|
Sohibaxon Boboqo’ziyeva
Munojatxon Abdullayeva
Andijon viloyati Ulug’nor tumani
3-umumta’lim maktabi Boshlang’ich sinf o’qituvchilari
+998934154100
Annotatsiya:
maqolada sinfdan tashqari o‘qish mashg‘ulotlarida o‘quvchilarning e’tiborini
jalb etish, o‘qishga qiziqishini oshirish uchun dastlab matnga mos ishlangan ertak qahramonalari
tasviridan foydalanish, ertak qahramonlarinig sinfda paydo bo‘lishi bolalarda o‘qishga bo‘lgan
qiziqishini orttirishi haqidagi fikrlar yoritilgan.
Kalit so‘zlar:
sinfdan tashqari ishlar, ertak qahramonlari, topishmoq, maqol, she’r, matal, er-
tak, sinf burchagi, ko‘nikma, malaka.
Maktabdagi tarbiya ishlari, avvalo ta’lim jarayonida amalga oshiriladi. O‘qituvchi o‘quvchilarga
ta’lim berishda faqat ma’lum bilimlargagina berish bilan cheklanmay, ularda kuchli e’tiqod,
iroda va xarakter sifatlarini ham tarkib toptirishi, qobiliyat va iste’dodlarini o‘stirish kerak.
Bolalar va o‘smirlar ta’limga bo‘lgan, yakka tartibdagi ortib boruvchi talab ehtiyojlarini undi-
rish ularning bo‘sh vaqtini va dam olishini tashkil etish uchun davlat organlari jamoa tashkilot-
lari shuningdek, boshqa yuridik va jismoniy shaxslar madaniy-estetik, ilmiy, texnikaviy, sport va
boshqa yo‘nalishlarda maktabdan tashqari va nodavlat ta’lim muassasalarini tashkil etadilar.
Maktabdan tashqari ta’limni rivojlantirish, uning tuzilmasi va mazmun, mundarijasini takomil-
lashtirish vazifalarini hal etish uchun quyidagilarni amalga oshirishi kerak: ta’lim berish va kamol
toptirishga yo‘naltirilgan xizmatlar ko‘rsatuvchi muassasalar tarmog‘ini kengaytirish va bunday
xizmatlar turlarini ko‘paytirish;
- milliy pedagogik qadriyatlarga asoslangan va jahondagi ilg‘or tajribani inobatga oluvchi
dasturlar va uslubiy materiallar ishlab chiqish;
- o‘quvchilarning bo‘sh vaqtini tashkil etishning, shu jumladan ommaviy sport va jismoniy
tarbiya sog‘lomlashtirish tadbirlarining, bolalar turizmining, xalq xunarmandchiligining mavjud
turlari va shakllarini tiklash hamda amaliyotga joriy etish.
Sinfdan tashqari o‘qishning asosiy maqsadi, o‘quvchilarni kitoblarga, badiiy asarlarga
qiziqishlarini oshirish, bilimlari asosida kitob ustida ishlash yuzasidan ko‘nikma va malakalar
hosil qilish, dunyoqarashi va nutqlarini o‘stirish hamda kutubxonada mustaqil ishlash tajribalarini
paydo qilishdan iboratdir. Boshlang‘ich ta’lim va nutq o‘stirish dasturida sinfdan tashqari
o‘qishning maqsadi o‘quvchilarning bilimlarini kengaytirish, kitobga va bilim olishga havasini
tarbiyalash, kitob bilan mustaqil ishlash malakasini takomillashtirish, ularning kitob o‘qishga
qiziqishlarini oshirishdir.
Bu maqsadlarni amalga oshirish uchun yosh kitobxonlarda kitobni mustaqil o‘qishga havas
uyg‘otish; yosh xususiyatlariga mos bo‘lgan adabiyotlar va ularning turlari bilan o‘quvchilarni
tanishtirish, mustaqil o‘qish uchun kitob tanlash, tanlangan kitoblarni ongli ravishda o‘qib,
o‘qilganlarning mazmunini idrok etish, fikrlash, mulohaza yuritishga o‘rgatish talab etiladi.
Sinfdan tashqari o‘qish uchun kitob tanlashda uning ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyatiga e’tibor
beriladi.
Sinfdan tashqari o‘qish sinfdagidek dars shaklida emas, balki suhbat, ertaklik, mustaqil o‘qish
kabi turli ko‘rinishlarda amalga oshiriladi. Ammo, o‘qish dasturidagi talablar asosida, sinfdagi
dars mashg‘ulotlari bilan bog‘liq holda o‘quvchilar bilimini kengaytirish, o‘qish ko‘nikma va
malakalarini o‘stirish maqsadida guruh tartibida olib boriladi.
Sinfdan tashqari o‘qish uchun o‘zbek xalq og‘zaki ijodi materiallari, o‘zbek bolalar yozuvchilari
asarlari va O‘zbekiston tabiati manzaralari asos qilib olinadi. Sinfdan tashqari o‘qish bolaning
sinfda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi. O‘quvchi maktabga qadam qo‘ygan kundan boshlab
kitobni mustaqil o‘qish malakalari shakllana va bosqichli amalga osha boradi.
3-sinfda sinfdan tashqari o‘qish darslariga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish quyidagicha
bo‘lishi mumkin: mashg‘ulot boshlanishidan bir hafta oldin mavzusi e’lon qilinadi. Mashg‘ulotda
ko‘zda tutilgan maqsad, amalga oshiriladigan vazifalar uqtiriladi. Sinfdan tashqari o‘qish uchun
asarlar ro‘yxati tavsiya etiladi.
90
Do'stlaringiz bilan baham: |
