Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

EL
ЕKTRODVIGATЕLLI 
EL
ЕKTROMAGNITLI 
EL
ЕKTR 
IJRO
CНI MЕXANIZMLAR 
Bir aylanishli 
K
o‘p aylanishli 
Qadamli 
 Doimiy aylanishli 
Solenoidli 
U
z
o
q
 m
udda
tli
 
tok
 o‘
tk
a
z
u
v
c
ha
n
 
Q
is
q
a
 m
udda
tli 
tok
 u
tk
a
z
u
v
c
han
 
Elektromagnitli mufta 

---

 
84 
unifiktsiyalangan,  yuritma  validagi    ruxsat  etilgan    momentni  chegaralovchi  
maxsus  qurilmalari    va  boshqaruv  sxemalariga  ega  elektr    yuritmalarini  
ekspluatatsiya    sharoitlariga    ko‘ra  normal    holatda    ishlashi  uchun    7  1-jadvalda  
ularni    tiplariga  ko‘ra    texnik    ma’lumotlar  keltirilgan.  Elektr  yuritmalarining  
normal  holatidagi    joylashtirilishi  vertikal  holat  hisoblanadi  (yuritma  vali  vertikal 
joylashtiriladi). 
7.1-jadval 
  
Elektr 
motor tipi 
Joylashtirilishi 
Ishchi 
harorat 
oralig‘i S 
Tashqi muhitning 
nisbiy namligi  
20 Sda % 
Moylash 
davriyligi 
M 
Xonalardagi  va  ochiq 
havodagi 
statsionar 
qurilmalar 
-20…+35 
80gacha 
Uch  oyda 1 
marta  
A 
 
- 
-40…+40 
95 gacha 
 
B,V,G,D 
 
 
 
Bir yildan 
kam emas 
 
B,V,G,D    tipli  elektr  yuritmalarining  ishlash  printsipi  va  tuzilishini  ko‘rib 
chiqamiz. 
Elektr  yuritmaning  kenematik    sxemasi  7.3-rasmda  keltirilgan.  Elektr 
yuritma  quyidagi    asosiy  elementlar    va  qismlardan  tashkil    topgan:    chervyakli  
tsilindrik  reduktor,  qo‘l tumbleri qismi,  elektr motori, va  o‘chirgichlar  qutilari. 
Yo‘l va moment  o‘chirgichlari  qutilari korpusga  mahkamlanadi.  Korpusga  
podshipniklardagi  46-chervyakli  45  shlikli  val  montaj    qilingan.  Shirikli  valda  
aylantiruvchi    momentni  chegaralovchi  mufta  joylashgan.  6-maxovikli  qo‘l 
dublerlari  sharikli  valni oxiriga  ulangan. Shu yerda  bo‘sh  qilib  kulachokli 4-
tsilindirik  g‘ildirak    joylashtirilgan.  Korpusga  xuddi    shunday  ravishda    yo‘l  va 
moment  o‘tkazgichlari  qutisiga  aylanishni  uzatuvchi 43-chervyakli  g‘ildirakka 
ega bo‘lgan va 40, 41-tsilindrik shestrnyalari  bilan plita ulangan. 
 

---

 
85