаб чиқаётганда синаш шароитлари ва тартиботларининг эксплуатация шароитларига мос келишини ҳисобга олмоқ зарур. Стенд синашлари одатда бузилиш содир бўлгунча ёки буюм белгиланган муддат давомида ишламагунча давом эттирилаверади. Ҳозирги замон узел ва деталларининг ишлаш муддатлари узун бўлгани учун стенд синашларида о\ир шароитлар тақлид (имитация)си ташкил қилиниб ўтказилади.
2. Экплуатацион ва полигон синашлар тажрибавий ва сериявий намуналар учун қўлланилади. Транспорт воситасининг тажрибавий намуналари о\ир эксплуатация шароитларида махсус танланган ва суъний яратилган йўлларда ва ҳар хил иқлим шароитларида синалади. Бундай синашлар қуйидаги камчиликларга эга:
а) тажрибаларнинг давомийлиги хақиқий экплуатация шароитларига ўхшаб ҳамма вақт ҳам етарли эмас;
б) объектнинг ишончлилик параметрларини белгиловчи синаш натижаси ҳеч бўлмаганда транспорт воситасининг хизмат муддати ўртача қиймати тў\рисида ҳам ахборот бера олмайди. Шунинг учун тезлаштирилган синашлар қўлланиладики, уларда ишончлилик тў\рисидаги маълумотлар жуда қисқа вақт ичида олинади.
Назорат синашларини ўтказганда буюмларни бузилмасдан ишлашлик, чидамлилик, таъмирлашга мойиллик ва сақланувчанликка алоҳида-алоҳида синалади.

7.3. Ишончлиликка синаш объекти

Ишончлиликка синашларнинг объекти қуйидагилар бўлиши мумкин:
1. Намуналар – агар буюмлар ёки уларнинг чидамлилигини белгилайдиган материаллар хусусиятлари синалса (чарчаш қаттиқлиги, емирилишга ва коррозияга қарши хусусиятлар ва ҳ.к.);
2. Деталлар (бирикмалар, кинематик жуфтликлар) - агар конструкцион ва технологик омилларнинг шу қисм хизмат муддатига таъсирини ҳисобга олиш зарурати ту\илса (подшипниклар, тишли \илдираклар, йўналтирувчилар, шарнирлар ва ҳ.к.);
3. Машина, агрегат ва узеллар - агар айрим механизм ва конструкция элементларининг ўзаро ҳаракати ва уларнинг иш қобилияти кўрсаткичларига таъсирини ҳисобга олиш керак бўлса (узатмалар қутиси, редукторлар, двигателлар, бошқарув тизимлари ва бошқалар);
4. Машина – машинадаги ҳамма агрегат, узел ва механизмларнинг эксплуатация шароитлари ва иш тартиботларидаги ўзаро ҳаракати синалса (транспорт воситалари);
5. Машиналар тизими – бир ишлаб чиқариш комплексини ташкил этган айрим машиналарнинг ўзаро таъсирини ишончлилик кўрсаткичлари орқали баҳоланса (автотранспорт корхонаси).