Avtomatik boshqarish va rostlash nazariyasi asoslari

(
2
.
1
)
Ushbu formuladagi birinchi darajadan yuqori hadlami yozmasdan 
quyidagiga ega boMamiz:
= * * ) + * ( £ Jo 
(2-2)
Koordinata boshi Xo nuqtaga ko‘chirilsa, u holda:
y - y o = ( x - x 0 
y°ki
4
y
= A x ( ^ - ) = A
x k,
(
2
.
3
)
bu yerda, * = ( ^ " ) - Xo, Uo nuqtasida grafikka o'tkazilgan urinmani
absissalar o‘qi bilan tashkil qilgan burchagining tangensi, ya'ni bu 
chizig'iylashtirishning geometrik interpretatsiyasi (talqini) hisoblanadi.
y = tp(x) funksiya grafigi bo‘lgan egri chiziqni Ay = k-Ax -
funktsiya grafigi - to‘g‘ri chiziq bilan almashtiramiz va shu tariqa 
chizig‘iylashtirish amalga oshirilgan boMadi.
Agar o'zgaruvchilar soni ikkita boMsa, u holda Teylor qatori 
quyidagi ko'rinishga ega boMadi:
y =
1!
d
)
z -: J d q > \ 
{ x - x t f d*
d x l
1! I 
d z L
2! 
dx2
. U - Z
q
) 
d*
2! 
dz1
(x x0)" d"
(s 
z0)" d"
n\ 
dx" 
n\ 
dz"
(2.4)
Nazorat savollari:
1 .ChizigMylashtirish nima uchun kerak?
2. Chizig‘iylashtirishning geometrik talqini qanday?
3. Chizig‘iylashtirishning asosi nimadan iborat?
29
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

2.2. 0 ‘zgarmas tok generatorining differensial tenglamasi
Differensial tenglamalar tuzish
\
Iq
2.2-rasm.
jarayonida chizig‘iylashtirishni 
qo‘llash zarurligini ko‘rsatish 
maqsadida o‘zgarmas tok gen- 
eratorining differensial tengla- 
masini tuzishni ko‘rib chiqamiz 
[1-4].
Generator uchun kirish kattaligi 
-
qo‘zg‘atish 
chulg‘ami 
kuchlanishi Uq, chiqish kat- 
taligi generatordagi E.YU.K. -
E, ta'sirlar esa yordamchi 
qo‘zg‘atish chulg‘amining aktiv
motoming 
tezligi co va generator 
qarshiligi 
hisoblanadi (2.2 - rasm).
0 ‘zgarmas tok generatori ( 0 ‘TG) uchun quyidagi tenglamalar o‘rinli 
boTadi:
E
 = c, • o • O;
r, 
■ D 
<#*>
t/,= i,/?,+ w -o- —
(2.5)
bu yerda, Si - mashinaning 
0
‘zgarmas koeffitsiyenti; o - magnit oqimin- 
ing yoyilish koeffitsiyenti.
Biz ko‘rib chiqayotgan holat uchun a = 1.
Agar © = ©o = const cieb qabul qilsak, u holda tenglamani
Bu yerda: 
c
\ —
c
'°>
q
,
= (p(Iq) 
funksiya magnit 
0
‘zakning magnitlanish grafigi (2.3 - rasm).
30
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

(2.6) tenglamalar sistemasining 1 - va 2 - tenglamalari orqali AF va 
AIq parametrlarini aniqlash ifodalarini quyidagicha yozish mumkin: