Автоматика асослари ва микропроцессор техникаси

Дастурлаш самарадорлиги.
Дастурлашнинг асосий вазифаси самарадор дастур эмас балки тўғри ва ишончли дастур яратиш. Тўғри, лекин самарасиз дастурни оптималлаб тўғри самарадор дастур қилиш мумкин. Лекин самарали, аммо нотўғри дастурни камдан кам ҳолларда тўғрилаш мумкин бўлади. Шунинг учун оптималлаш дастурлашнинг иккинчи этапи ҳисобланади.
Тўғри дастур олиш эса биринчи этап бўлади. Нотўғри дастурий таъминлаш минг у самарали булсин барибир у фойдасиз бўлади. Кўпинча вақтнинг кўп қисми (унинг хажмига нисбатан %) дастурни унча катта булмаган критик деб номланувчи қисмни бажарилишга сарфланади. Билимларни самадорлигини орқасидан қувиш суистеъмол ғилишга олиб келади.
Дастурнинг 3 хили мавжуд бўлиб, уларнинг ҳар бирига самарадорлик ҳам турлича бўлади:
Биринчи турига кўп фойдаланувчи дастурлар киради. Буларга жараён самаралари, компляторлар, тадбикий дастур ва адабиётларни хисобга олувчи самаралар киради. Демак булар учун самарадорликни уларни кўп қўлланилиши ва ўзига хос бажарилиши сабаб асосий вазифасидир.
Иккинчи турига узок вақт қўлланиладиган ишлаб чиғариш дастурлари киради. Бу турдаги дастурларни уста тузатувчилар тузатадилар. Дастурларни самарадорликка жиддий қаралсада, аммо ўтган дастурни экспулатациясига катта аҳамият берилади.
Учинчи турга дастурчилар томонидан эмас, балки илмий ходимлар ва админстраторлар томонидан тузилган дастурлар киради. Бу ерда самарадорлик дастур учун тегишли бўлиб, берилган хотира ҳажмида жойлашган ва қўлланилаётган вақтида бажарилиши керак.
Дастурни самарадорлигини ошириш кўпинча усуллар уни осон ўқилиши учун таъсир кўрсатади. Дастурни осон ўқилишига унинг самарадорлигига нисбатан анча жиддий каралади. Чунки бундай дастурларни созлаш, модифицирлаш ва ундан фойдаланиш анча осондир.
Програмани оз ҳажми билан ишлаш самарадорлик деб аталади. Лекин самарадорлик 2-этап бўлиб, биринчи этапда программани тўғри ишлашини ташкил қилиш керак.


Циклларни олиб ташлаш (ўчириш).
Иложи борича цикллардан фойдаланмаслик керак. Чунки уларни ишлатилганда бажариш вақтини учдан бир қисмга оширади. Циклларни иккита ва ундан ортиғини битта циклга жойлаштириш орқали уларни сонини камайтириш керак. Циклларни дастурдаги вазифалари яхшилаб текширилиб чиқилгандан сўнг бирлаштириш имкони бўлади.