Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн

Elektrodli  datchiklar  suyuqlik  ichiga  tushiriladigan  bir  va  bir  necha 
elektrodlardan  tashkil  topgan  bo‘ladi.    Bunday  turdagi  datchiklarda  suyuqlik 
sathining  o‘zgarishi  natijasida  elektrodlar  orasidagi  muhitning  aktiv  va  sig‘im 
o‘tkazuvchanligi  o‘zgaradi.  Suyuqlik  muhitining  aktiv  o‘tkazuvchanligi 
o‘zgarishiga  asoslangan  elektrodli  sath  datchigining  sxemasi  2.16,  v-rasmda 
keltirilgan.  
 
 
a)       
                   b)                                          v) 
2.15-rasm. Qalqovichli (a), gidrostatik (b) va elektrodli (v) sath 
datchiklari.       
 
 
Sochiluvchan  mahsulotlarni,  shu  jumladan  don  mahsulotlarining  sathini 
nazorat 
qilish 
suyuqlik 
sathini 
nazorat 
qilishga 
nisbatan 
anchagina 

---

 
32 
murakkabrokdir,  chunki    bu  mahsulotlar  anchagina  elektr  qarshiligiga  ega  hamda 
ular don bunkeri to‘lishi bilan gorizontal tekislik hosil qilmaydi.  Bundan tashqari 
bunkerlarni don bilan to‘lishida datchiklarning sezgirlik elementlari shikastlanishi  
mumkin. 
 
Don  sathini  elektrodli  datchik  yordamida  nazorat  qilishning  printsipial 
sxemasi  2.16,  b-rasmda  keltirilgan.  Bunday  datchikning    ishlash  pritsipi 
quyidagicha:  elektrodlararo  oraliqning  (E)  don  bilan  tulishi  natijasida  elektrodlar 
orasidagi  o‘tkazuvchanlik  oshadi,  natijada  gazorazryadli  lampa  (YeL)    yonadi  va 
releni (R) ishga tushiradi hamda don uzatish liniyasiga  signalni  uzatadi. Sxemaga 
R3    va  R2  rezistorlardan  tashkil  topgan  kuchlanish  taqsimlagichi  orqali  220  V 
o‘zgaruvchan  kuchlanish  beriladi.  Bunday  datchiklar  namligi    13  foizdan  yuqori  
bo‘lgan donlar uchun qo‘llaniladi.